`Fakir` belgesi ile TOKİ`den konut alıp kiraya veriyorlar

Evi olmayanların umut kapısı haline gelen Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) piyasa şartlarının çok altında tutarlarda ve uzun vade ile konut satışı yer yer fırsatçılar tarafından istismar ediliyor.

Binlerce fakirin girdiği kuralarda hak sahibi olanlardan bazıları evlerini yasak olmasına rağmen kiraya veriyor ya da satışa çıkarıyor. İstanbul'da Hadımköy, Pendik gibi bölgelerde inşaatları yeni biten alt gelir grubuna ait konutlar internetteki emlak sitelerinde aylık 300 YTL'den kiraya veriliyor. Orta gelir grubuna ait evler ise 40-50 bin Yeni Türk Lirası peşinatla satılıyor. İstismarları önlemekte zorlanan Konut İdaresi, kuraya girme şartlarını ağırlaştırdı. Muhtarlıktan alınan ikametgâh belgelerinde yaşanan sahtecilikler üzerine elektrik, su faturası ve okul kaydı gibi farklı belgeler de isteniyor. Yetkililer, özellikle fakirlere yönelik konutlarda hak sahiplerinin ya da birinci dereceden yakınlarının oturmamasının sözleşmenin iptaline kadar ağır cezasının olduğunu belirterek, ihbar gelmesi halinde gerekeni yapacaklarını belirtiyor.

Son 4 yılda konut atağına kalkan TOKİ'nin inşa ettiği konutların büyük bölümü dar ve orta gelir grubu ile alt gelir ve yoksul grubuna hitap ediyor. Sosyal konut niteliğindeki 229 bin konuttan 139 bini dar ve orta gelir, 57 bin 500'ü alt gelir ve yoksul grubu için üretildi. 22 bin 500'ü ise gecekondu dönüşüm projesi kapsamında gerçekleştirildi. İdarenin büyük şehirlerde açıkladığı projelere ilgi büyük oluyor. Özellikle nüfus yoğunluğunun ve kira fiyatlarının yüksek olduğu İstanbul gibi şehirlerde müracaat rekoru kırılıyor. TOKİ'nin yaklaşık iki yıl önce Hadımköy ve Pendik'te satışa çıkardığı 3 bin 116 konut için 20 binin üzerinde başvuru olmuştu. Çevresindeki evlere göre fiyatları yarı yarıya ucuz olan söz konusu konutlar fırsatçıların da iştahını kabartıyor. Yatırımı düşünerek başvuru şartlarını taşımadığı halde kuralara girenlerin olduğunu tespit eden TOKİ, bazı tedbirler almıştı. Aylık 250-300 YTL'lik taksitlerle 15 yıl vadeyle 40 bin YTL'ye satılan alt gelir grubuna yönelik konutlara başvuru şartları ağırlaştırılmıştı. Buna göre adayların 5 yıldır projenin yapıldığı ilde ikamet etmesi, eşine veya velayeti altındaki çocuklara ait tapuda kayıtlı herhangi bir bağımsız gayrimenkulün bulunmaması, 30 yaş ve üzerinde olması gerekiyor. Aylık hane halkı gelirinin de en fazla net 840 yeni lirayı geçmemesi şartı aranıyor. Alt gelir grubu projelerinde hak sahibi olup sözleşme imzalayanlar konutlarını borçları bitene kadar devredemiyor. Ayrıca, konutun borcu bitene kadar alıcı veya ailesi için ikamet şartı aranıyor. Konut sahibi, kendisi, eşi veya çocuklarının konutta ikamet etmediklerinin tespit edilmesi halinde sözleşmenin feshedilmesi öngörülüyor. Gerçeğe aykırı beyanda bulunulması halinde, kurada hak sahibi olanların konut alma hakları iptal ediliyor. Sözleşme feshedilerek ödenen peşinat tutarları gelir kaydediliyor ve ödenen taksit tutarları masrafların tahsilinden sonra faizsiz olarak iade ediliyor.

'İhbar doğru çıkarsa sözleşme feshedilir'

Alınan tedbirlere rağmen suistimallerin önüne geçilemiyor. Örneğin üç ay önce konutların sahiplerine teslim edildiği Hadımköy alt gelir bloklarındaki kiralık ilanları dikkat çekiyor. 200 YTL taksit ödeyen bazı daire sahipleri 84 metrekare konutlar için aylık 300 YTL kira istiyor. Orta gelir grubuna yönelik evlerin bir yıl satılmama şartına rağmen evler yüksek rakamlarla internette görücüye çıkarılıyor. Bugüne kadar peşinatla birlikte 15-20 bin YTL taksit ödeyen daire sahipleri 70 bin lira gibi yüksek rakamlarla evlerini satıyor. TOKİ'nin İkitelli'de alt gelir grubu için yaptığı 45 bin YTL bedelli ve 20 yıl vadeyle satılan konutlar için emlakçılar daire sahiplerinin peşinde koşuyor. Daire sahiplerine 120 bin Yeni Türk Lirası teklif edenler oluyor. İstismarlar karşısında çaresiz kaldıklarını belirten bir yetkili, "Sosyal konut projelerimizden sadece evi olmayanların yararlanmasını istiyoruz. Ancak bazıları, başkalarının haklarını hiçe sayarak hile yoluyla ev sahibi olmaya çalışıyor. Kendisinin oturması gerektiği evi kiraya verenleri vatandaşların bize ihbar etmelerini istiyoruz. İhbar doğru çıkarsa sözleşmenin feshine kadar gideriz." uyarısında bulunuyor.

İSA SEZEN/ZAMAN