Emlak ilanlarında yetki doğrulama sistemi için son 3 gün! Elektronik İlan Denetleme Sistemi çözüm olacak mı?
Emlak sektöründe yeni dönem 15 Eylül tarihi itibarıyla resmen başlıyor. Peki emlak ilanlarında Elektronik İlan Denetleme Sistemi (EİDS) çözüm olur mu?
Kocaeli Gündem yazarı Fuat Özdağ bugünkü yazısında Emlak ilanlarında Elektronik İlan Denetleme Sistemi’ni kaleme aldı. Peki emlak ilanlarında Elektronik İlan Denetleme Sistemi (EİDS) çözüm olur mu? İşte Fuat Özdağ’ın o yazısı…
Hepimiz bir konut alırken olsun, herhangi bir gayrimenkul alırken olsun, internet ilan siteleri üzerinden önce piyasada ki fiyatları araştırırız. Aradığımız ürünün özelliklerini filtreler, sonra benzer özelliklerdeki mülklerle kıyaslarız. Zaten insan beyni de kıyasla çalışmaz mı?
İlan sitelerinde öyle ilginç fiyatlar görebilirsiniz ki, şaşırmamak mümkün değil. Konu ile ilgili olarak bir örnek verecek olursak, aynı konut sitesi içerisinde benzer özelliklere sahip 3 oda 1 salon lüks daire bir ilanda 7 milyon Türk Lirası yazarken, başka bir mülk sahibi tarafından hem de aynı blokta ‘’sahibinden satılık’’ başlığı avantajıyla! 11 milyon Türk Lirası şeklinde karşımıza çıkıyor.
Bir başka sorunda, aynı konutu birden farklı 5 emlakçı farklı farklı fiyatlardan ilan girerek acaba bu konutta tek yetkili hangi emlak danışmanı diye vatandaşın kafasının karışmasına sebep oluyor.
Peki, bu sorunlarla nasıl başa çıkacağız?
Devlet bir karar alarak Elektronik İlan Denetleme Sistemi denen bir sistem çıkarttı. Bu sistemin açılımı ‘’Elektronik ilan doğrulama sistemi ‘’ 15 Eylül 2024 tarihi itibari ile yürürlüğe giriyor. Yani artık tek bir ilan olmayacak.
31 Aralık 2024 tarihine kadar test edilecek bu sistem, 1 Ocak 2025 tarihi itibari ile zorunlu olacak. Peki söz konusu bu sistemin vatandaşa, devlete, emlak danışmanlarına ve sektöre ne faydası olacak artıları ne eksileri ne kısaca inceleyelim.
İnternet ilan portalı üzerinden ilan verecek olan kişi, ya mülk sahibinin sistem üzerinden yetkilendirmiş olduğu taşınmaz ticareti yetki belgeli ve sistemde kayıtlı gayrimenkul şirketi olacak. Ya da Mülk sahibinin kendisi, 1. ve 2. derece akrabası olan kişiler ilan verebilecek. Bu kontroller e-devlet üzerinden nüfus ve vatandaşlık işleri genel müdürlüğü tarafından onaylandıktan sonra ilan girilecek.
Yetkisiz emlak şirketleri ya da yetkisiz kişiler mülk sahibinin onayı olmadan artık ilan giremeyecek. Buraya kadar normal görünüyor fakat normal olmayan şeyler var. Örnek olarak bir mülk sahibi mülkünü birden çok emlak işletmesine yetki verebilecek buda pazarda bilgi kirliliğine ve fazla ilana yine sebep olacak.
Ne yazık ki ülke olarak bir şeyi tam olarak yapamıyoruz. Sonuçta yarım ve eksik işler maddi ve manevi zararlara sebep oluyor.
Söz konusu bu düzenlemede olması gereken bir mülkün tek sahibi varsa fakat bu mülkü pazarlamaya da tek emlakçı yetkili olmalı. ABD bu konuda dünyada da örnek ülkelerin başında geliyor. Bir mülkü tek yetkili gayrimenkul danışmanı pazarlayabiliyor. Belki Türkiye buna hazır değil diyebilirsiniz. Fakat en azından şu şekilde olmalı. Bir gayrimenkul sahibi mülkünü ya kendi pazarlasın, ya da birden fazla emlakçı yerine tek yetkili emlakçısını seçip ona pazarlama yetkisini versin ki insanların da kafası karışmasın ve ilan kirliliği sürmesin.
Yoksa büyük umutlarla çıkan, Türkiye tarihinde ilk kez 5 Haziran 2018 tarihinde yayımlanan Taşınmaz ticareti yönetmeliğinin kaç defa değişerek yayımlandığını tüm sektör biliyor. Aynısının Elektronik İlan Denetleme Sistemi’nde de olmaması için, Ticaret Bakanlığını ve sektör temsilcilerini ortak akıl ile hareket ederek bu sorunun çözümüne katkı vermeye davet ediyorum. Aksi takdirde karmaşaya sebep olacak bu sistem zaten değişmek zorunda kalacak. Ülke olarak enerjimizi boşa harcamamak için önceden bir düzenleme ile bu sorun çözülmeli.
1932'de sahipsiz boş arsalar tespit edilerek satışa çıkarılmış!
Ev sahipleri ve kiracılar için kira sözleşmelerinde bilinmesi gereken 5 önemli kural!