Dünyanın yaşayan en eski tersanesi!

Haliç Tersanesi; şehir hatları vapurlarının, özel sektöre ait teknelerin, kamu kuruluşlarına ait deniz araçlarının bakım ve onarım çalışmalarının yürütüldüğü bir saha. Aynı zamanda her yıl yerli ve yabancı akademisyenlerin, üniversite öğrencilerinin ve sanat çevrelerinin çok sık ziyaret ettiği bir kültür merkezi. Şehir Hatları Genel Müdürü Süleyman Genç de bu ziyaretçi trafiğini şu sözlerle doğruluyor: Bazı sanat faaliyetlerine ev sahipliği yapan tarihi Haliç Tersanesinde 2010 yılında Türkiyenin en büyük açık hava sergisi Haliç Sakinleri, yine İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında Belçikalı ünlü müzik topluluğu DAAUnun konseri düzenlendi. Tarihi tersanemizin insanımızla tanışmasını ve buluşmasını bu gibi etkinliklerle sağlamaya çalışıyoruz. UNICEF tarafından organize edilerek yürütülen ve geçen günlerde tanıtımı yapılan Stars Of İstanbul sanat çalışmasının da yine tasarım ve dizayn üretimi Haliç Tersanesindeki  Ahşabiye Atölyesinde yapıldı.

Müze işlevi görüyor

Kültür ve Turizm Bakanlığının, üniversitelerin ve diğer bazı ilgili kurumların tersanenin müzeye çevrilmesi konusunda yaptığı çalışmalarla ilgili düşüncelerini de Süleyman Gençe sorduk. Genç, şunları söyledi: Bu düşünceler geliştirilmeye açık. Ben
22 senedir tersanenin içinde yaşayan biri olarak söylüyorum;, burada farklı bir hava var. Yaşayan müze belki de mekanı anlatan en iyi ifade. 3-4 yıldır bu kavram üzerine konu geliştirilmeye çalışılıyor. Tersanenin geçmişi anlatırken, bazı şeylerin işlevselliğini geçmişe bağlı sürdürebilmesi gerekiyor. Yoksa sabitlenmiş, mumyalanmış, cilalanmış bir yapı burayı tarif edemez. Bu anlamda
556 yıllık Haliç Tersanesi, tersane camiasının kültürel ruhunda bir sayfa açacaktır diye düşünüyorum. Korumacı bir ruhla, burayı çok seven biri olarak, seyreltilmiş bir yapıyla çalışıyoruz. Diğer tersanelerdeki yoğunluğu burada göremezsiniz. Bunun nedeni, yapılacak işin değerinden çok daha değerli olan şeyin, buranın kendisi olması. Havuzların, havuz kapaklarının, buradaki her taşın kıymeti var. Geleceğe taşınmasında hassasiyet gösterilmesi gerekiyor. Biz burada çalışmaya devam ediyorsak, sadece canlılığı sürdürmenin bir alameti olarak bu işi yapmaya çalışıyoruz. İşe kapitalist boyutundan bakmıyoruz, kültürel boyutuyla bakıyoruz.

Tersanede inşa edilmiş vapur

Şehir hatlarının filosundaki vapurların birçoğu Haliç Tersanesinde üretilmiş. Vapurların tüm bakım ve onarım çalışmaları da burada yapılıyor. Tersanemizde yakın zamanda Fahri Korutürk vapuru baştan aşağı yenilenerek törenle hizmete alındı diyen Genç, Şehit Adem Yavuz, Caner Gönyeli, Şehit Karaoğlanoğlu, İstanbul, Necati Gürkaya, Hamdi Karahasan, Şehit İlker Karter, Zübeyde Hanım, Metin Sülüş gibi birçok şehir hatları vapuru da burada inşa edildi. Son dönemde Kasımpaşa, Hasköy, Sütlüce isimli üç panoramik Haliç vapuru da yine tarihi tersanemizde inşa edilmiştir diyerek son çalışmaları anlattı.

Tarihi üç taş havuz

Haliç Tersanesinde üç tarihi havuz ve bazı mezar taşları bulunuyor. Havuzlar, 18inci ve 19uncu yüzyıllarda, Osmanlı İmparatorluğunda görülen Batılılaşma hareketleri çerçevesinde, Deniz Kuvvetlerinde yapılan reformların bir parçası olarak inşa edilmiş. İçindeki yosun tutmayan özel taşlar, İtalyadaki Vezüv Yanardağının eteklerinden getirtilmiş. Uzun yıllardır yolcu ve araba vapurlarının bakım, onarım, havuzlama işlemlerinde kullanılan bu üç havuz, tarihi değeri ölçülemeyecek kadar kıymetli.

TERSANEDE NE YAPILIYOR

19 yıl aradan sonra ilk kez Haliç hattı gemilerini burada inşa ettik. Bunların dışında, bir protokol çerçevesinde belediyemizin deniz hizmetleri vasıtalarının bakım onarımını da burada yapıyoruz. Yine bazı kamu kurumlarının araçlarının bakım onarımını da gerçekleştiriyoruz. Örneğin, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü araçlarının ya da TCDDnin Haydarpaşa Liman İşletmesi veya diğer işletmelerinden gelebilecek römorkör ve diğer deniz araçlarının havuzlama ve bakım onarımını burada yapıyoruz. Yine, İDO ile ayrılışımızın ardından İDO şemsiyesi altında kalan araba vapurlarının bakımlarını da yapıyoruz. Bunlar dışında Haliçi ilgilendiren veya çevreyle ilgili Ar-Ge çalışmaları yürütüyoruz.

AA