Eva Gayrimenkul Periskop'un 33. sayısı yayınlandı!

EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık, her 3 ayda bir yayınladığı PERİSKOP yayınının 33. sayısını paylaştı. 2017'nin ilk 3 ay ile ilgili veriler haberimizin içinde...

Resmi Gazete’de yayımlanan 684 sayılı KHK ile Tüketici Kanunu’nun ön ödemeli konut satışına ilişkin hükümlerinde yapılan değişiklikle; ön ödemeli konut satışlarında, tüketicinin daha önceden konutun teslimine kadar olan sürede sahip olduğu cayma hakkı, 24 ayla sınırlandırıldı. Teslim tarihine kadar olan süre içinde caymanın zamanlamasına bakılmaksızın tüketiciden masraflar ve sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar alınabilen tazminat tutarı da kademeli olarak yükseltildi. Buna göre caymada süre uzadıkça tazminat artacak. Satıcı, alıcının ilk 3 ay içinde vazgeçmesi durumunda, eskiden olduğu gibi konutun satış sözleşmesi ile oluşan vergi harç gibi masraflar ve sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar tazminat talep edebilecek. Tazminat oranı, 3-6 ay içinde sözleşmeden dönülmesi halinde yüzde 4, alıcının 6-12 ay arasında vazgeçmesi durumunda yüzde 6 ve 12-24 ay arasında vazgeçme halinde yüzde 8’e çıkacak. Tüketiciye iade edilecek tutarlar için tanınan 90 günlük ödeme süresi de 180 güne çıkarıldı. Düzenleme, son dönemde döviz kurundaki hızlı yükseliş sürecinde cayma hakkını kullanan tüketici sayısının giderek artması nedeniyle konut yatırımcılarını desteklemek amaçlı yapıldı. 

Konut satışlarında tüketicinin cayma hakkının 24 ayla sınırlandırılması ve cayma durumunda ödenecek kademeli tazminat yükümlülüğünün sektörün önünü görebilmesi açısından olumlu, ancak yetersiz olduğunu düşünüyoruz.

Çanakkale Köprü İhalesi Gerçekleşti 

1915 Çanakkale Köprüsü ihalesi gerçekleştirildi. Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, ihaleyi kazanan firmanın Daelim (Kore) - Limak - SK (Kore) - Yapı Merkezi OGG olduğunu açıkladı. Ortak girişim grubu köprü ve otoyol için toplam 16 yıl 2 ay 12 gün süre teklif etti. En kısa sözleşme süresini teklif eden grup ihaleyi kazanmış oldu. 1915 Çanakkale Köprüsü dahil Malkara-Çanakkale Kesimi Otoyolu, bağlantı yolları da dahil yaklaşık 101 kilometre otoyol ve 2 bin 23 metre orta açıklıkla dünyanın en uzun asma köprüsü olacak. 18 Mart 2017'de köprünün temelinin atılması planlanıyor. Köprünün Cumhuriyet'in 100. yılında hizmete sunulması öngörülüyor.

Gayrimenkul sektörünün 2016 yılı performansına bakıldığında zor bir yıl geçirildiği malum, yalnızca gayrimenkul sektörü değil, birçok sektör için 2016 yılı zorluklarla dolu bir yıl oldu. Bakalım yaşananların konut sektörüne yansıması ne şekilde olmuş; 2017 yılı Şubat ayında konut satışlarına baktığımızda 101.468 adet konutun satılmış olduğunu görüyoruz. 2016 yılının şubat ayında gerçekleşen 101.703 dolayındaki satışa kıyasla %0,23 oranında az da olsa bir düşüş yaşandı. Konut satışları 2016 yılı sonunda 1.341.453 olarak gerçekleşti. 2015 ve 2016 yılsonunu kıyasladığımızda büyümenin %4,04 olduğunu görüyoruz. Oysa 2014-2015 arasında büyüme %10,64’tü. Evet konut satışları artıyor ama önceki yıllara göre artış oranı düşüyor. Kıyaslamayı şubat sonu itibariyle yıllık kümüle toplam satış üzerinden yapacak olursak; iki yılı kıyasladığımızda bu yıl yaklaşık %5,7 oranında artış görülüyor. Aynı şekilde şubat sonu itibariyle 2016 yılı aynı dönemiyle 2015 yılı aynı dönemini kıyaslayacak olursak %2,8‘lik bir artış yaşanmıştı. 2017 yılı şubat sonu itibariyle yapılan toplam ipotekli konut satışları 2016 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık %30,9 oranında arttı. 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen toplam konut satışlarının içinde ipotekli satışların oranı %37,9 mertebelerinde bir önceki yılın aynı döneminde bu oran %30,6 civarındaydı. Bir başka önemli veri de ilk satışlar, 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen ilk satışların, 2017 şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen toplam satışlar içindeki oranı %45,4 civarında. 2016 yılı aynı döneminde bu oran %47’idi. İlk satışlarda az da olsa bir düşüş görüyoruz. İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde bakacak olursak; Konut satışları 2017 şubat ayı sonu itibariyle, 2016 yılı aynı dönemine nazaran İstanbul’da yaklaşık %0,23 oranında azalırken, Ankara’da %11,44 oranında, İzmir’de ise %1,98 oranında artış göstermiştir. Yabancıya konut satış verilerine bakacak olursak; 2017 şubat ayı sonu itibariyle yabancıya toplamda 2.692 adet konut satıldı. 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle yabancıya satılan konut adedinin toplam satışlar içindeki oranı %1,37. 2016 yılı aynı döneminde bu oran % 1,64’tü. Yıl içinde gerçekleşen gelişmeler yabancıya yapılan satışların düşmesinde bir etken. Diğer taraftan kredi kullanımının kümülatif büyümesi devam ediyor. Tüketici güven endeksine bakacak olursak son beş yılın aynı dönemine göre en düşük seviyelerde, 2017 mart ayını bir önceki ayla kıyasladığımızda ise yaklaşık %3,2’lik bir artış olduğunu görüyoruz. Rakamların beklenilenden iyi olmasında devletin ve özel sektörün teşviklerinin etkisi göz ardı edilemez. Devlet ve özel sektör süreci sağlıklı atlatabilmek için neler yapmış bir bakalım; Bu yıl sektörü hareketlendirmek amacıyla hükümet gayrimenkul sektöründe birtakım önemli düzenlemeler gerçekleştirdi. “Öncelikle %18 olan KDV oranı seviyeli olarak 2017 yılının mart sonuna kadar %8’e düşürdüğünü açıkladı, ardından alınan bir kararla bu süre 30 Eylül 2017’e kadar uzatıldı. Sektörün en önemli problemleri arasında yer alan arsa rayicine bağlı KDV problemi, yeni düzenlemeyle olması gerektiğini düşündüğümüz oranlara indi. Yeni düzenleme sayesinde KDV oranı özellikle büyük alanlı konutların cazibesini arttıracak bir seviyeye gelmiş oldu. Sonrasında EMLAK GYO ile başlayan ve GYODER’in tam desteği ile gerçekleşen ‘Gayrimenkulde Güç Birliği’ kampanyası ile üye şirketlere ait projelerde aylık %0,7 faizle ve 120 ay vadeyle alıcıya cazip imkanlar sunuldu, talep ve kampanyanın piyasaya olumlu yansımaları sonucunda EMLAK GYO ve GYODER’in tam desteği ile çok daha avantajlı faiz oranları ve süreleri ile 2. kampanya açıklandı. Yeni kampanya ile EMLAK GYO ve GYODER üyesi firmaların projelerinde; 60 ay 0 faiz, 120 ay 0,45 faiz ve 240 ay 0,79 faiz oranları ile yatırımcıya cazip imkanlar sunulmakta. 2. kampanya ilkinde olduğu gibi, diğer inşaat firmalarının da benzer kampanyalar yapmasına vesile oldu. Kampanya 31 mart itibariyle sona erdi, piyasaya yansımalarını ise önümüzdeki dönemde göreceğiz. İlk kampanyanın yansımaları oldukça olumlu gerçekleşti, 2. kampanyanın da benzer etki göstereceğini düşünüyoruz. İlk olarak 03.08.2016 tarihinde, son düzenleme ile 08.03.2017 tarihi itibariyle resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ‘’Gayrimenkul Sertifikaları Tebliğinde Yapılan Değişiklik’’ yürürlüğe çıktı. Şöyle ki yapılan değişiklikle belediyeler, Toki, İller Bankası, bağlı ortaklıklar ve iştirakleri ile bu kuruluşlarla anlaşmalı özel inşaat firmaları gayrimenkul sertifikası ihraç edebilecekler. Bu modelle bir daireyi alacak yeterli birikimi olmayan vatandaş, daireden bütçesi ölçüsünde hisse satın alabilecek. Bu şekilde gayrimenkul değer artış kazancından yararlanabilecek. Tüm bu gelişmelerden anlıyoruz ki birlik ve beraberliğimizi devam ettirdiğimiz müddetçe tüm zorlukların üstesinden gelebileceğiz. 1 Ocak Haberleri Konutta Cayma Hakkı Resmi Gazete’de yayımlanan 684 sayılı KHK ile Tüketici Kanunu’nun ön ödemeli konut satışına ilişkin hükümlerinde yapılan değişiklikle; ön ödemeli konut satışlarında, tüketicinin daha önceden konutun teslimine kadar olan sürede sahip olduğu cayma hakkı, 24 ayla sınırlandırıldı. Teslim tarihine kadar olan süre içinde caymanın zamanlamasına bakılmaksızın tüketiciden masraflar ve sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar alınabilen tazminat tutarı da kademeli olarak yükseltildi. Buna göre caymada süre uzadıkça tazminat artacak. Satıcı, alıcının ilk 3 ay içinde vazgeçmesi durumunda, eskiden olduğu gibi konutun satış sözleşmesi ile oluşan vergi harç gibi masraflar ve sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar tazminat talep edebilecek. Tazminat oranı, 3-6 ay içinde sözleşmeden dönülmesi halinde yüzde 4, alıcının 6-12 ay arasında vazgeçmesi durumunda yüzde 6 ve 12-24 ay arasında vazgeçme halinde yüzde 8’e çıkacak. Tüketiciye iade edilecek tutarlar için tanınan 90 günlük ödeme süresi de 180 güne çıkarıldı. Düzenleme, son dönemde döviz kurundaki hızlı yükseliş sürecinde cayma hakkını kullanan tüketici sayısının giderek artması nedeniyle konut yatırımcılarını desteklemek amaçlı yapıldı. Konut satışlarında tüketicinin cayma hakkının 24 ayla sınırlandırılması ve cayma durumunda ödenecek kademeli tazminat yükümlülüğünün sektörün önünü görebilmesi açısından olumlu, ancak yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Çanakkale Köprü İhalesi Gerçekleşti 1915 Çanakkale Köprüsü ihalesi gerçekleştirildi. Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, ihaleyi kazanan firmanın Daelim (Kore) - Limak - SK (Kore) - Yapı Merkezi OGG olduğunu açıkladı. Ortak girişim grubu köprü ve otoyol için toplam 16 yıl 2 ay 12 gün süre teklif etti. En kısa sözleşme süresini teklif eden grup ihaleyi kazanmış oldu. 1915 Çanakkale Köprüsü dahil Malkara-Çanakkale Kesimi Otoyolu, bağlantı yolları da dahil yaklaşık 101 kilometre otoyol ve 2 bin 23 metre orta açıklıkla dünyanın en uzun asma köprüsü olacak. 18 Mart 2017'de köprünün temelinin atılması planlanıyor. Köprünün Cumhuriyet'in 100. yılında hizmete sunulması öngörülüyor. Ocak - Şubat - Mart: 2016 Sayı: 33 Gayrimenkul sektörünün 2016 yılı performansına bakıldığında zor bir yıl geçirildiği malum, yalnızca gayrimenkul sektörü değil, birçok sektör için 2016 yılı zorluklarla dolu bir yıl oldu. Bakalım yaşananların konut sektörüne yansıması ne şekilde olmuş; 2017 yılı Şubat ayında konut satışlarına baktığımızda 101.468 adet konutun satılmış olduğunu görüyoruz. 2016 yılının şubat ayında gerçekleşen 101.703 dolayındaki satışa kıyasla %0,23 oranında az da olsa bir düşüş yaşandı. Konut satışları 2016 yılı sonunda 1.341.453 olarak gerçekleşti. 2015 ve 2016 yılsonunu kıyasladığımızda büyümenin %4,04 olduğunu görüyoruz. Oysa 2014-2015 arasında büyüme %10,64’tü. Evet konut satışları artıyor ama önceki yıllara göre artış oranı düşüyor. Kıyaslamayı şubat sonu itibariyle yıllık kümüle toplam satış üzerinden yapacak olursak; iki yılı kıyasladığımızda bu yıl yaklaşık %5,7 oranında artış görülüyor. Aynı şekilde şubat sonu itibariyle 2016 yılı aynı dönemiyle 2015 yılı aynı dönemini kıyaslayacak olursak %2,8‘lik bir artış yaşanmıştı. 2017 yılı şubat sonu itibariyle yapılan toplam ipotekli konut satışları 2016 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık %30,9 oranında arttı. 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen toplam konut satışlarının içinde ipotekli satışların oranı %37,9 mertebelerinde bir önceki yılın aynı döneminde bu oran %30,6 civarındaydı. Bir başka önemli veri de ilk satışlar, 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen ilk satışların, 2017 şubat ayı sonu itibariyle gerçekleşen toplam satışlar içindeki oranı %45,4 civarında. 2016 yılı aynı döneminde bu oran %47’idi. İlk satışlarda az da olsa bir düşüş görüyoruz. İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde bakacak olursak; Konut satışları 2017 şubat ayı sonu itibariyle, 2016 yılı aynı dönemine nazaran İstanbul’da yaklaşık %0,23 oranında azalırken, Ankara’da %11,44 oranında, İzmir’de ise %1,98 oranında artış göstermiştir. Yabancıya konut satış verilerine bakacak olursak; 2017 şubat ayı sonu itibariyle yabancıya toplamda 2.692 adet konut satıldı. 2017 yılı şubat ayı sonu itibariyle yabancıya satılan konut adedinin toplam satışlar içindeki oranı %1,37. 2016 yılı aynı döneminde bu oran % 1,64’tü. Yıl içinde gerçekleşen gelişmeler yabancıya yapılan satışların düşmesinde bir etken. Diğer taraftan kredi kullanımının kümülatif büyümesi devam ediyor. Tüketici güven endeksine bakacak olursak son beş yılın aynı dönemine göre en düşük seviyelerde, 2017 mart ayını bir önceki ayla kıyasladığımızda ise yaklaşık %3,2’lik bir artış olduğunu görüyoruz. Rakamların beklenilenden iyi olmasında devletin ve özel sektörün teşviklerinin etkisi göz ardı edilemez. Devlet ve özel sektör süreci sağlıklı atlatabilmek için neler yapmış bir bakalım; Bu yıl sektörü hareketlendirmek amacıyla hükümet gayrimenkul sektöründe birtakım önemli düzenlemeler gerçekleştirdi. “Öncelikle %18 olan KDV oranı seviyeli olarak 2017 yılının mart sonuna kadar %8’e düşürdüğünü açıkladı, ardından alınan bir kararla bu süre 30 Eylül 2017’e kadar uzatıldı. Sektörün en önemli problemleri arasında yer alan arsa rayicine bağlı KDV problemi, yeni düzenlemeyle olması gerektiğini düşündüğümüz oranlara indi. Yeni düzenleme sayesinde KDV oranı özellikle büyük alanlı konutların cazibesini arttıracak bir seviyeye gelmiş oldu. 

Sonrasında EMLAK GYO ile başlayan ve GYODER’in tam desteği ile gerçekleşen ‘Gayrimenkulde Güç Birliği’ kampanyası ile üye şirketlere ait projelerde aylık %0,7 faizle ve 120 ay vadeyle alıcıya cazip imkanlar sunuldu, talep ve kampanyanın piyasaya olumlu yansımaları sonucunda EMLAK GYO ve GYODER’in tam desteği ile çok daha avantajlı faiz oranları ve süreleri ile 2. kampanya açıklandı. Yeni kampanya ile EMLAK GYO ve GYODER üyesi firmaların projelerinde; 60 ay 0 faiz, 120 ay 0,45 faiz ve 240 ay 0,79 faiz oranları ile yatırımcıya cazip imkanlar sunulmakta. 2. kampanya ilkinde olduğu gibi, diğer inşaat firmalarının da benzer kampanyalar yapmasına vesile oldu. Kampanya 31 mart itibariyle sona erdi, piyasaya yansımalarını ise önümüzdeki dönemde göreceğiz. İlk kampanyanın yansımaları oldukça olumlu gerçekleşti, 2. kampanyanın da benzer etki göstereceğini düşünüyoruz. İlk olarak 03.08.2016 tarihinde, son düzenleme ile 08.03.2017 tarihi itibariyle resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ‘’Gayrimenkul Sertifikaları Tebliğinde Yapılan Değişiklik’’ yürürlüğe çıktı. Şöyle ki yapılan değişiklikle belediyeler, Toki, İller Bankası, bağlı ortaklıklar ve iştirakleri ile bu kuruluşlarla anlaşmalı özel inşaat firmaları gayrimenkul sertifikası ihraç edebilecekler. Bu modelle bir daireyi alacak yeterli birikimi olmayan vatandaş, daireden bütçesi ölçüsünde hisse satın alabilecek. Bu şekilde gayrimenkul değer artış kazancından yararlanabilecek. Tüm bu gelişmelerden anlıyoruz ki birlik ve beraberliğimizi devam ettirdiğimiz müddetçe tüm zorlukların üstesinden gelebileceğiz.