Ekonomi

Enflasyon, asgari ücret zammını geçti! Kış çok zor geçecek

Gıda fiyatlarında artış devam ederken TÜİK tarafından açıklanan Tarım-ÜFE rakamları çiftçinin maliyet artışını gösterdi. Ekonomistler tarladaki bu fiyat artışlarının kış aylarında katlanarak vatandaşın cebine yansıyacağını ifade etti.Temel gıda ürünlerinde fiyatların daha tarlada katlandığını TÜİK verilerini gösterdi

TÜİK verilerine göre 6 aylık gıda enflasyonu yüzde 48 olurken, asgari ücret zammı ve TÜFE’nin yukarısında konumlandı. Temel gıda ürünlerinde fiyatların daha tarlada katlandığını TÜİK verilerini gösterdi. Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi haziranda aylık yüzde 0,66 düşerken, geçen yılın aynı ayında göre yüzde 148,9’a yükseldi. Gıdada enflasyon artışlarının yanına bir de fırsatçılar eklenince fiyatlar tezgahlarda daha da çıktı. Geçen yıl tarladan 2 liraya çıkan domates 5 lirayı geçti. Patates de dört kat arttı. Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan ekonomistler, “Kış döneminde gıda fiyatları enflasyonu üç hane olacak. 2023 gıdada çok zor geçmesi bekleniyor” yorumu yaptı.

Karar gazetesinde yer alan habere göre, geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki makas büyüdü. 2021 Haziran’da tarlada 1 lira, pazar tezgahında 2,78 TL olan patatesin fiyatı 4,6 artarak tarlada 4 lira 61 kuruşa yükseldi. Patateste geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki fark yüzde 65,9 seviyesinde.

PAZAR-RAF MAKASI AÇILIYOR
Yaz hasadı bile üreticinin enflasyonunu frenleyemedi. 2021 Haziran’da tarlada 1 lira pazar tezgâhında 2,78 TL olan patatesin fiyatı 4,6 artarak tarlada 4 lira 61 kuruşa yükseldi. Aynı tarihlerde tarlada 1,68 lira pazar tezgâhında 6 TL olan dolmalık biberin fiyatı 4,7 artarak tarlada 7,78 liraya yüksledi. Patlıcan kuru soğan ve karpuzda da durum farklılaşmadı. Geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki makas hızla büyüdü. Karpuz fiyatlarında bu fark yüzde 94,1 olurken, patateste yüzde 65,9, dolmalık biberde yüzde 30,4,patlıcanda yüzde 37,6 kuru soğanda ise yüzde 15,4 seviyesinde.

FİYAT ARTIŞLARI
TÜİK’in göre yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, yüzde 277,14 ile lifli bitkiler ve yüzde 184,99 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar olarak karşımıza çıktı. Bir önceki aya göre azalışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 23,82 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular ve yüzde 21,74 ile yumuşak çekirdekli meyveler ve sert çekirdekli meyveler olarak gerçekleşti. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt grup ise yüzde 29,01 ile yağlı meyveler ve yüzde 23,11 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar olarak gerçekleşti.

Yıllık Tarım-ÜFE’ye göre 7 alt grup daha düşük, 4 alt grup daha yüksek değişti. Yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 277,14 ile lifli bitkiler ve yüzde 184,99 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar olarak karşımıza çıktı. Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar ise yüzde 64,63 ile diğer çiftlik hayvanları ve hayvansal ürünler ve yüzde 70 ile koyun ve keçi, canlı; bunların işlenmemiş süt ve yapağıları olarak gerçekleşti. Aylık Tarım-ÜFE’ye göre 4 alt grup daha düşük, 7 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Aylık artışın yüksek olduğu alt grup yüzde 29,01 ile yağlı meyveler ve yüzde 23,11 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar olarak sıralandı.

BUĞDAY FİYATLARI YÜKSELMEYE BAŞLADI
Buğday fiyatlarında önceki 5 işlem gününde görülen düşüş ivmesi, haftanın ilk işlem gününde sona erdi. Buğday fiyatları yeni haftanın ilk işlemlerinde yüzde 2’yi aşan artış görüldü. Buğdayın Chicago borsasında işlem gören vadeli kontratları, beş aydan uzun sürenin en düşük seviyesinden toparlanarak yüzde 2 yükseldi ancak Ukrayna’dan yapılan ihracatta artış olacağı umutları kazanımlarını sınırlamakta.

Chicago borsasında en yüksek işlem hacmine sahip olan buğday vadeli kontratları son seansta 7.66 dolar/bushel, yani 281,5 dolar/ton ile 10 Şubat’tan bu yana en düşük seviyesine düştükten sonra yüzde 2 artışla 7.92 dolar/bushel, yani 291,0 dolar/ton seviyesine çıktı. Mısır, yüzde 0,5 artışla 6.06 dolar/bushel yani 238,6 dolar/ton seviyesine çıktı. Soya fasulyesi, yüzde 1,1 yükselerek 13.57 dolar/bushel yani 498,6 dolar/ton seviyesine yükseldi.