Emlak sektörü alarm veriyor: Konutta kriz derinleşiyor!
Konutta finansmana erişim zorluğu rakamlara yansıdı. Bankaların kredi musluklarını kısması ve yüksek kredi faizleri emlak sektöründe krize davetiye çıkarıyor. İnşaat sektörü temsilcileri, “Böyle sürerse pazar yüzde 30 daralır” değerlendirmesi yapıyor. İşte detaylar...
Konut fiyatları artarken satış oranlarında gerileme devam ediyor. İstanbul, İzmir, Ankara yüzde 130’u aşan artışla dünyada konut fiyatlarının en çok yükseldiği ilk üç kent olurken, bankaların kredi musluğunu kısması, yüksek faiz oranları emlak sektörüne kan kaybettirmeye devam ediyor.
BÖYLE DEVAM EDERSE PAZAR YÜZDE 30 DARALIR
Sözcü Gazetesi'nden Hülya K. Oruçoğlu'nun haberine göre, son 5 haftada kredi faizleri 10 puan artışla yüzde 34'ü geçerken kredi kullanımı ise yüzde 0.2'de kaldı. Böylece konutta finansmana erişim zorluğu rakamlara yansıdı.
Bankaların kredi verirken seçici davrandığına, faizlerin de yüzde 3'ü aştığına vurgu yapan inşaat sektörü temsilcileri, “Böyle sürerse pazar yüzde 30 daralır” değerlendirmesi yapıyor. Nitekim, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine bakıldığında, ipotekli konut satışları temmuz ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24.1, 2023 Ocak-Temmuz döneminde de yüzde 28.2 düştü. Emlakta krizi yükselen inşaat maliyetleri de tetikliyor. TÜİK'e bina inşaatı maliyet endeksi, haziran ayında mayısa göre yüzde 3.83, 2022 Haziran'a göre de yüzde 51.80 yükseldi.
KREDİYE ERİŞİM ZORLAŞTI
Konutta fiyatlar yükseldi ancak yüksek enflasyon da alım gücünü olumsuz etkiledi. Yakın bir zamana kadar 10 sene vadeli konut kredilerinin taksitleri geniş bir kesimin bütçe sınırları içinde kalıyordu. Fakat Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun 2023 Şubat'taki düzenlemesi, ekspertiz değeri 5-10 milyon lira arasındaki sıfır konutlar için yüzde 70-80 oranında kredi kullanılmasına izin veriyor. Çoğu banka 250 bin lira üst limitte kredi kullandırırken, bazı bankalar da en çok 3 milyon liraya kadar finansman sağlıyor.
Sektör temsilcileri 5 milyon liralık bir konutta bankaların sağladığı kredinin 1-2 milyon lira düzeyinde kaldığını belirtiyor. Bu durumda nakit 3 milyon TL'si olmayanların konut alması zorlaşıyor. 2 milyon TL'lik bir kredinin aylık taksitleri de 60-70 bin lirayı bulduğu için ‘orta direk' olarak nitelendirilen kesimin bile bu taksitleri ödemesi kolay görünmüyor.
ÜLKEDE ORTALAMA KONUT FİYATI 2.7 MİLYON TL
Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa'nın verilerine göre temmuzda Türkiye'de konut satış fiyatında yıllık değer artışı yüzde 109 oldu. Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı ise 2 milyon 691 bin 780 liraya çıktı. Konutta en çok değer artışının yaşandığı kentler ise Ankara, Hatay ve Muğla oldu. Temmuzda İstanbul'da ortalama konut fiyatı 3 milyon 831 bin 240, Ankara'da 2 milyon 145 bin 130, İzmir'de ise 3 milyon 440 bin 580 liraya çıktı.
KONUTTA FİYAT ARTIŞI 95.9
Merkez Bankası, Haziran 2023 dönemine dair Konut Fiyat Endeksi verilerini yayımladı. Endesk, haziran ayında aylık yüzde 4.8 ve yıllık yüzde 95.9 yükselişle 920.5 seviyesinde gerçekleşti.
Üç büyük kent için endeks değişimine bakıldığında, haziran ayında bir önceki aya göre Ankara, İstanbul ve İzmir'de sırasıyla yüzde 4.0, 5.6 ve 4.9'luk yükseliş oldu. Verilere göre dolar bazında Türkiye genelinde 10 aydır, İstanbul'da ise 6 aydır üst üste rekor kıran fiyatlar geriledi.
Benzin, motorin, LPG fiyatları kaç TL 17 Ağustos 2023? Sürücüler şimdi yeni rakamlara göz atın!