Devredilen hissenin kiraya verilmesi nasıl önlenir?

Posta Gazetesi Ekonomi sayfası köşe yazarı Tamer Heper bugünkü yazısında okuyucusunun 'Yeni hissedarın kiraya vermesini nasıl önlenir?' sorusunu cevaplıyor.

Kayınpederimin hisseli tapulu, dört katlı yazlık binada hissesi var. Hissedarlardan biri kayınbirader. Kayınbirader babasına bir mektup göndererek hissesini satacağını, isterse kendisinin alabileceğini bildirdi. Kayınpeder almadı, o da hissesini sattı. Sonra yeni hissedar da hissesini satmış, kayınpedere sattıktan sonra bildirdi. Bu arada yeni malik de bu yeri kiraya vermiş. 

Şimdi kiracı çıktı ama kayınpederin mallarına zarar vermişler. Yeni hissedarın bu yeri kiraya vermesini önlemek için ne yapabiliriz?

Okuyucumun sorusu öyle bir konu ki bakalım hepsini birden nasıl toparlayacağım? 

Önce basit mantıkla hareket edilen kayınbiraderin davranışı. Hissesini satmadan önce babasına bildirdi de, "İstersen gel al" dedi ya; kayınbirader bunu nezaket icabı yaptı ise takdir etmek gerekir. Ancak hukuki sonuç doğurması için yaptı ise işe yaramaz. Ortaklardan biri hissesini dışardan birine sattığında, her ortağın bu satışın iptalini ve hissenin kendi adına tescilini talep hakkı vardır. İşte satmadan önce "İstiyorsan gel al" teklifi bunun için yapılır ama bunun hukuki geçerliliği yoktur. Ortaklardan herhangi biri satıştan sonra yine öncelikli alım hakkını kullanarak hissenin kendi adına tescilini talep edebilir: Yani kayınbiraderin yaptığı bildirim hukuki değil. Gelelim kayınbiraderden satın alan kişinin tutumuna. Bu kişi satın aldıktan sonra kayınpedere bildirimde bulunmuş. Bu doğrudur, hisseli bir gayrimenkulde hisse satın alan, diğer hissedarlara bu durumu bir ihtarname ile bildirmelidir. Bu bildirimden itibaren üç ay içinde ortaklardan biri öncelikle alım hakkını kullanmazsa bu süre geçtikten sonra artık haklarını kullanamazlar. Dolayısı ile yeni hissedarın tutumu doğrudur. Kiraya vermeye gelince. Hissedarlar hissesine sahip oldukları gayrimenkulleri kullanabilirle'. Bizzat kullandıkları takdirde diğer hissedarların hissesi oranında kullanma bedeli öderler. Kiraya vermeye gelince, bu konuda hissedarların sayı ve pay çoğunluğu ile kiraya vermeleri gerekir. Bu nisap sağlanmazsa kiracıya kiralamanın geçersiz olduğu bildirilir ve tahliyesi için hukuki girişimde bulunulabilinir. Netice itibariyle ortaklık zor iştir. 

Tamer HEPER/Posta