Doğu Anadolu Gözlemevi inşaatı 2021'de tamamlanacak!
Erzurum’da Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) bünyesindeki Doğu Anadolu Gözlemevi’nin inşaatının 2 yıl içerisinde bitirilmesi planlanıyor. Prof. Dr. Yeşilyaprak, ‘DAG’ın teleskobu Avrupa’da konumlanmış en büyük teleskoplardan biri olacak’ diye konuştu...
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Atatürk Üniversitesi’nin desteğiyle Erzurum'da inşası devam eden Doğu Anadolu Gözlemevi'nde (DAG) altyapı ve inşaat çalışmalarının yüzde 90'lık bölümü bitirildi. Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) bünyesinde, Erzurum'daki 3 bin 170 rakımlı Konaklı Karakaya Tepeleri'nde, 2012 yılında yapımına başlanan DAG'ın tamamlanmasına yönelik çalışmalarda sona yaklaşıldı.
Aydınlık Gazetesi'nde yer alan habere göre, DAG'ın kubbesinin sabitlenme işleminin yanı sıra altyapı ve bina inşaatının büyük bölümü bitirildi. Türkiye'nin 2023 vizyon projeleri arasında yer alan, en büyük çaplı ve ilk kırmızı ötesi teleskobuna sahip olacak gözlemevinin, gelecek birkaç ay içinde zorlu kış şartlarına dayanıklı olup olmadığı test edilecek.
Teleskop yerleştirilmeden önce kubbe ile diğer altyapıdaki eksiklikler, kış sürecinde uzmanlar ve mühendislerce belirlenerek gelecek yıl tamamlanacak. İklim koşulları yüzünden yalnızca 5 ay çalışma yapılabilecek olan DAG'da, eksikliklerin giderilmesi ile "uzaydan gelecek ilk ışık" 2021'de gözlemlenebilecek.
Boşluğu dolduruyor
DAG'ın bilim dünyası açısından son derece önemli bir proje olduğunu vurgulayan ATASAM Müdürü ve DAG Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, şu açıklamaları yaptı:
"DAG'ın teleskobu Avrupa'da konumlanmış en büyük teleskoplardan biri olacak. Çap olarak düşünülürse ilk 10-15 teleskobun arasına girmiş oluyor. Bu çapta dünyanın farklı yerlerinde birçok teleskop var. Buranın özelliği, 3 bin 170 metrede ulaşımı en kolay gözlemevlerinden biri olmasıdır. Kendi sınıfındaki en teknolojik teleskoplardan biri. Bu enlem boylamda, bu çapta başka teleskop yok. Dolayısıyla büyük bir gözlemsel boşluğu dolduruyor. Diğer büyük teleskopların tamamı 8 ila 12 saat daha uzaktalar. O yüzden kırmızı ötesinde Türkiye için yeni bir alan açmış oluyoruz."
İlk ışık 2021’de
Teleskobun kurulmasından önce fabrika testi istediklerini ve teleskobu İtalya'da beton havuzu içine kurdurduklarını aktaran Yeşilyaprak, şu şekilde konuşmasına devam etti:
"Birkaç hafta önce ekip olarak oraya gittik ve teleskobu testlere tabi tuttuk. O testlerden de başarıyla geçti. Yapılacak son test sonrası, teleskobu Türkiye'ye getireceğiz. Önümüzdeki yıl bina ve kubbenin eksik kısmı tamamlanacak. Ardından teleskobun parçaları buraya gelecek ve kurulumu başlayacak. Ardından mekanik, yazılım, elektronik ve optik testlere başlayacağız. 2021 yılı içinde de aynamız kaplanmış vaziyette gelecek. Optik testlerle 2021'in sonuna doğru ilk ışığı almayı umut ediyoruz."