Ekonomi

EYT'liler dikkat! 6 maddede çözüm

Milyonların gözü kulağı EYT ile ilgili gelecek sevindirecek bir haberde. Her gün yeni bir gelişmenin yaşandığı Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusunda bu sefer gündem prim eksiği olan emekli adayları.EYT'li olanlar emeklilik hakkının verilmesini beklerken, Bakan Bilgin yıl sonuna kadar çalışmaların tamamlanacağını açıkladı

8 Eylül 1999 yılından önce çalışmaya başlayan, yılını ve primini dolduran ancak yaşı beklediği için emekli olamayanlar (EYT) için hükümet harekete geçti, bakanlık bünyesinde çalışma grubu yapıldı. EYT'li olanlar emeklilik hakkının verilmesini beklerken, Bakan Bilgin yıl sonuna kadar çalışmaların tamamlanacağını açıkladı.

Bu tarihten önce sigortalı olarak işe başlayan birçok vatandaşın ise primleri henüz tamamlanmamış halde. Kimisi çalışma imkanı bulamadığından kimisi de kayıtsız çalıştırıldığı için yeterli prime erişemedi. Bu sigortalılar da EYT kapsamında olmak istiyor. Sabah'ın haberine göre; bu noktada primi eksik olanların EYT'li olabilmesi için 6 konuda çözüm imkanları mevcut...

1- ON YILLIK 3600 GÜN PRİM İLE KISMİ EMEKLİLİK
Mevzuatımıza göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup EYT kapsamındaki vatandaşların 3600 günle yani 1 yıllık primle emekli olma imkanları mevcut. Eğer yeterli primi tamamlama imkanı yoksa 360/0 gün de emeklilik için yeterli olmakta. Burada emeklilik için üç şartın yerine gelmesi gerekmekte.

İlk olarak sigortalılık süresinin 15 yıla tamamlanması gerek. Ancak bu şart 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan herkes için sonuçlandı. İkinci olarak 4A (SSK) kapsamında 3600 gün primin ödenmesi istenmekte. Üçüncü olarak da kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşın dolmuş olmasına bakılmakta.

Bu üç şarttan hangisi en son biterse o tarihe göre de emeklilik yaşı belirlenmekte.

2- ASKERLİK BORÇLANMASI
Eksik primi olan erkek sigortalılar açısından askerlik borçlanması ile tamamlama imkanı da bulunmakta. Erkekler askerde geçen tüm günlerini satın alarak emeklilik primlerine ekleyebilmekte. Böylece EYT için primi eksik olan bir sigortalı bu yolla prim kazanabilmekte. Askerlik sigortadan önce yapılmışsa borçlanılan gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilerek ayrıca bir avantaj da kazanılmakta.

3- DOĞUM BORÇLANMASI
Primi eksik olan kadın sigortalılar için ise doğum borçlanması imkanı bulunmakta. Sigortadan sonra dünyaya gelen 3 çocuğa kadar borçlanma hakkı mevcut. Her bir çocuk için 2 yıl yani 720 gün kazanılabilmekte.
Böylece üç çocuk borçlanan bir kadın sigortalı 2160 gün kazanıp eksik primini tamamlayarak EYT'li olabilmekte. Burada ne kadar süreye ihtiyacınız varsa o kadar borçlanabiliniyor.
4- İHYA İLE PRİM
EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlardan sigortalı çalışmış vatandaşlar da değerlendirilmeyi alınmakta. Bunlardan birisi de Bağ-kur. Bu kapsamda iş yeri açmış ya da şirket ortağı olmuş vatandaşlar geçmişte eğer primlerini ödememişlerse günleri donduruluyor borçları da silinmekte.Ancak bu dondurulan günleri ihya sistemi ile yeniden kazanmak mümkün görünüyor. Geçmiş günlerini ihya etmek isteyenler güncel asgari ücret üzerinden ödeme yaparak günlerinin tamamını alıyor ve primlerine eklettirebilmekte.

5- İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
Çalışma imkanı bulamayan sigortalılar eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak tamamlayabilmekte. SGK'ya verilecek bir dilekçe ile başlayan isteğe bağlı sigortada her ay 30 gün kazanılmakta. 18 yaşından büyük Türk vatandaşı olmak ve Türkiye'de ikamet etmek yeterli olmakta.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması olarak karşımıza çıkıyor. Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamından olduğu için emeklilik hesabı da Bağkur'a göre yapılmakta.
6- HİZMET TESPİTİ İLE TESCİL
Primi eksik olan EYT'liler için bir başka imkan da hizmet tespit davası oluyor. Geçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış olanlar ya da sigortasız çalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirebilir giriş tarihini geri çekebilmekte.
Sigorta girişi yapılıp primi yatırılmayanlar için zaman aşımı süresine bakılmazken kayıt dışı çalıştırılmış olanlar için geriye doğru zaman aşımı süresi bulunmakta.