Ev destek sistemi detayları!

Başbakan Davutoğlu, ilk evini almak isteyene destek vereceklerini söyledi. Devlet desteği kafaları karıştırdı. Sektör “Olumlu bir adım” derken, vatandaş ise teşviği ‘çözmeye’ çalışıyor..

Ekonomi Bakanlığı ve Türkiye Müteahhitler Birliği koordinatörlüğünde önceki gün düzenlenen ‘İnşaat Sektörü Zirvesi’nde Başbakan Ahmet Davutoğlu, ilk konutunu alacak olanlara ‘devlet desteği’ müjdesini verdi.

Buna göre ilk evini, konut kredisiyle alacak olanlar, bankada ‘konut hesabı’ açacak. Konut hesabında 5 yıl sonunda biriken paranın yüzde 15’i kadar devlet desteği verilecek. Kişi hesapta 100 bin lira biriktirmişse, 15 bin lira da devlet desteği alarak, hesabındaki para 115 bin lira olacak. Bu para krediyle konut alımında peşinat olarak kullanılacak. Alacağı evin değerine göre yüzde 25 peşinat yatırmak zorunda olan kişi, peşinatı denkleştirdikten sonra ayrıca konut kredisi kullanacak.

En az 3 yıl tasarruf şart

Konut hesabındaki devlet desteği için en az 3 yıl tasarruf yapmak şartı olacak. 3 yıllık tasarrufa yüzde 10, 4 yıllık tasarrufa yüzde 12 devlet desteği verilecek.

Davutoğlu dün de verdiği müjdenin bazı ayrıntılarını anlattı. Davutoğlu, devletin bu desteğinin konut talebini artırarak arz fazlasına yönelik dengeyi sağlamak ve yeni evliler ile düşük gelirlilere teşvik vermek adına olduğunu vurguladı.

Davutoğlu, “Yeni evlilikleri teşvik etmek istiyoruz. Nüfus dinamik olsun, arz artsın, çok üretilsin. Ama öyle bir mekanizma kuralım ki bunu teşvik etsin. Teşvik nasıl olur, konut edindirmek için getirilen şartları hafifletmek için olur. Yüzde 25 peşinat şartı, aslında bir teminattır. Yüzde 25’i peşin ödendiğinde, bir teminat oluyor bu sektör için. Aksi takdirde balon gibi şişen bir kriz olduğunda, bir finansal stok yoksa ABD’de yaşanan kriz Türkiye’de de yaşanabilirdi. Olmadı. Şimdi o tedbirlerle biz bir anlamda tasarrufları teşvik edip, krizi engelledik” dedi.

‘Bir taşla iki kuş...’

İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, devletin konut alımını destekleme kararını ‘bir tuşla iki kuş vurdu’ diyerek destekledi. Durbakayım, bu desteğin konut alma imkanı bulamamış kimselere bu yolu açacağını, aynı zamanda ise cari açığın önüne geçmek için ihtiyaç duyulan tasarrufu artırma anlamında olumlu bir adım olduğunu kaydetti. Durbakayım, şöyle konuştu:

“Bu uygulamanın arkasından 2014 sonunda 122 milyar lirayı bulan konut kredisi kullanma hacminin 200 milyar sınırını zorlayacağını söylemek hayal olmaz. Sözkonusu süreci finans sektöründeki serbest rekabetin tetiklemesini ve konut kredi kullanım faizlerindeki düşüş eğilimi takip edecektir. Diğer taraftan ilk defa ev sahibi olacak bir vatandaşa devlet tarafından yapılacak katkının belki az olduğu düşünülebilir. Biz bu katkıyı sadece ilk adım olarak düşünüyoruz. İlk defa konut alacak vatandaşlara damga vergisi, harç, KDV gibi konularda da katkı sağlanması yönünde teşviklerin de daha sonraki adımlar olacağını umuyoruz.”

5 soruda ev destek sistemi

Açıklamalar çok yeni olduğu ve henüz bir sistem belirlenmediği için vatandaşın kafası iyiden iyiye karıştı. Akla takılan sorulara, konut üretilerinin verdiği yanıtlar şöyle:

Kimler faydalanacak?

Başbakan Davutoğlu dün yaptığı açıklamada, bu destekten ilk konutunu alacak bireylerin faydalanacağını söyledi. Destekten faydalanmak isteyenler bankada konut hesabı açarak para yatırmaya başlayacak. Hesap sahibi, en az 3 yıl sonra birikimini konut peşinatı olarak kullanmak şartıyla devlet yardımı almaya hak kazanacak.

Kanun yürürlüğe girdikten sonra, bir bankayla anlaşarak, ‘Ben konut için hesap açmak istiyorum’ deyip o hesaba para yatırmaya başlayan kişi, hesaba yatırılan para 5 yıl tutulup daha sonra kullanıldığında devlet yüzde 15’ini verecek. 100 bin lira biriktirmişse 15 bin lira, 50 bin biriktirmişse 7 bin 500 lirasını devlet verecek.

Teşvike hak kazanmak için  mutlaka 5 yıl beklenecek mi?

Teşvik uygulaması kademeli olacak. Yani 5 yıl için yatırım yapmaya başlayan ancak üçüncü yılında konutu almak isteyen kişi için de teşvik verilecek. Davutoğlu, “Beş yıl için yüzde 15 olan destek, dört yıl için yüzde 12, üç yıl için yüzde 10 olacak. Üç yıl tasarruf teşvik edilmiş olacak. Erken çekimlerde de kademelendirme uygulanacak” dedi.

İkinci ve üçüncü evini almak isteyenlere destek yok mu?

Ev sahibi olan ancak ikinci ya da üçüncü evini almak isteyenler sistemden faydalanamayacak. Fakat emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, orta vadede sistemin onlara da yansıyabileceğini kaydetti.

Kurum, düzenlemenin genişleyerek oturması durumunda bunu hem bankaların, hem de inşaat şirketlerinin çeşitli kampanyalarla destekleyebileceğini söyledi. Kurum, “Peşinatın yüzde 15’ine devletin desteği olması, ev satışına direkt yansır. Ekonomi ve özel olarak inşaat sektörü ile onun beslediği yaklaşık 250 yan sektöre direkt katkıdır. İlk evini alacaklar için düşünülüyor ama ikinci, üçüncü evini alana da dolaylı katkı sağlar, bankalar ve şirketler mutlaka destek verir” dedi.

Destek en fazla kaç lira olacak?

Önemli sorulardan biri ise hangi tip konutlara destek verilecek? Sadece ucuz konutlar mı teşvikten faydalanacak? Kişi eğer 1 milyon liralık bir ev almak isterse de destekten yararlanabilecek mi? Murat Kurum, amacın tasarruf yaratmak olduğunu vurgulayarak, “Bizim çok fazla bir stokumuz yok ama alt gelir grubuna hitap eden konutlarda ciddi satış olur. Bir taraftan da amaç bankalarda birikim sağlamak, o yüzden ‘şu kadar lira olur’ diye bir düzenleme yapılacağını sanmıyorum. Burada asıl amaç ev sahibi olunması. Direkt alt gelire de odaklanacak diye bir şey yok. Önemli olan tasarruf ile ev sahibi olunması” diye konuştu. 

200 bin TL’lik ev için kaç liralık peşinat biriktirmek gerekecek?

200 bin liralık bir ev için bankadan kredi çekmek isteyen kişinin yüzde 25 peşinat miktarı olan 50 bin lirayı peşin ödemesi lazım. 50 bin lira peşinatı beş yılda denkleştirmek için kişinin aylık 800 lira biriktirmesi gerekiyor. Dar gelirli ve asgari ücretli için her ay bu miktarı tasarruf etmek imkansız.

Bu sorunun net bir cevabı yok ama KONUTDER Başkan Yardımcısı Ali dumankaya, “Bankalar da bunu çeşitli modellerle destekleyecektir. Orta vadede pozitif bir süreç oluşturulur. Zaman gösterecek ama aileler ülkemizde bir şekilde konu ev alınması olunca birbirlerini destekler. Peşinatlar giderek uygun hale gelmeye de başlayacaktır. Ev almak kutsal bir görevdir bizim için” dedi.

Milliyet