Emeklilikle ilgili kimsenin bilmediği hayati bilgi! 10 yılda emekli olunur mu? İşte cevabı...

Prim günü yeterli olmayan kişiler, nasıl emekli olacaklarını merak ediyor. Sosyal güvenlik mevzuatı, daha az primle daha genç yaşta emekli olma hakkı tanıyor. İşte 10 yılda emekliliğe hak kazanmaya giden süreçle ilgili tüm detaylar...Bu nedenle primlerini tamamlamaya imkanı olmayan kişiler, ellerindeki primlerle emekli olup olamayacaklarını merak ediyorlar

Çalışmaya başladıktan belli bir süre çeşitli nedenlerden dolayı işten ayrılan ya da işe devam etmeyen kişilerin, primleri de yarım kalıyor. Bu nedenle primlerini tamamlamaya imkanı olmayan kişiler, ellerindeki primlerle emekli olup olamayacaklarını merak ediyorlar. Sosyal güvenlik mevzuatı, bu kişilerin 10 yıl sürede emekli olmasına izin veriyor ancak bazı şartları var. İşte konuyla ilgili tüm detaylar...

SİGORTA STATÜSÜNE GÖRE DEĞİŞİYOR

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre kamuoyunda 3600 prim günüyle (on tam yılı doldurarak) emeklilik olarak bilinen “kısmi emeklilik”, primleri normal emeklilik için yeterli olmayanlara daha az prim günüyle ama daha geç yaşta emekli olmaları için tanınan bir haktır. Kısmi emeklilik şartı, sigortalı olarak çalışmaya başlanan tarihe ve sigorta statüsüne göre değişmektedir.

ERKEK 60 YAŞINDA EMEKLİ OLABİLİYOR

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayan SSK’lılar 3600 prim günü ile kadın ise 58, erkek ise 60 yaşında kısmi emekli olabilir. Aynı dönemde çalışmaya başlayan BAĞ-KUR’lular 5400 prim günü ile kadın 56, erkek 58 yaşında kısmi emekli aylığı bağlatabilir.

9 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı çalışmaya başlayan SSK’lılar en az 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim gününü doldurarak kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurduğunda emekli olabilir. Bu dönemde çalışmaya başlayan BAĞ-KUR’lular ise sigortalılık süresi aranmaksızın 5400 prim gününü doldurmak koşuluyla kadın 60, erkek 62 yaşında emekli edilir.

5400 PRİM GÜNÜ DOLDURMA ŞARTI

30 Nisan 2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayan 4/1-a (SSK), 4/1-b ( BAĞ-KUR) ve 4/1-c’liler (Emekli Sandığı) ise 5400 prim gününü doldurdukları tarihteki normal emeklilik yaşına 3 yıl ilave edilmek suretiyle kısmi aylık bağlatabilirler. Sigortalı çalışmaya bu dönemde başlamış olan tüm statülerdeki çalışanlar 5400 prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar doldurdukları takdirde kadınlar 61, erkekler 63 yaşında emekli edilir.

Tarım BAĞ-KUR’u ve isteğe bağlı sigorta kapsamındaki kişiler de BAĞ-KUR statüsüne tabidir. Örneğin ilk defa sigortalı çalışmaya 2014 yılında başlayan biri, 5400 prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar doldurması halinde 61 yaşını doldurduğunda emekli aylığı bağlatır. Bunun için hiç ara vermeden 2029 yılına kadar prim ödemesi gerekir.

TARIM BAĞ - KUR'LULAR DA BU KAPSAMA DAHİL Mİ?

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, vatandaşlardan gelen bazı soruları da cevaplandırdı. İşte o sorulardan bir kısmı... 

Öncelikle vatandaşa destekleriniz için teşekkür ederim. Karım Ekim 1974 doğumlu ve 01.06.1995 SSK girişli. 1995-1998 arasında 117 gün SSK primi mevcut.

Şubat 1999’ta doğan bir çocuğumuz var.

Aralık 2012 - Ocak 2022 arası 3529 gün Tarım BAĞ-KUR primi mevcut. Tarım BAĞ-KUR’u durdurduk. Şu an ödenmiş prim günü toplam 3646 gün.

Bu durumda:

1-Eşim 3600 günle sanırım 58 yaşında emekli olabilir ama benim sorum SSK’dan mı yoksa BAĞ-KUR’dan mı emekli olur?

2-Emekli maaşı bağlanmadan önce ya da sonra, benim vefatım halinde (SSK emeklisiyim) hem dul aylığı hem de kendi sigortalılığından dolayı emekli aylığı alabilir mi?

3- İki maaşı da alamaz diyorsanız, iki maaşı tam alabilmesi için ne yapılması gerekir?

4- 3600 günden ya da 5825 günden bağlanan emekli maaşlarında kabaca ne kadar fark olur? Yani 2800 gün daha prim ödemeye değer mi?

5-Eğer emekli maaşı bağlanmasını beklemek istemezse, ödenmiş primleri geri alabilir mi, ne zaman geri alabilir? (İsimsiz)

Sırayla cevaplamaya çalışalım;

1-Eşinizin son 2520 günlük primlerinin tamamı tarım BAĞ-KUR’u olarak ödendiğinden 3600 gün ile kısmi emeklilik hakkından yararlanamaz. Prim gününü 5400’e tamamlamak şartıyla 56 yaşında kısmi emekli aylığı bağlatabilir. SSK’dan emekli olabilmek için 1.5 yıl sigortalı olarak çalışması ve ayrıca doğum borçlanması yapması gerekir. Bu koşulları sağladığında da SSK’dan 58 yaşında emekli olabilir. Şu durumda eşinizin BAĞ-KUR’dan prim ödemeye devam ederek 5400 günü tamamlaması daha avantajlı olur.

2-Allah geçinden versin, vefatınız halinde eşinize size ödenen aylığın yüzde 50’si bağlanır. Eşinizden başka aylık alan olmazsa sizden bağlanan aylık oranı yüzde 75’e çıkartılır. Eşinize kendi sigortalılığından dolayı emekli aylığı bağlanırsa, kendi aylığının tamamını, dul aylığının ise yüzde 50’sini alır.

3-Emekli aylığı prim gün sayısına göre belirleniyor. Buna bağlı olarak da prim günü yüksek olana daha fazla aylık bağlanıyor. Ancak, şu anki gibi yüksek enflasyon ortamında en düşük emekli aylığını sürekli yükseltme ihtiyacı ortaya çıktığı için 3600 gün ile 5825 gün çalışan kişinin aylığı arasındaki fark her geçen gün kapanıyor. Eşiniz zaten 5400 günü doldurmak zorunda olduğu için aylığında bir fark olmayacaktır.

4- Eşiniz, 56 yaşına geldiğinde prim günü emekli olmaya yeterli değil ise toptan ödeme talebinde bulunabilir. Toptan ödemede yatırmış olduğu primlerin sadece 20 puanlık kısmı, yani malullük, yaşlılık, ölüm sigortası kapsamında ödenen primleri alabilir. Genel sağlık sigortası (GSS) için kesilen primleri alamaz. Her ne kadar primler tıpkı emekli aylığı bağlanırken olduğu gibi güncelleme katsayısı ile hesaplanarak ödense de toptan ödeme sırasında tabiri caizse kuşa döner.