En değerli arazinin bir kısmı annemindi, ama Zorlu'ya helal olsun
Zorlu Grubu'nun 800 milyon dolara satın aldığı İstanbul Zincirlikuyu'daki Karayolları arazisinin bir kısmının, Türkiye'nin ilk hanım kadın hastalıkları uzmanı olarak bilinen Pakize İzzet Tarzi'nin olduğu iddia edildi.
Pakize Tarzi'nin oğlu Mahmut Tarzi, annesinin modern bir hastane yapmayı planladığı arsaya 27 Mayıs 1960 askerî darbesinde el konulduğunu öne sürdü. Pakize İ. Tarzi Laboratuvarları'nın sahibi Mahmut Tarzi, Zorlu Grubu'nun arsayı hakkını vererek satın aldığını belirterek, "Güle güle kullansın, helal olsun." diyor.
Türkiye'nin en pahalıya satılan arazisi olarak tarihe geçen 96 bin 505 metrekarelik arsa için proje çalışmaları devam ederken, Türkiye'de kadın doğum konusunda pek çok ilke imza atan Pakize İ. Tarzi'nin oğlu Mahmut Tarzi, ilginç açıklamarda bulundu. Tarzi, annesinin en büyük idealinin modern bir hastane yapmak olduğunu, arsayı da Hazine'den bu amaçla aldığını söyledi. "Türkiye'de önleyici sağlık hizmetlerine önem verilmemesi sebebiyle 'prevantif' hastalıklar kliniği açıldığında, bu alanda yeni gelişmeler sağlanabilir" düşüncesiyle hastane projesine giren Tarzi, 1958 yılında Milli Emlak'tan söz konusu arsanın 27 dönümünü satın alır. Tarzi, söz konusu arsa ile ilgili 'Anılar'ında fiyatına dikkat çekiyor. Yan taraftaki benzinciye metrekaresi 2 liradan satılan arsanın kendilerine 50 liradan satıldığını sonradan öğreniyor. Arsa alındıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi'ne proje için başvuruyor. Prof. Dr. Orhan Sefa'nın yönetiminde çok güzel bir proje hazırlanıyor. Ancak projeyi tek başına yürütemeyeceğini gören Tarzi, doktorlardan geniş bir kurul oluşturmaya karar veriyor. Tıbbın her dalından doçent ve profesörlere düşüncesini açıklıyor ve büyük bir destek alıyor. O günlerde vakıf kurma alışkanlığı olmadığı için 30-40 doktordan oluşan bir anonim şirket kurmaya karar veriyor. Ortaklık sözleşmesi imzalanıyor, ancak 27 Mayıs darbesi sonrası ortak olmayı kabul edenlerin çoğu 1402'likler listesinde üniversiteden uzaklaştırılıyor. Herkes kendi sorunlarıyla uğraşmaktan hastane projesine sıra gelmiyor.
Pakize Tarzi, Nisan 1960'ta Adnan Menderes'in ricasıyla Demokrat Parti'ye üye oluyor. Darbe sonrası, diğer Demokrat Partililer gibi Tarzi de, mahkemeye sevk ediliyor ve mal varlığı haksız kazanç iddiasıyla gündeme getiriliyor. İşte bu dönemde Milli Emlak'tan alınan arsaya el konuluyor. Tarzi, gerçekleşmeyen hastane projesinin annesinin hayatında en büyük üzüntülerinden biri olduğunu belirtiyor. "O tarihte, oralarda yol bile yoktu." diyen Tarzi, hastane tamamlansaydı yanına hemşirelik okulunun da düşünüldüğünü anlatıyor. Türkiye'nin ilk modern özel hastanesi projesinin o tarihten ancak 30 yıl sonra açıldığına dikkat çeken Tarzi, turistik tesis belgesi de alındığını ve yabancı hastaları da getirmek için bir hedef belirlendiğini vurguluyor. CHP gençlik kollarında da çalışan annesinin politikayı sevdiğini aktaran Tarzi, farklı bir partiye olan ilgisinin bu sonucu doğurduğunu ifade ediyor.
Annesinin sağlığında laboratuvar konusunda ciddi yatırım yaptıklarını ve halen Türkiye'de en iddialı durumda olduklarını hatırlatan Mahmut Tarzi, annesinden kalan kliniği de hastaneye dönüştüreceklerini kaydediyor. Nişantaşı'ndaki Pakize İ. Tarzi Kliniği 2005'te kapanmıştı. Tarzi, söz konusu arsanın yerine 10 bin metrekare kapalı alana sahip, tüp bebek konusunda uzman bir kadın doğum hastanesini ilkbaharda hizmete açarak annesinin adını yaşatacaklarını dile getirdi.
Türkiye'nin ilk bayan kadın doğum uzmanı
Türkiye'nin ilk jinekoloğu, ilk özel kadın doğum kliniği kurucusu ve İstanbul Boğazı'nı yüzerek geçen ilk kadın olan Pakize İ. Tarzi'nin Afgan kralı olan amcası, babasını Hindistan'a sürgüne gönderiyor. Babası bir İslam ülkesine gitmek istiyor ve 2. Abdülhamid'e ricada bulunuyorlar. Suriye'ye yerleşmesine izin veriliyor. Osmanlı döneminde Ziraat Bankası Genel Müdürü İzzet Saltık Bey'in kızı olan Tarzi, Halep'te dünyaya geldi. Ailesi 1918'de İngilizlerin Şam'ı işgal etmesi üzerine Adana'ya, burasının da Fransızlarca işgali üzerine Konya'ya taşındı. Ortaokul diplomasını Konya'daki Sörler Okulu'ndan aldı. Delibaş İsyanı'nda ablasının ölmesi, Konya Merkez Komutanı amcası Mustafa Tevfik Bey'in esir düşmesi üzerine Bursa'ya taşındılar. Bursa Amerikan Kız Koleji'ni bitirdikten sonra ailesi, Pakize'nin okuması için İstanbul'a taşındı. Yaşını büyüterek girdiği tıbbiyeyi 1932'de bitirdi. 1935'te Afgan Kralı Amanullah Han'ın yeğeni Fettah Tarzi ile evlendi. Bir süre eşiyle birlikte yaşadıkları Roma'da doktorluk yaptıktan sonra ülkesinde çalışma isteği sebebiyle İstanbul'a yerleşti. Doçentlik sınavında tezi kabul edildiği halde, uygulamalı ders anlatımı sınavında 45 dakikayı tamamlamadığı için doçentliği kabul edilmeyen Tarzi, bunun üzerine üniversiteden ayrıldı. 21 Temmuz 1949'da Şişli'de Türkiye'nin ilk kadın doğum kliniğini açtı. 1998'e kadar klinikte aktif olarak çalıştı. Binlerce kişinin doğumunu gerçekleştirdi. 19 Ekim 2004'te öldü. Eşi kanalıyla Afgan hanedanına akraba olan Tarzi, kızı Zeynep Tarzi'nin Sultan II. Abdülhamid'in torunu Ertuğrul Osman Osmanoğlu ile evlenmesi sebebiyle Osmanlı hanedanına akraba.
FİKRİ TÜRKEL