Enerji Verimliliği Strateji Belgesine YPK onayı!
2023 yılında, Kentsel Dönüşüm Kanunu ve Deprem Yönetmeliği kapsamında toplam kullanım alanı 10 bin metrekarenin üzerindeki ticari ve hizmet binalarının tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemleri bulunaca
Enerji Verimliliği Strateji Belgesi ile 2023 yılında Türkiye’nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarının (enerji yoğunluğunun) 2011 yılı değerine göre en az yüzde 20 azaltılması hedefleniyor.
Yüksek Planlama Kurulu’nun (YPK), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinatörlüğünde kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımlarıyla hazırlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (2012-2023) onayı bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, 2012-2023 yılları arasında enerji sektöründe uygulanacak eylemleri içeren belge, sonuç odaklı ve somut hedeflerle desteklenmiş bir politika seti belirlenmesi ve hedeflere ulaşmak için yapılması zorunlu eylemlerin, bu eylemlerin yerine getirilmesinden sorumlu kuruluşlarla birlikte tanımlanması, kamu kesimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımcı bir yaklaşımla ve işbirliği çerçevesinde hareket etmesinin sağlanmasını amaçlanıyor.
Belge ile 2023 yılında Türkiye’nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarının (enerji yoğunluğunun) 2011 yılı değerine göre en az yüzde 20 azaltılması hedefleniyor.
Belgenin yayım tarihi itibariyle 10 yıl içerisinde, her bir sanayi alt sektöründeki indirgenmiş enerji yoğunlukları, her bir alt sektör için yüzde 10’dan az olmamak üzere sektör işbirlikleriyle belirlenecek oranlarda azaltılacak.
Yılda 5 bin TEP üzerinde enerji tüketen işletmelerde ve kullanım alanı 20 bin metrekarenin üzerinde olan ticari ve hizmet amaçlı kullanılan binalarda enerji etütlerinin periyodik olarak yapılması suretiyle, alınması gerekli önlemlerin, enerji tasarruf potansiyelinin ve bunların maliyetlerinin belirlenerek uygulamaya ilişkin eylem planları hazırlanacak.
Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak için yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırılacak.
2023 yılında, Kentsel Dönüşüm Kanunu ve Deprem Yönetmeliği kapsamında toplam kullanım alanı 10 bin metrekarenin üzerindeki ticari ve hizmet binalarının tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemleri bulunacak.
Akıllı ulaşım sistemleri kurulacak
Asgari enerji verimlilik sınıfının üzerindeki lambaların, buzdolaplarının ve elektrik motorlarının piyasa dönüşümü 2012 yılı sonuna kadar, ısıtma/soğutma sistemlerinin ve diğer enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümü ise AB uygulamalarına paralel olarak tamamlanacak.
2023 yılına kadar, ülke genelindeki kömürlü termik santrallerin atık ısı geri kazanımı dahil ortalama toplam çevrim verimleri yüzde 45’in üzerine çıkarılacak.
2023 yılına kadar, elektrik enerjisi yoğunluğunu en az yüzde 20 azaltmak amacıyla talep tarafı yönetimi konusunda tedbirler geliştirilecek.
Demiryolu ağı genişletilerek yolcu ve yük taşımacılığında demiryollarının payı artırılacak, hızlı tren projelerine önem verilecek ve yaygınlaştırılacak, mevcut demiryolları altyapısı modernize edilecek, demiryolu ağı sanayi bölgeleri dikkate alınarak planlanacak ve genişletilecek, kısa mesafeli deniz ve göl taşımacılığı yaygınlaştırılacak, denizyolu altyapısı geliştirilecek ve deniz-taksi gibi küçük deniz taşıma araçları kıyı bölgelerinde yaygınlaştırılacak.
Akıllı ulaşım sistemlerinin kurulması için gerekli kaynak oluşturularak, sistem teknik altyapısı güçlendirilecek ve gerekli ar-ge çalışmaları yapılacak.
Limanlar ile demiryolu ve karayolu bağlantıları güçlendirilecek, lojistik merkezler ve aktarma alanlarının sayısı arttırılacak, özel (tahsisli) otobüs yolları/şeritleri uygulamaları hayata geçirilecek, kentlerin denizyolu, demiryolu gibi olanakları kullanılarak toplu taşımada tür çeşitliliği sağlanacak, büyük şehirlerde hızla gelişen banliyölerden şehir merkezine ulaşımın hafifli raylı sistemlerle sağlanması desteklenecek.
Gıda sektöründe ÖTV indirimi
Gıda sektörünü olumsuz etkilemeyecek şekilde, yerli tarım ürünlerinden üretilen biyoyakıt veya sentetik yakıtların harmanlama oranlarına bağlı olarak ÖTV indirimi sağlanması yönünde düzenleme yapılacak.
Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde yıllık enerji tüketimi 2015 yılına kadar yüzde 10 ve 2023 yılına kadar yüzde 20 azaltılacak.
Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde enerji etütleri yapılarak verimlilik artırıcı projeler hazırlanacak, bakım onarıma ilişkin bütçe ödenekleri öncelikle bu projeler için kullanılacak.
Kamu alımlarında mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için asgari verimlilik sınırları Bakanlık tarafından tanımlanacak ve bunların alım veya yapımı sırasında zaruri kriter olarak aranması için kamu alımları ile ilgili mevzuatta veya şartnamelerde gerekli değişiklikler yapılacak. Tanımlanmış azami enerji tüketimi ve emisyon salımı ile ilgili sınır değeri karşılamayan binalar kiralanmayacak.
Taşıt Kanununun revizyonu ile trafiğe tescil tarihi itibariyle ekonomik ömrünü tamamlamış kamu kuruluşlarına ait araçlar tasfiye edilecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarının verimlilik artırıcı proje uygulamaları için Enerji verimliliği danışmanlık şirketleriyle (EVD) uzun dönemli, performans garantili Enerji Performans Sözleşmesi yapılabilmesine imkan sağlayacak düzenlemeler yapılacak. Kamu kurum ve kuruluşlarının verimlilik artırıcı projelerine ilişkin ödenek teklifleri öncelikle değerlendirilecek.
2012 yılı sonuna kadar uygulayıcı kurumların kurumsal yapıları, kapasiteleri ve aralarındaki işbirlikleri güçlendirilecek.
Enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji bilgi ve teknolojileri ile ilgili konularda, çalışmalar yapmak üzere, idari ve kurumsal açıdan güçlü bir yapı tesis edilecek.
2015 yılı sonuna kadar ülke genelindeki sertifikalı enerji yöneticisi sayısı en az 5 bin kişiye ve sanayi sektörlerinde uzmanlaşmış EVD sayısı en az 50 şirkete çıkarılacak.
EVD’ler sektör ve/veya alt sektör bazında ihtisaslaştırılacak, EVD’lere verilen yetki belgeleri sınıflandırılacak ve derecelendirilecek, üst sınıflara ve derecelere ulaşma özendirilecek, eğitim, etüt, proje ve danışmanlık ile ilgili enerji verimliliği hizmetleri ile ilgili konularında asgari gereksinimler belirlenecek ve eğitim ve sertifikalandırma çalışmaları etkinleştirilecek ve yaygınlaştırılacak.
Ulusal teknoloji envanteri oluşturulacak
2023 yılına kadar enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında, yurt içinde gerçekleştirilen ar-ge sonuçlarına dayanarak üretime aktarılmış özgün tasarım ve/veya ürün sayısı en az 50 olacak.
TÜBİTAK’ın ETKB işbirliği ile yürürlüğe koyacağı Enerji Ar-ge Stratejisi doğrultusunda teknoloji master planı hazırlanacak, destekleyici kamu kuruluşları arasında kaynakların etkin kullanımına yönelik eşgüdüm protokolleri imzalanacak, yürütülen ve başarılı sonuçlandırılan ve uygulamaya aktarılan ar-ge projeleri bağlamında ulusal teknoloji envanteri oluşturulacak.
Ülke genelindeki bilinçlendirme faaliyetleri ETKB koordinasyonunda kamu, özel ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte hazırlanacak bir iletişim planı çerçevesinde yürütülecek. Hazırlanan planın uygulanması, ETKB’nin koordinasyonunda ve sosyal sorumluluk anlayışı ile kamu kurum ve kuruluşlarının ve diğer paydaşların katkılarıyla gerçekleştirilecek. Plan dönemler halinde yenilenecek. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından plan çerçevesinde yürütülecek bilinçlendirme faaliyetleri ile ilgili harcamalar tasarruf tedbirleri ile ilgili düzenlemelerin kapsamı dışında tutulacak, bilinçlendirme konularında planda yer alan eylemlerin gerçekleştirilmesi ve bilinçlendirme konularında EVKK kararlarının uygulanması için kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine gerekli ödenek konulacak.
Toplumdaki enerji kültürünün ve verimlilik bilincinin gelişimini izleyebilecek bir endeks, ölçme yöntemleri ile birlikte tanımlanacak ve uygulama planı hazırlanacak.
AA