Diyarbakır Surları Nisan'da görücüye çıkacak!
Kentin marka değeri olan tarihi surları, Türkiye'de ilk kez Diyarbakır'da 15 ülkenin katılımıyla düzenlenecek ''Diyarbakır Kalesi ve Tarihi Şehri ICOFORT/ICOMOS Buluşması 2013'' toplantısında tüm yönleriyle ele alınacak.
Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Dünya Miras Geçici Listesi'nde bulunan ve asıl listeye alınması için çalışmaların aralıksız devam ettiği Diyarbakır Surları, aralarında Portekiz, İspanya, Yunanistan, Almanya, İtalya, İsveç, Norveç, Amerika, Kanada ve Mısır'ın bulunduğu 15 ülkeden, 55 UNESCO uzmanının katılımıyla, 11-14 Nisan'da gerçekleşecek uluslararası toplantıda görücüye çıkacak. Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde yapılacak toplantıda, surların UNESCO'nun asıl listesine alınabilmesi için yol haritası belirlenecek. Toplantı kapsamında ayrıca sunum yapmak üzere Türkiye ve Yunanistan'dan 2 ekip, Ben u Sen Burcu ile Urfa Kapı'da restorasyon amaçlı 3 boyutlu belgeleme çalışması yaptı.
Diyarbakır Müze Müdürü ve Diyarbakır Kalesi ve Surları Alan Başkanı Nevin Soyukaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan Alan Yönetim Birimi ile Diyarbakır Surları ve Kalesi'nin, Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınması için UNESCO'ya sunmak üzere dosyasını hazırladıklarını söyledi.
-UNESCO sürecinde uzmanlarla ön çalışma-
Eş zamanlı olarak alan yönetim planını da çıkardıklarını, tüm bu çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere valilik, ilgili kurum, kuruluş ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile yürüttüklerini ifade eden Soyukaya, gerçekleştirilen çalışmalarla temel hedefin, Diyarbakır Surları'nı Dünya Kültür Mirası Listesi'ne aldırmak olduğunu kaydetti.
Soyukaya, surların listeye alınabilmesi için, UNESCO'nun yerelde kültürel değerin nasıl korunduğunu sorguladığını belirterek, şöyle konuştu:
''Bu bağlamda kentte çok önemli çalışmalar ve projeler yürütülmekte. UNESCO dosyası ve alan yönetim planı çalışmaları sürerken, bir yandan da farklı aktiviteler de yapıyoruz. Bu kapsamda, 11-14 Nisan tarihleri arasında 15 ülkeden UNESCO'ya bağlı kalelerle ilgili teknik heyet olan ICOFORT delegasyonu ile Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Milli Komitesi (ICOMOS) ekibini Diyarbakır'a davet ettik. Kültürel değerimizi uzmanlara tanıtmak aynı zamanda UNESCO sürecinde uzmanlarla bir ön çalışma yapmak istedik. Toplantılarda, 8 bin yıllık kentimizin tarihsel derinliğini vurgulayacağız. Diyarbakır Kalesi'nin konumlandığı noktayı, jeolojik ve jeomorfolojik açıdan değerlendirilmesi yapılacak. Daha sonra yapılan koruma amaçlı imar planı, cazibe merkezi projelerin sunumları olacak. Konuklarımız tarafından dünyadaki farklı örneklerin sunumları yapılacak. Bu toplantıyla bir nevi dosyamızı ve kültürel değerimizi görücüye çıkarmış olacağız. Amacımız, Diyarbakır Kalesi'ni ve tarihi şehri yerinde uzmanlara tanıtmak, UNESCO sürecinde görüş ve önerilerini almak. Diyarbakır Kalesi ve tarihi kentinin alan yönetim planının hazırlanması ve UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne sunulmasındaki temel hedefimiz, Diyarbakır Kalesi'nin korumadaki sürekliliğini gerçekleştirmek. Bunu yaparken, kente, kentlilere, ülkeye, artı değere dönüştürmek, aynı zamanda da dünya kültür mirası olarak tescilletip tüm dünyanın sahiplenmesini sağlamak.''
Soyukaya, toplantıda uzmanlarca Diyarbakır Kalesi'nin tüm yönleriyle ele alınırken, aynı zamanda UNESCO sürecindeki yol haritasının da belirleneceğini kaydetti.
Surlar, eşsiz bir kültürel değer
Toplantı hazırlığı sürerken, Yunanistan ve Türkiye'den bir ekibin 3D teknolojisiyle Ben u Sen Burcu ile Urfakapı'nın üç boyutlu belgeleme çalışmasını yaptığını belirten Soyukaya, şöyle devam etti:
''Çalışmada, birkaç noktadan saniyede milyonlarca ölçü alınıp, bir nokta bulutu oluşturuluyor ve bu nokta bulutlarının birleştirilmesiyle kültürel değerin rölövelendirilmesi ve restorasyonunda kullanılacak olan projeler üretiliyor. Teknik projeler üretildiği gibi aynı zamanda tanıtımda da kullanılabilecek üç boyutlu görseller ve maketler de ortaya çıkmış oluyor. Hem tanıtım hem de teknik amaçlı kullanabiliyoruz. ICOFORT çalışmaları kapsamında Yunan delegasyonu bize böyle bir teklifte bulundu. Diyarbakır Kalesi için böyle bir katkı sunmak istediler. Aynı çalışmayı bir Türk ekip de Ben u Sen Burcu için yaptı. Her iki ekibin yaptığı çalışma toplantıda yapacakları sunumlarla kamuoyu ile paylaşılacak. Surlarımız eşsiz bir kültürel değer. Dünyada ateşli silahlar üretilmeden önce inşa edilmiş ve bugüne ulaşabilmiş ender, özgün yapılardan biri. Bu önemli değeri öncelikle kendimiz için korumak zorundayız. Dolayısıyla alan yönetimi planında biz, kendimiz için nasıl koruyacağımızı, koruma ve kullanmadaki sürekliliği nasıl sağlayacağımızı ve nasıl planladığımızı anlatabilmemiz lazım. Bu konuda da çalışmalarımızı kentin tüm bileşenleri olarak eksiksiz yaptığımız takdirde kalelerin şahı olan Diyarbakır Kalesi'nin Dünya Kültür Mirası Listesine alınmaması için hiçbir sebep yok. UNESCO'ya dosyamızın normalde sunum tarihi Şubat 2014. Ancak öncesinde bir ön değerlendirme yapılabilmesi için Eylül 2014'te dosyamızı sunmak istiyoruz ki eksikliklerimiz varsa tamamlayabilelim.''
"Dünyadaki çok önemli kalelerden biri''
Yaklaşık bir hafta boyunca Urfakapı'da ekibiyle belgeleme çalışması yapan Yunanistan Trakya Democritus Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nikolaos Lianos da Diyarbakır Kalesi'nin en önemli kapılarından olan Urfakapı'nın 3 boyutlu lazer tarama sistemiyle belgeleme çalışması yaptıklarını söyledi.
Çalışmada taşın tam boyutunu ortaya çıkardığını belirten Lianos, ''Anıtlarda böyle bir belgeme çalışması yapılması çok önemli. Sadece bugün için gelecek nesiller için de önemli bir çalışma. Diyarbakır Kalesi, sahip olduğunuz en önemli miraslardan biri. Dünyadaki çok önemli kalelerden biri. Alan yönetiminin yaptığı çalışmalarla UNESCO'nun bunu göz ardı etmeyeceğini düşünüyorum'' dedi.
AA