Fatih Ayvansaray'da 90'a yakın ahşap bina yıkıldı!

İstanbul'da tarihî yarımadada rant iddialarının ardı arkası kesilmiyor. Fatih'teki 500 yıllık Ayvansaray Türk Mahallesi'ndeki tek katlı ahşap binaların büyük bölümü ‘yenileme' adı altında yıkıldı. Bölgede şimdi 6 katlı otel inşaatı yükseliyor.

Tarihî yarımadanın kalbi Fatih'teki 500 yıllık Ayvansaray Türk Mahallesi'ndeki ahşap binalar turizm bahanesiyle Ranta kurban edildi. İddiaya göre, kentsel sit bölgesinde bulunan mahallede ‘yenilemerasyon' adı altında, 90 civarındaki ahşap binanın büyük bölümü yıkıldı. Bölgeye bir otel yapılması tepkilere sebep oldu. Mimarlar Odası, tarihî yarımadanın ‘yenileme alanı' adı altında ranta açıldığını öne sürdü.

Ayvansaray'daki surların hemen yanı başındaki Türk Mahallesi turizm bahanesiyle ranta kurban edildi. Mahalledeki tek taklı ahşap binaların bazıları restore edilirken, evlerin büyük bölümü yıkıldı. İstanbul'un fethi için gelen ve Peygamber Efendimiz'in (sas) süt kardeşi Hz. Şeybe'nin de aralarında olduğu sahabe kabirlerinin yanı başındaki mahallede şimdi bir otel yükseliyor. Otel inşaatının sürdüğü alanda Toklu Dede Mescidi bulunuyor. 1929 yılında yıkılan ama parseli hâlâ imar planlarında cami olarak gözüken Toklu Dede Mescidi'nin yeri otel projesi için imar planlarında defalarca değiştirildi. Mescidin bulunduğu parsel otelin bulunduğu yerde sıkışmış vaziyette.

‘Ayvansaray Toklu Dede Projesi' adıyla dönüştürülen mahallede vatandaşlara 6,5 metre yükseklikte imar izni veriliyor. Fatih Belediyesi ve yenileme kurulunun izniyle yapılan otel ise çatı katındaki terasla birlikte 6 kat olarak yükseliyor.

‘OTEL YAPILDI, İZİN SONRADAN ALINDI'

Yıllar önce mahallenin yarısından fazlasının yeşil alan olduğunu belirten Fener Balat Ayvansaray Derneği (FEBAYDER) Başkanı İbrahim Gültekin, otel inşaatıyla ilgili yasal izinlerin sonradan alındığını iddia etti. Gültekin, şunları kaydetti: “Türk Mahallesi'nde binalar çok hisseli olunca ev sahipleri satıp para kazanmak istedi. Zaten sit alanı diye belediye bir şey yapmaya izin vermiyordu. Mülk sahiplerinden bir iki kişi haricinde parseller toplandıktan sonra herhangi bir arkeolojik çalışma ya da izin olmadan inşaat başladı. Mart 2014'teki yerel seçimlerden sonra da inşaat hiç başlamamış gibi izin çıkarıp Meclis'ten geçirdiler.”

VATANDAŞA İZİN YOK; AMA OTELE VAR

Mimarlar Odası İstanbul Şubesi Çevre Etki Değerlendirme Kurulu Üyesi Mimar Mücella Yapıcı'ya göre, mahallenin asli yapısı bozulmadan yenileme yapılması gerekirken kat sayısı artırılarak ahşap binaların yerine sıralı beton binalar dikildi. Yapıcı, şunları kaydetti: “500 yıllık mahallenin yok edilmesine gerçekten içim acıdı. Oraya beton bir otel konduruldu. Bir yeri korumak oranın içindeki yaşamı ve kimlikleri korumakla olur. Ayvansaray Türk Mahallesi örneği gibi korkunç katı yasalarla vatandaşa izin verilmezken aynı irade orayı yıkıp otel yapıyor.”

Cafer CAN/Zaman