Sektörel

Doğal alanlar ekolojik köprülerle birbirine bağlanacak

Yol ve otobanlarla bölünen doğal alanlar, biyoçeşitliliğin sürdürülebilmesi için ekolojik köprülerle birbirine bağlanacak

Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğünce başlatılan proje kapsamında, yol ve otobanlarla bölünen doğal alanlar, biyoçeşitliliğin sürdürülebilmesi için ekolojik köprülerle birbirine bağlanacak.

Orman Genel Müdürü Osman Kahveci AA muhabirine yaptığı açıklamada, nüfusun çoğalmasıyla birlikte artan gereksinimlerin karşılanmasına yönelik ortaya çıkan kentsel, endüstriyel, tarımsal ve benzeri alan kullanımlarının, doğal yaşam alanlarının parçalanmasının en yaygın sebebi olduğunu belirtti.

Araştırmalara göre, bu sürecin bazı türlerin tükenmesinde giderek artan bir etkiye sahip olduğunu ifade eden Kahveci, Türkiye'de, 2008 yılı sonu itibarıyla 2 bin kilometresi otoban olmak üzere yaklaşık 64 bin kilometre yol bulunduğunu, bu kadar yoğun bir yol ağının mevcut yabani yaşam alanlarını bölüp parçaladığını dile getirdi.

Kahveci, Türkiye'de ormanlarda yaklaşık 10 bin çeşit bitki, yüzlerce kuş türü, memeliler, sürüngenler ve bir çok yabani hayvan yaşadığını anımsatarak, bu canlıların, doğal alanların yollarla bölünmesinden olumsuz etkilendiklerini söyledi.

-"CANLILARIN HAREKETLİLİĞİNİ SINIRLIYOR"-
Yolların doğal alanları, parçalamanın yanında, hem araçlardan kaynaklanan kirlilik hem de rekreasyon ve yerleşim aktivitelerinin hızlanmasına neden olduğu için dolaylı yoldan da etkilediğini anlatan Kahveci, bu durumun aynı zamanda birçok hayvan ve bitki türünün hareketliliğini önemli ölçüde sınırladığını ifade etti.

Doğal alanlardaki parçalanmanın buralarda daha küçük popülasyonların oluşmasına ve tükenmeye karşı daha hassas bir konuma gelmelerine neden olduğunu belirten Kahveci, "Doğal alanlardaki parçalanmanın, yaban hayatına yönelik olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi, doğal alanlar arasında bağlantı kurulmasına bağlıdır" dedi. Kahveci, şunları kaydetti:

"Tabiatta, ormanlarda yaşayan canlıların, yaban hayatlarına devam edebilmeleri, karınlarını doyurabilmek, üremek, korunmak, avlanmak gibi faaliyetlerini sürdürebilmeleri için belli bir yaşam alanına ihtiyaçları olduğu gibi, doğada her yerde bulunmayan, örneğin su gibi kaynaklara ulaşabilmeleri için yaşam alanlarının yollarla dikenli tellerle veya duvarlarla kapatılmaması gerekmektedir. Elbette medeniyetin gereği ve insanlığın ihtiyaç duyduğu tesisler yapılacaktır. Ancak yaban hayatı da düşünülerek, bağlantı koridorlarına, geçiş köprülerine yani ekolojik köprülere olan gereksinim ve zorunluluk göz önünde bulundurulmalıdır.

Özellikle büyük etoburlar, avlanma sahalarının çok geniş olmasından dolayı habitat parçalanmasından en çok etkilenen canlılardır. Bunların yaşam alanlarının kısıtlanması yok olmalarını da beraberinde getirir. Örneğin 26 Ekim 2009 tarihinde Erzincan-Erzurum karayolunda benzerine az rastlanır bir trafik kazası meydana geldi. Su içmek için yoldan karşıya geçmek isteyen biri yavru, 3 ayıya plakası ve sürücüsü bilinmeyen bir araç çarptı. Çarpmanın etkisiyle iki ayı yol kenarına savrulurken yavru ayı araç altında metrelerce sürüklenerek hayatını kaybetti."

-"PARÇALANMIŞ ALANLARDA ÜREMİYORLAR"-
Kahveci, yapılan çalışmalarda birçok kuş türünün yaşama alanı çok daha dar olmasına karşın, 10 hektarın altındaki parçalanmış alanlarda üremediklerinin görüldüğünü belirterek, doğal döngülerin işlerliğinin arttırılması ve tür hareketliliğinin sağlanmasının bu alanların bağlantısını sağlayacak koridor kurulmasına bağlı olduğunu yineledi.

Ekolojik köprülerin, bölgede yok olmuş türlerin yeniden koloni kurmasını sağlayacak ortam hazırlayacağını ifade eden Kahveci, "Koridorlar, izole habitatlar arasında genetik varyasyon sağlar, dönemsel olarak farklı habitatlara ihtiyaç duyan türlere alternatif geçişler sağlar, farklı sığınma ve avlanma alanlarını bir araya getirir, kenti sınırlayan bir yeşil kuşak oluşturarak rekreasyon, görsel ve klimatik fayda sağlar" diye konuştu.

Uygulama kapsamında, Mersin Orman Bölge Müdürlüğü dahilindeki Çamalan Orman İşletme Şefliği sahalarından geçen, Gülek Boğazı ile Akdeniz'i İç Anadolu'ya bağlayan otoyol üzerindeki köprünün, orman ekosistem köprüsü olarak düzenlendiğini anlatan Kahveci, şunları söyledi:

"Buradaki yaban hayatı için, özellikle dağ keçisi koruma sahasının yanında olmasından dolayı bu köprüyü tekrar düzenledik, böylece yaban yaşam alanını destekledik. Çünkü türlerin yok olması canlıların yaşam alanlarının gün geçtikçe küçülmesinden kaynaklanıyor. Biz de buna karşı ormanları kesintisiz bölen yollarda ekolojik köprüler kuracağız. Tüm Türkiye'yi kapsayacak bu çalışmalar için ilgili kurum ve kuruluşlarla her türlü işbirliğine açığız."
AA