Enerji kurumlarının ihalelerinde yasa denetimi yapılmayacak!

Hükümetin son dakika çalışması olarak Meclis’e gönderdiği torba kanun tasarısı, Kamu İhale Yasası açısından “geri dönüş” olarak adlandırılacak tartışmalı düzenlemelere sahip. Tasarı, bugüne kadar yapılmayan bir şeyi yaparak, enerji kurumlarının yapım işlerini Kamu İhale Yasası dışına çıkarıyor. Enerji Bakanlığı’nın kendisine yapacağı bir bina dahi Kamu İhale Yasası’nın denetiminde olamayacak. BOTAŞ, EÜAŞ, TETAŞ gibi kurumların yapacağı dev ihaleler de artık yasa denetiminde olmayacak. Tasarı, KİT’lerin tüm mal ve hizmet alımlarını da Kamu İhale Yasası’nın denetiminden istisna hale getiriyor. Aşırı düşük teklif konusunda da tartışmalı bir düzenleme yapılıyor ve aşırı düşük tekliflerin sorgulamadan ihaleyi alabilmesi için Kamu İhale Kurumu’na yetki veriliyor. 

Şikâyet zorlaştırılıyor 

Geçtiğimiz hafta TBMM ’ye gönderilen torba kanun tasarısında Kamu İhale Yasası da yeniden düzenleniyor. İhalelere şikayet yolunu “başvuru ücretlerini arttırarak” zorlaştıran tasarıda, Kamu İhale Yasası’nın istisna kısmı bir kez daha genişletiliyor. Bu kapsamda KİT’lerin bugüne kadar 6.7 milyon TL’yi aşmayan mal ve hizmet alımları yasanın dışında bırakılırken, tasarıyla herhangi bir sınır olmaksızın KİT’lerin tüm mal ve hizmet alımlarının ihale yasasının denetimi dışında olacağı öngörülüyor. Ayrıca Enerji Bakanlığı ve bakanlığa bağlı tüm KİT’lerin yapım işlerinin de istisna olarak kabul edilmesi öngörülüyor. Bu durumda bakanlığın yapacağı herhangi bir bina da, BOTAŞ’ın veya EÜAŞ’ın yapacağı büyük ölçekli bir ihale de Kamu İhale Yasası denetiminde olmaksızın yapılabilecek. İhaleleri Kamu İhale Yasası kapsamından çıkarılması öngörülen kurumlardan olan BOTAŞ’ın eski yöneticilerine, Kamu İhale Yasası’na uygun davranmadıkları ve ihaleye fesat karıştıkları iddiasıyla dava açılmış olması da dikkat çekiyor. 

Tasarıda yer alan bir diğer düzenleme ise, aşırı düşük teklifle ilgili. Bugüne kadar hükümet ve bürokrasi yetkilileri, yolsuzlukların temel kaynaklarından birinin aşırı düşük teklif olduğu yönünde açıklamalar yapıyordu. Bu çerçevede ihaleye aşırı düşük teklif verenlerin elenmesi, ihalelerin yapılabilir makul teklife verilmesi yönünde bir düzenleme yapılması bekleniyordu. Ancak tasarıdan bunun aksi bir düzenleme çıktı. Kamu İhale Kurumu, aşırı düşük teklifi herhangi bir sorgulama olmaksızın kabul etme ve ihaleyi sonuçlandırma konusunda yetkili olacak. Bu konuda kurum düzenleme yapacak. Kamu kurumları da bu düzenlemeye uygun hareket etmekle yükümlü olacak.

Tartışma yaratacak düzenlemeler

İhalelere şikayet yolu, başvuru ücretleri arttırılarak zorlaştırılıyor. Enerji Bakanlığı ve enerji KİT’lerinin ihaleleri, bir cümlelik düzenlemeyle Kamu İhale Yasası’nın dışına çıkarılıyor. KİT’lerin mal ve hizmet alımları da sınırlama olmaksızın ihale yasası dışında olacak. Aşırı düşük tekliflere tartışılacak düzenleme: Aşırı düşük teklife sorgusuz ihale verilebilir.

Hacer Boyacıoğlu/ Radikal Gazetesi