Durmuş Döven: BİST'ten çıkmak gibi bir planımız yok!
Reysaş Lojistik ve Reysaş GYO şirketleriyle BİST'te işlem gören Reysaş Grubu, 2020 için 1,3 milyar TL'lik ciro hedefi belirledi. Reysaş Yönetim Kurulu Başkanı Durmuş Döven, şirketin borsadan çıkacağı söylentilerine karşılık, BİST'ten ayrılmayacaklarını söylüyor.
Lojistik, turizm, enerji, gayrimenkul gibi sektörlerde ikisi halka açık 20'nin üzerinde şirketi bulunan Reysaş Grubu, 42 yıldan bu yana faaliyet gösteriyor. Türkiye dışında 14 ülkede iş yapan Reysaş'ın 2018 yılında 980 milyon TL olan cirosunun bu yıl 1,1 milyar TL'ye ulaşması bekleniyor. Şirket 2020 için de 1,3 milyar TL'lik ciro hedefi belirlemiş durumda. Ekonomist'ten Levent Gökmen Demirciler, piyasadaki söylentilerin aksine BİST'ten çıkma planları olmadığını söyleyen Reyşas Yönetim Kurulu Başkanı Durmuş Döven ile şirketi ve yatırım planlarını konuştu.
Reysaş Grubu olarak faaliyet gösterdiğiniz alanlardan bahseder misiniz?
Grubumuzun öne çıkan sektörü GYO. Bu alanda Türkiye'de beşinci sıradayız. 2 milyon metrekareye yakın kapalı depo alanına sahibiz ve toplamda 2 milyar dolarlık yatırımımız var. Lojistik depoları bir ülkenin kalkınmışlığının en büyük göstergesidir, ikinci sırada yer alan sektörümüz lojistik. Üçüncü sırada Reysaş Demiryolları geliyor. Antalya, İzmir, Adana ve İstanbul'daki depolarımızın üzerinde yüzde 80'i kurulu olmak üzere 67 megavatlık güneş enerjisi sistemimiz var. Yılda 6-7 milyon TL'lik elektrik faturası ödeyecekken bu sistemle bir kuruş ödemiyoruz. Bulgaristan'da 9 megavatlık HES'imiz var. TÜVTÜRK'te 17 muayene istasyonumuz bulunuyor. Emir istif makineleri şirketimizle de forklift, istifleme makineleri gibi makinelerin kiralamasını yapıyoruz.
Tarım konusunda da yatırımlarınız yok muydu?
Samsun'da 4 milyon metrekare alanda mısır, soya, ayçiçek gibi ürünlerin üretimini yapan Reysaş Tarım işletmeleri var. Yemlik ve endüstriyel üretim yapıyoruz. Burada kurduğumuz sistemlerle insansız tarım yapıyoruz. Burada 2 bin büyükbaş besi hayvanımız da bulunuyor. 2023'e kadar 5-8 bin büyükbaşa çıkma planımız var. Burada yetiştirdiğimiz hayvan-*Konsolide lan et olarak satıyoruz.
Faaliyette olduğunuz sektörler dışında yeni sektörlere girme planınız var mı?
Bundan sonraki süreçte konsolide olarak büyümeyi planlıyoruz, yeni sektörlere girme planımız yok. Mevcutlarla büyümek, onları kârlı hale getirmek istiyoruz. Örneğin 630 civarında tırımız var, tırdan daha çok depoya ve trene döndük.
Otel yatırımlarıyla büyüyorsunuz. 2020-2022 perspektifinde yapmayı planladığınız otellerden bahseder misiniz?
Erzincan, Eskişehir ve Erzurum'daki üç otelimizde 800 yatak kapasitemiz var. Önümüzdeki dört yılda toplam 100 milyon dolarlık otel yatırımı planlıyoruz. 17 ile 22 milyon dolarlık yatırımlar yapıyoruz. Kastamonu, Denizli, Niğde ve Sivas'ta aldığımız arsalara 2020-2022 arasında oteller yapacağız. Ayrıca Antalya'da ve İstanbul'da yeni havalimanı bölgesinde şehir oteli yapabiliriz.
Bu yıl ikinci çeyrekteki satış gelirlerinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38, ilk çeyreğe göre yüzde 21,5 artış olduğu gözleniyor. Bu satış performansı ağırlıklı olarak hangi bölümden geliyor?
Lojistik, GYO, tarım, turizm gibi alanlarda artış devam edecek. Bu yılı yüzde 30 civarında bir büyümeyle geçiririz. Ekstra çabamız olmadı, büyüme işimizin gereği...
738 milyon TL tutarında döviz açık pozisyonu kur farkı giderleri nedeniyle net kârda önemli bir olumsuz etki yaratıyor. Döviz açık pozisyonunuz için hedge (korunma) işlemleri uygulamaları yapmayı düşünüyor musunuz?
Elimizde yüksek miktarda nakitimiz var, hedge düşünmüyoruz.
BİST'ten çıkacak mısınız? Borsa yatırımcısına mesajınız ne?
BİST'ten çıkma planımız yok. Borsa sizin para yeriniz değil gurur kaynağınız. Rey-saş Lojistik'i 2006'da, Reysaş GYO'yu da 2010 yılında yüzde 22 ve yüzde 38'lik hisse oranıyla halka arz ettik. Borsadan o hisseleri geri alıp çıkacak kadar da param yok açıkçası. Norveç hükümet fonu gibi yatırımcılarımızın büyük bir çoğunluğu yabancı. Yatırımcımız bize güveniyor.
Şirketinizin kârlı olduğunu söylüyorsunuz. Temettü dağıtacak mısınız?
Büyürken temettü dağıtmayı düşünmüyoruz.
Yurtdışı yatırımlarınız devam ediyor mu?
Karadağ'da 40 milyon dolarlık bir yatırımla 40 bin m2'lik alanda fuar merkezi yapacağız, inşaatına 2020'de başlayıp 2021'de bitirmeyi planlıyoruz.
Türkiye ekonomisinde yaşanan daralma sürecinden etkilenen sektörlerden kaynaklı bir pazar kaybınız oluştu mu?
Pazar kaybımız değil para kaybımız oldu. Depo kiraları dolardan TL'ye çevrilince gayrimenkul kira gelirlerinde minimum 100 milyon TL kaybımız var. Devletin kestiği parmak acımaz diyoruz.
DR. EMRE AKYOL CFA/GEDİK YATIRIM ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ
"Reysaş GYO hissesi ıskontolu işlem görüyor"
"Reysaş GYO, Türkiye genelinde depo inşa edip kiraya vererek gelir sağlıyor ve şirketin gelirlerinin tamamına yakınını kira gelirleri oluşturuyor. İnşaat faaliyetlerinde son dönemde yaşanan yavaşlama nedeniyle GYO sektörü genel olarak olumsuz bir süreç yaşarken, Reysaş GYO düzenli kira gelirleri sayesinde bu dönemde göreceli olarak daha iyi performans gösteriyor. Nitekim şirketin 2019'un ikinci çeyrek döneminde satışları yüzde 51, FVAÖK'ü ise yüzde 47 yıllık artış gösterdi. Böylece Reysaş GYO, sektörün çok üzerinde performans sergiledi. Şirketin hisse senedi de yılbaşından bu yana BİST-100 Endeksi'nin yüzde 69 üzerinde getiri sağladı. Şirket hissesi son 12 ayda 7,8x FD/FVAÖK seviyesinde işlem görüyor ve bu çarpan 14,5x seviyesindeki sektör ortalama çarpanının oldukça altında. Diğer yandan hisse net aktif değerine kıyasla yüzde 72 iskontolu işlem görürken sektör ortalamasının iskontosu ise yüzde 57 seviyesinde bulunuyor."