Edebiyatta Mimarlık kitabı çıktı!
Mimarlık, mühendislik, şehircilik, kentleşme, endüstri ürünleri tasarımı, peyzaj tasarımı, arkeoloji, kültür, sanat vb. konu başlıklarında kitaplar yayımlayan YEM Yayın’ın yeni kitabı Edebiyatta Mimarlık çıktı.
Mimarlık, mühendislik, şehircilik, kentleşme, endüstri ürünleri tasarımı, peyzaj tasarımı, arkeoloji, kültür, sanat vb. konu başlıklarında kitaplar yayımlayan YEM Yayın’ın yeni kitabı Edebiyatta Mimarlık çıktı.
YEM Yayın’ın yeni kitabı Edebiyatta Mimarlık, mimarlığın edebiyatla ilişkisini irdelemek ve başta tasarımcılar olmak üzere mimarlığa ilgi duyan tüm okuyucular için yepyeni algı kapıları açmak amacıyla kurgulanmıştır. Edebiyatta Mimarlık sözel, düşünsel, kurgusal, estetik, insan ruhunu eksen alan yaratıcı dünyasıyla edebiyatın ve aynı amaca farklı yollardan ulaşmaya çalışan mimarlığın iki kadim disiplin olduğunun ve bu ikisinin içinde birbirini besleyen sayısız unsur bulunduğunun bilinciyle kurgulanmıştır. Mimarların, edebiyatın önemli yapıtlarında, önemli yazarlarca yaratılmış mekân kurgusunu içselleştirdikleri takdirde emsalsiz bir imge dünyasına ulaşacakları ve bu deryada bulduklarıyla yapıtlarını çok daha nitelikli ve değerli bir noktaya taşıyacakları öngörüsüyle hazırlanmıştır.
Mimar, sanatçı, felsefeci ve akademisyenlerden oluşan 55 önemli ismin katkı koyduğu Edebiyatta Mimarlık, Hikmet Temel Akarsu ve Nevnihal Erdoğan tarafından yaklaşık yedi yıllık bir sürede hazırlanan bir projenin sonucu. Kitapta, dünya ve Türk edebiyatından yaklaşık 100 önemli yazarın mimarlığa vurgu yapan edebi yapıtları “Mimarlığa Referans Veren Klasikler”, “Mimarlıktan İlham Alan Romanlar/Mimarlığa İlham Veren Romanlar”, “Seyahatnameler ve Biyografik Seyahatnameler”, “Ütopyalar”, “Bilimkurgu ve Distopyalar”, “Fanteziler”, “Mimari Denemeler” gibi kategoriler altında incelendi ve her yapıtın mimari evreni Türkiz Özbursalı’nın çizimleriyle canlandırıldı.
Bir tür okuma kılavuzu niteliği de taşıyan kitabı okumanın sadece mimarlar, tasarımcılar, şehir plancıları, sanatçılar için değil, yaşanılabilir, iyi tasarlanmış çevreler arzulayan, kentli bilincine sahip herkes için elzem olduğunun altını çizen Hikmet Temel Akarsu ve Nevnihal Erdoğan, Edebiyatta Mimarlık’ın neden mutlaka okunması gerektiğini şöyle açıklıyorlar:
“Kitapta yer verilen eserler, hayatı en açıklayıcı yönleri ve mimari arka planlarıyla birlikte ortaya koymuşlardır... Edebiyatta Mimarlık’ın yazarları, kitaba konu olan edebiyat metinlerinde yaratılan mimari atmosferi ve mekânları mimarlığa özgü görsel bir dille değil, bu defa sözcükler ve onlara eşlik eden illüstrasyonlar aracılığıyla açıklıyorlar. Böylece mimarlık ve edebiyat birlikteliğinin en somut ifadesi olan yazı ile görselliğin işbirliğinin sağlanabildiği gösterilmiş oluyor. Hazırlanan okuma seçkisiyle bu konudaki dönüşümlerin başlatılması hedeflenmiştir. Geleceğin kentlerini sağaltmak, güzelleştirmek ve daha yaşanır kılmak için bu şaheserleri dikkatlice okumak, duyumsamak, özümsemek gerekmektedir.”
KİTAPTA İNCELENEN ESERLER ve KATEGORİLERİ:
Mimarlığa Referans Veren Klasikler: İlyada, Odysseia – Homeros / Binbir Gece Masalları – Anonim / Decameron – Giovanni Boccaccio, İlahi Komedya – Dante / Sûrnâme – Vehbî / Notre Dame’ın Kamburu – Victor Hugo / Beyaz Geceler – Dostoyevski / Savaş ve Barış, Anna Karenina – Tolstoy / Kırmızı ve Siyah – Stendhal / İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine Mektuplar – Friedrich Schiller / Oliver Twist – Charles Dickens / Robinson Crusoe – Daniel Defoe / Büyülü Dağ – Thomas Mann / Ulysses – James Joyce / Şato - Franz Kafka.
Mimarlıktan İlham Alan Romanlar / Mimarlığa İlham Veren Romanlar: Gülün Adı – Umberto Eco / Benim Adım Kırmızı, Kara Kitap – Orhan Pamuk / Saatleri Ayarlama Enstitüsü – Ahmet Hamdi Tanpınar / Üç İstanbul – Mithat Cemal Kuntay / Araba Sevdası – Recaizâde Mahmut Ekrem / Çölde Çay (Esirgeyen Gökyüzü) – Paul Bowles / Yolda – Jack Kerouac / Açlık – Knut Hamsun / İstanbul Bir Masaldı – Mario Levi / Hayatın Kaynağı – Ayn Rand / Yüzyıllık Yalnızlık – Gabriel García Márquez / Mavi Sürgün – Halikarnas Balıkçısı / Tatar Çölü – Dino Buzzati / İskenderiye Dörtlüsü – Lawrence Durrell / New York Üçlemesi – Paul Auster / Konstantinopolis Kapılarında – Hikmet Temel Akarsu / Anayurt Oteli – Yusuf Atılgan / Güneş de Doğar – Ernest Hemingway / Esir Şehrin İnsanları – Kemal Tahir / İstanbul ve Pierre Loti – Abdülhak Şinasi Hisar / Puslu Kıtalar Atlası – İhsan Oktay Anar / Masumiyet Müzesi – Orhan Pamuk.
Mimarlık Sosyolojisine Dair Edebi Eserler: Memleket Hikâyeleri – Refik Halit Karay / Kent ve Köpekler – Mario Vargas Llosa / Akçasazın Ağaları – Yaşar Kemal / Alelâdelik Çağı – Hikmet Temel Akarsu / Muhteşem Gatsby – F. Scott Fitzgerald / Zorba – Nikos Kazancakis / Berci Kristin Çöp Masalları – Latife Tekin / Ayaşlı ile Kiracıları – Memduh Şevket Esendal / Drina Köprüsü – İvo Andriç / Kırmızı Pelerinli Kent – Aslı Erdoğan / Devlet Kuşu – Orhan Kemal / Kiralık Konak – Yakup Kadri Karaosmanoğlu / Ağır Roman – Metin Kaçan.
Seyahatnameler ve Biyografik Seyahatnameler: Seyahatname – Evliya Çelebi / Doğu’da Seyahat – Gerard de Nerval / Mavi Yolculuk – Azra Erhat / Macellan, Amerigo – Stefan Zweig / Tournefort Seyahatnamesi – Joseph de Tournefort.
Ütopyalar: Devlet – Platon / Yeni Atlantis – Francis Bacon / Güneş Ülkesi – Tommaso Campanella / Ütopya – Thomas More / Ağaca Tüneyen Baron – Italo Calvino.
Bilimkurgu ve Distopyalar: Mülksüzler – Ursula K. Le Guin / 2001: Bir Uzay Efsanesi – Arthur C. Clarke / Dune – Frank Herbert / Yıldızlardan Dönüş – Stanislaw Lem / 1984 – George Orwell / Fahrenheit 451 – Ray Bradbury.
Fanteziler: Hobbit, Yüzüklerin Efendisi – J.R.R. Tolkien / Alice Harikalar Diyarında – Lewis Carroll / 80 Günde Devriâlem – Jules Verne / Charlie’nin Çikolata Fabrikası – Roald Dahl / Gulliver’in Gezileri – Jonathan Swift.
Mimari Denemeler: Beş Şehir – Ahmet Hamdi Tanpınar / Paris’te Bir Osmanlı Sefiri – Şevket Rado / Adrianopol’den Edirne’ye – Aziz Nazmi Şakir-Taş / Mekândan Taşan Edebiyat – Turgay Anar / Şairlerin Barbar Sofraları – Hikmet Temel Akarsu / Bütün Eserleri – Çelik Gülersoy / Görünmez Kentler – Italo Calvino.
Mimari Birer Estet Olarak İstanbul Yazarları: Şehir Mektupları – Ahmet Rasim / Boğaziçi Şıngır Mıngır – Salâh Birsel / İstanbul-Hatıralar ve Şehir – Orhan Pamuk / Boğaziçi Mehtapları – Abdülhak Şinasi Hisar / Eski İstanbul’da Meyhaneler ve Meyhane Köçekleri – Reşad Ekrem Koçu / Bütün Şiirleri – Yahya Kemal Beyatlı / Bütün Hikâyeleri – Sait Faik / Memleketimden İnsan Manzaraları – Nâzım Hikmet.
Mimarlık ve Sanat Kuramlarına Dair: Mimarlık Üzerine On Kitap – Vitruvius / Leonardo’nun Defterleri – Leonardo da Vinci / Sanatın Öyküsü – E.H. Gombrich / Bir Mimarlığa Doğru – Le Corbusier / Tüketim Toplumu – Jean Baudrillard / Sanatta Ruhsallık Üzerine – Wassily Kandinsky / Sanatın Gerekliliği – Ernst Fischer / Van Gogh, Yüzyıl Sonra – Ferit Edgü / Theo’ya Mektuplar – Van Gogh / 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar – Ahu Antmen.