Doğu Akdeniz'in saklı hazinesi: Adam Kayalar!

Erdemli ilçesinde Şeytan Deresi Vadisi'nin sarp yamaçlarına M.Ö 1. ile M.S. 2. yüzyıl arasında yapıldığı tahmin edilen büyük boyutta insan kabartmalarına sahip "Adam Kayalar", görenleri şaşırtıyor.

Mersin Üniversitesi (MEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ümit Aydınoğlu, AA muhabirine, Adam Kayalar'ın, Anadolu'nun hiçbir yerinde örneği bulunmadığını söyledi.

Mersin’in önemli turizm merkezlerinden Erdemli'ye bağlı Kızkalesi Mahallesi'ne yaklaşık 5 kilometredeki Şeytan Deresi Vadisi'nde bulunan Adam Kayalar'ı önemli tarihi eser olarak nitelendiren Aydınoğlu, bölgede 9 niş içerisinde 11 erkek, 4 kadın, iki çocuk, bir dağ keçisi ve Roma kartalı kabartması bulunduğunu bildirdi.

Adam Kayalar bölgesinin kutsal alan seçildiği için kayalara o dönemin ileri gelenleri ya da komutanların ailesi ve çocuklarının kabartmalarının minnet duygusundan dolayı yapıldığını anlatan Aydınoğlu, "Anadolu'da bu kadar kabartmayı bir arada gördüğünüz hiçbir alan yok. Belki başka kültürlere ait eserler var ancak bu kadar kabartmanın bulunduğu alan bulmak mümkün değil" diye konuştu.

- Bölge tarihi hakkında ip uçları veriyor

Dönemin geleneklerine bakıldığında kaya mezarlar yapıldığını ve bunların günümüze kadar geldiğini belirten Aydınoğlu, bu durumun coğrafyanın yapısından kaynaklandığını söyledi.

Adam Kayalar bölgesinin, yapıldığı dönemde kutsal alan olarak belirlendiğini anlatan Aydınoğlu, bu nedenle bölgeye insan ve hayvan figürlerinin yapıldığını ifade etti.

Aydınoğlu, kabartmaların yaklaşık 250 yılda yapıldığını kaydederek, "Orası kutsal olduğu için dönemler boyunca sürekli kayalara kabartma yapılmış ki zaten aralarındaki sitilistik değişimi rahatlıkla görebiliyoruz" dedi.

Bölgenin, Kızkalesi’ni yukarıdan gören vadide yer almasının da tarihi önemine ilişkin bilgi verdiğine dikkati çeken Aydınoğlu, şöyle devam etti:

"Sahilden iç bölgelere giden vadi yollarını kontrol etmek için yerleşimi buraya kurmuşlar. Yukarıdaki yerleşim yerlerine bakarsanız tepenin bir surla çevrili olduğunu görürsünüz. İçerisinde çok sayıda yapı bulunan bir askeri garnizon olduğu anlaşılıyor. Bu garnizon, yolları kontrol eder. Helenistik dönemde bunun gibi hat boyunca çok sayıda kale vardır. Adam Kayalar, bildiğimiz kale yerleşimlerden biridir. Gerek yoldan geçenler gerek sürülerle geçen ya da ticaret amaçlı vadi yolunu kullanan insanlar, kabartmaların bulunduğu hakim noktadan rahatlıkla kontrol edilebilir."

Aydınoğlu, tarihi öneme sahip bölgenin, ulaşımın zor olması nedeniyle turizm açısından sıkıntı yarattığını belirterek, ulaşımı kolaylaştırma adına çalışma yapılmasını istedi.

Adam Kayalar'ın, define arayanlar tarafından dönem dönem dinamitle tahrip edildiğini öne süren Aydınoğlu, bölgenin korunması gerektiğini sözlerine ekledi.

AA