Genel

Gayrimenkul kiralama işlemlerinde KDV nasıl uygulanır

Hürriyet Gazetesi Köşe Yasarı Şükrü Kızılot, gayrimenkul kiralamalarındaki KDV uygulamalarını ve kiralama işlemlerinde KDV yönünden özellikli bazı durumlarla ilgili bir yazı kaleme aldı

Gayrimenkul kiralamalarındaki KDV uygulamalarını, daha önce açıklamıştık.
Bu gün ele alacağımız konu, kiralama işlemlerinde KDV yönünden özellikli bazı durumlarla ilgili.
Hürriyet okurları şanslılar...
Önümüzdeki hafta ya da onu izleyen hafta, Maliye Bakanlığı'nca hazırlanan ve Resmi Gazete'de yayımlanacak olan KDV Genel Tebliği ile yapılacak açıklamaları, şimdiden okuyabilecekler.

YASAL DAYANAĞI
KDV Kanununun (1/3-f) maddesine göre, Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işlemleri KDV'nin konusuna giriyor.
Buna göre, söz konusu mal ve hakların kiraya  verilmesi işlemi, ticari, sınaî, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde verilen bir hizmet olmasa dahi KDV'ye tabi olacak.

SORUMLU SIFATIYLA KDV
Bu kiralama işlemleri ile ilgili KDV;
- Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle KDV mükellefiyetinin bulunmaması (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahildir),
 - Kiracının KDV mükellefi olması (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir), şartlarının birlikte var olması halinde, kiracı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek. Ancak, kiracının Gelir Vergisi Kanununa göre basit usule göre vergilendirilmesi halinde, bunlar istisnadan vazgeçerek KDV mükellefi olmasalar dahi, kiralama işlemine ilişkin KDV basit usule göre vergilendirilenler tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek. Ayrıca sadece KDV'ye tabi işlemlerinin bulunduğu dönemlerde KDV mükellefiyeti tesis ettirerek beyanname vermeleri uygun görülenler de aynı şekilde işlem tesis edeceklerdir. Banka ve sigorta şirketleri gibi faaliyetleri KDV'den istisna olan bütün işletmelere bu bölüm kapsamında yapılan kiralama işlemlerinde de kiralama işlemine ilişkin KDV söz konusu işletmeler  tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek.

KDVDEN MÜSTESNA KİRALAMA
Kiralama işleminin KDV'den müstesna olması halinde, mükellef veya sorumlu sıfatıyla KDV beyan edilmeyeceği kuşkusuzdur.
Örnek:
Getir Vergisi Kanununun 70. maddesinde sayılan mal ve haklar arasında yer alan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri, bir iktisadi işletmeye dahil olmamaları şartıyla, KDV Kanununun (17/4-d) maddesine göre KDV'den müstesnadır.
Dolayısıyla, bir iktisadi işletmeye dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinde KDV ve sorumluluk uygulaması söz konusu olmayacaktır.

KDV'ye tabi olan kiralama işlerinde kiraya verenin başka faaliyetleri dolayısıyla KDV mükellefi olması halinde, sorumluluk uygulaması söz konusu olmayacak; kiraya veren, kiralama faaliyetlerine ait KDVyi diğer faaliyetleri ile birlikte genel esaslara göre beyan edecektir. Faaliyetleri sadece 2 No.lu KDV beyannamesi vermelerini gerektirenler bu kapsamda mütalaa edilmeyecektir.

KİRACI KDV MÜKELLEFİ DEĞİLSE
Kiracının KDV mükellefi olmaması halinde de (faaliyetleri sadece 2 No.lu KDV beyannamesi vermelerini gerektirenler de bu kapsamda mütalaa edilecektir) kira bedeli üzerinden hesaplanan KDV, kiraya veren tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilecektir. Kiraya verenin başka nedenlerle KDV mükellefiyeti olmaması bu uygulamaya engel değildir.

5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşların bu kapsamdaki kiralama işlemlerinde, kiracının KDV mükellefi olup olmadığına bakılmaksızın, tevkifat uygulanmayacak. Bu durumda, söz konusu idare, kurum ve kuruluşlar kiraya verme işlemleri dışında KDV'ye tabi işlemleri bulunmamaları kaydıyla, 1 No.lu KDV Beyannamesini sadece kiralama işleminin gerçekleştiği dönemler için vereceklerdir. Genel bütçeli idarelerde KDV'nin beyanı konusunda, Tebliğin (1.2.3) bölümündeki açıklamaların dikkate alınacağı kuşkusuzdur.

Şükrü Kızılot/Hürriyet