Esadiye Cami restorasyonla ayağa kaldırılıyor!
Elazığ'da UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki tarihi Harput Mahallesi'nde Artuklu dönemi 800 yıllık Esadiye Cami, 4 senedir süren restorasyon çalışması ile yeniden ayağa kaldırılıyor
Elazığ'da UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki tarihi Harput Mahallesi'nde unutulmaya yüz tutan Artuklu dönemine ait, 800 yıllık Esadiye Cami, 4 senedir süren restorasyon çalışması ile eski görkemine kavuşuyor.
Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, tarihi tam olarak bilinmemekle beraber çok az sayıdaki yazılı kaynakta Artuklu hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından 13. yüzyıl başlarında yapıldığı belirtilen ve zamanla harabeye dönen tarihi caminin yeniden ayağa kaldırılması için Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2016 yılında restorasyon çalışması başlatıldı.
Günümüze orijinal olarak sadece taç kapısı ve iki mihrabı ile temel kalıntıları ulaşabilen cami, taç kapısının üzerinde yer alan fakat tahrip olduğundan günümüze ulaşamayan iki aslan figürü kabartmasından dolayı halk arasında Arslanlı Cami olarak da biliniyor.
Temel kalıntılarından cami ve medreseden meydana gelen bir külliye olarak tasarlanıp inşa edildiği tespit edilen caminin Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğü koordinesinde 4 yıldır devam eden restorasyonunun yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor.
Caminin hem turizme kazandırılması hem de ibadete açılması hedefleniyor. Malatya Vakıflar Bölge Müdürü Kenan Doğan, Anadolu Ajansı muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle Vakıflar Genel Müdürlüğünün son 17 yılda ülkedeki kültür varlıklarını restore edilerek yeniden ayağa kaldırılması ya da doğal sebeplerle hasar görenlerin onarılarak turizme kazandırılması noktasında önemli çalışmalar yürüttüğünü belirtti.
Bu kapsamda tarihi Harput Mahallesi'nde Artuklu dönemini yansıtan 800 yıllık Esadiye Camisi'ni yeniden eski görkemine kavuşturmak amacıyla restorasyon çalışması başlattıklarını aktaran Doğan, "Artuklu dönemi Fahrettin Arslan döneminde yapılmış bir yapımızdır." diye konuştu.
- "Gelecek nesillere bırakacağız"
Doğan, caminin iç ve dış mimarisi ile yapıldığı dönemin kültürünü yansıtması bakımından önemli bir cami olduğunu söyledi. Yaklaşık 4 senedir süren restorasyon çalışmasında sona gelinen camiyi yıl sonu itibariyle hem turizme hem de uygun görülmesi halinde ibadete açmayı planladıklarını dile getiren Doğan, şunları söyledi:
"Burada 2012 yılında, yapının daha özgün mimarisini ve temel izlerini belirlemek, medrese bölümü ile cami arasında her hangi başka bir yapı daha var mı yok mu diye öncelikle bir kazı çalışması yaptık. Kazı çalışmasında yapı ile alakalı bağlantılı başka bir temel izine rastlanmadı. Bunun üzerine caminin restorasyon projesini hazırladık ve restorasyon sürecini başlattık. Buradaki yapıyı ayağa kaldırırken hemen bitişiğindeki Ahi Musa Türbesi'nin restorasyonunu da ihaleye dahil ettik. 2020 yılı sonunda restorasyon çalışmalarını bitirmeyi hedefliyoruz. Bu şekilde temel kalıntıları üzerinde olan bir yapıyı bir ecdat yadigarını ayağa kaldırıyoruz, bunu da gelecek nesillere bırakacağız, bununla alakalı çalışmaları hızlı bir şekilde yapıyoruz. Harput'un en önemli eserlerinden biri, inşallah bu eserimizi de Elazığ ve ülke turizmine kazandıracağız."
- "Neredeyse el atmadığımız bir eserimiz kalmadı"
Doğan, temel kalıntılarından yola çıkarak aslına uygun bir şekilde restorasyonunu yaptıkları caminin taç kapısı üzerinde bulunan iki arslan kabartmasının yıllar önce tahrip edilmiş olmasından dolayı bunların şekli ile ilgili bir belgeye ulaşamadıklarını söyledi.
Bu sebeple orijinal şeklini bilmedikleri aslan kabartmalarına taç kapıda yer vermediklerini belirten Doğan, şöyle konuştu: "Bu tarihin yapıların ayağa kaldırılması, kültür varlıklarının ülkeye kazandırılması noktasında bakanlığımız tüm gücüyle çalışıyor. Biz de Vakıflar Genel Müdürlüğümüz olarak Türkiye genelinde bugüne kadar 7 binden fazla eseri ayağa kaldırdık. Biz de kendi bölgemiz olarak Tunceli, Elazığ ve Malatya'da neredeyse el atmadığımız bir eserimiz kalmadı. Hemen hemen birçok yapımızın restorasyonunu tamamladık. Bölge olarak bugüne kadar 100 milyon liranın üstünde restorasyonlara bir harcama yaptık. Çalışmalarımızı tüm hızıyla devam ettiriyoruz."
Tarihi Vaniköy Camisi'nin restorasyonu 2 yılda tamamlanacak!