Gayrimenkul profesyonellerinin başarı sırları!

“Neyi feda edersen o sana ihsan edilir, neye kıyamazsan onunla sınanırsın.” Mevlânâ’nın bu sözlerinin izinden giden iş dünyasının liderleri “vazgeçmeyi” başarısızlık olarak değerlendirmiyor.

Aksine beklenen verimi ve sonuçları alamadıkları yatırım ve projelerden hızlıca vazgeçiyorlar. Benzer süreç hedeflerini yakalayamayan çalışanlar için de geçerli. Temel kural, yarardan çok zarar sağlandığı tespit edilen söz konusu işle hızlıca bağları koparmak.

Liderlerinin vazgeçmek için bekledikleri süre ise ortalama 2 ay civarında...

Sonrasında ise iptal koşulları ele alınıyor.

Capital'de yer alan habere göre, Apple’ın efsane CEO’su Steve Jobs, iş dünyasının son 20 yılına damgasına vuran isimlerden biriydi. Yaklaşık 6 yıl önce aramızdan ayrılmasına rağmen halen en çok konuşulan CEO’lar arasında yer alan Steve Jobs’ın yakın mesai arkadaşı ve iPhone’un mimarlarından olan Andy Grignon, onun için, “Ne zaman vazgeçeceğini iyi bilirdi. Beklemeden hemen bir kişiyle, bir işle ya da bir projeyle bağlantısını keserdi. Bu özelliği de onu başarılı yaptı” diye konuşuyor.

Steve Jobs yalnız değil. Batı dünyasında olduğu gibi Türkiye’de de “iyi gitmeyen işlerden” hızlıca vazgeçen, performansı yetersiz olan yöneticilerle anında vedalaşan lider-Jerin sayısı hızla artıyor.

Iş liderlerinin vazgeçmek için bekledikleri süre ise istisnaları olmakla birlikte 2 ay civarında seyrediyor. TemçJ kural, yarardan çok zarar sağlandığı tespit edilen söz konusu işle bağları hızlıca koparmak. Önlerinde yeterli sayıda alternatif proje imkanı varsa projenin sonlandırılması yönünde karar almak daha da kolaylaşıyor.

MEVLÂNÂ'NIN İZİNDEN

“Neyi feda edersen o sana ihsan edilir, neye kıyamazsan onunla sınanırsın.” Vazgeçmeyi bilmek gerektiğini anlatan bu söz, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’ye ait. Bugün iş dünyası Mevlana’nın izinden gidiyor demek yanlış olmaz. Çünkü yeri geldiğinde iyi gitmeyen işten, yatırımdan ya da çalışandan hızlıca vazgeçiliyor.

“Vazgeçmek pes etmek demek değildir” diyen Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu da bunlardan biri. Vazgeçmenin yenilgi olarak algılanmamasını gerektiğini belirten Kuzu, “Elinden gelenin en iyisini yaparsın, zorlarsın yine olmaz. Sana ihsan olması için vazgeçebilmen gerekir” diyor.

35 yıldır kesintisiz olarak Türkiye’nin en büyük ilk 100 şirketi arasında yer alan Sarkuysan’ı yöneten Hayrettin Çaycı da hızlı vazgeçebilen liderlerden. Çaycı, “Projenin yapılabilir olmadığı anlaşılır anlaşılmaz o projeden vazgeçmek gerekir” diyor.

Pegasus Havayolları Genel Müdürü Mehmet T. Nane de “Kangrenli kolu kesmek kimilerine zalimce gelebilir ama hayat kurtarır” diyor.

VAZGEÇME NEDENLERİ

Ekonomik çalkantılar, savaş ve doğal afet gibi durumlar bin bir emekle hazırlanan projelerden vazgeçilmesinin en önemli nedenleri arasında. Bunların dışında kalan durumlarda ise yatırımla ilgili hedeflerin tutmaması, kısacası planlananın hayata geçmediği durumlarda vazgeçme kararı almıyor.

“Hiçbir projeye aşık olmamak lazım” diyen Tatil-sepeti.com Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz için bir projeden vazgeçmenin temel nedenini fayda ihtimalinin azalması oluşturuyor. Küçükyılmaz, “Fayda ihtimalinin azaldığını gördüğüm anda projeden vazgeçerim” diyor.

Ulusoy Un İcra Kurulu Başkanı Kamil Adem ise işler yolunda gitmediğinde bir projeden hangi koşullarda vazgeçtiklerini şöyle anlatıyor: “Projenin gelecek beklentisinde önemli negatif kırılmalar başlamışsa ve projeyi devam ettirebilmemiz için planlamamızın dışında çok yüklü ek yabancı kaynak kullanımı gerekliyse şirketin sağlıklı bilanço yapısını bozmamak adına söz konusu projeden hızlıca vazgeçiyoruz.”

NE KADAR BEKLENİYOR?

Başarısız olan bir yatırımı ya da bir projeyi sonlandırmak için iş insanları uzun süreler beklemiyor. En fazla 2 ay içinde kesin karar alıp büyük ümitlerle hayata geçirdikleri yatırımlardan vazgeçiyorlar.

Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül de yolunda gitmeyen işten anında vazgeçtiğini söylüyor. Yüngül, projenin büyüklüğüne göre vazgeçme süresinin 7 ile 12 aya kadar uzayabildiğini anlatıyor.

Yolunda gitmeyen işlerden hızla vazgeçen liderlerden biri de Akkök Holding CEO’su Ahmet Dördüncü. “Kangrenli kolu hemen kesmek lazım, zararın neresinden dönseniz kârdır” diyen Dördüncü, Sabancı Holding’deki CEO’luk döneminden örnek veriyor:

“Bir yatırım ya da yeni bir proje yolunda gitmiyorsa hemen bir ‘exit’ stratejisi geliştirmek gerekiyor. 2004 yılında Sabancı’da Güler Hanımla çalıştığım dönemde bir sürü işten çıktık. Gıdasa, Bossa, Pilsa gibi birçok şirketi sattık.”

Türkiye’de telekom, enerji, medya ve e-ticaret alanlarında faaliyet gösteren Alman Arvato şirketinin Türkiye CEO’su Soner Cesur da eskiye göre projelerden vazgeçme süresinin kısaldığını belirterek “İyi gitmeyen işleri gördüğümüzde birkaç ay içinde projeyi geri çekiyoruz” diyor.

SÜRE KISALIYOR MU?

İş dünyasında kendini dinamik olarak tanımlayan grupların yöneticileri hızla yeni yatırım kararı alabildikleri gibi aynı hızla söz konusu işlerinden vazgeçebiliyor. Kendilerini dinamik bir grup olarak tanımlayan Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da bir işi çok hızlı başlattıkları gibi aynı şekilde çok hızlı sonlandırabildiğini söylüyor. Özyurt, “Eğer konu zihnimde olgunlaşmamışsa ve soru işaretleri hala çoğunluktaysa, o işi hemen zihnimden atar, konuyu kapatırım” diyor.

İş dünyasında “vazgeçme” sürecinin hızını belirleyen unsurlardan biri de projenin hangi aşamada olduğu ve yarattığı katma değere bağlı olarak değişebiliyor. Projeden vazgeçilmesi halinde ya da devam edilmesi durumunda kayıplar iyi hesap edilerek çıkma kararı alınıyor.

Farklı alternatif proje seçeneklerinin bulunması da vazgeçme sürecinin hızını belirliyor. Çünkü yeterince alternatif proje imkanı varsa projenin ya da söz konusu yatırımın sonlandırılması yönünde karar almak daha kolay oluyor.

Ar-Ge kökenli CEO’larda da “vazgeçme süresi” diğerlerine göre daha kısa. Buna en iyi örnek Netaş CEO’su Müjdat Altay. Kariyerinin ilk 20 yılını Ar-Ge’de geçirdiğini söyleyen Altay, “Araştırma geliştirme kültüründen gelen birisiyim. Ar-Ge’de başarı, başarısız projeyi zamanında öldürmekten geçer. Projenin başarılı olmayacağını hissettiğiniz gün öldürmeniz lazım” diyor.

ZARARDAN DÖNMEK ÖNEMLİ

Medya gibi kendi iç dinamikleri hızlı hareket etmeyi gerektiren sektörlerde de “vazgeçme kararı” daha hızlı alınabiliyor. Özellikle televizyon kanallarında bir ya da 2 aylık zaman içinde bir proje başlanıp sonlandırılabiliyor. “Bazen yeri geliyor bir projenin başlaması ve bitmesi 15 gün içinde gerçekleşiyor” diyen Kanal D ve yapım şirketleri CEO’su Özge Bulut Maraşlı, medya sektöründe 1-3 ay içinde yol alınamayan bir projenin vazgeçilmesi gereken bir iş olduğunu tecrübe ettiğini, ekibine de bu yönde yönlendirme yaptığını anlatıyor.

İş hayatında vazgeçme kararını aldıran en önemli nedenlerden biri de kazanç-fayda ilişkisinin zarar görmeye başladığı nokta oluyor. Türkiye’nin en büyük otomotiv yedek parça üreticilerinden Aktaş Holding’in CEO’su Sami Erol, kazanç-fayda ilişkisinin bozulmaya başladığı noktada projeyi sonlandırıyor.

Planlanmış bir yatırım ya da projeden kilit personel, Ar-Ge, maliyet ve rekabetçilik gibi kilit başarı faktörlerinden en az yarısının gerçekleşmeyeceği öngörülürse vazgeçme kararı aldıklarını belirten Erol’a göre bu durumlarda projeye devam etmek için ısrar etmek stratejik ve finansal başarısızlıkla sonuçlanabiliyor.

ÇALIŞANLARDA DURUM NE?

Çalışanlar söz konusu olunca CEO ve iş insanları onlardan ne kadar hızlı vazgeçiyor? Bu konuda her CEO ve patronun farklı bir tutum izlediğini söyleyebiliriz.

Sarkuysan Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Çaycı, söz konusu olan yeni bir proje ise başarısız bulunan elemanın mevkisi ne olursa olsun vakit kaybetmeden gönderilmesi gerektiğini söylüyor. Çaycı, “Önemli bir projeye veya önemli bir mevkiye büyük umutlarla alınmış elemanlardan vazgeçmek çok kısa süre içerisinde olmalı. Bu husus için doğru zaman diye bir tarif yoktur” diyor.

Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da çalışanlar konusunda olumsuz kanaat oluştuğunda hemen vazgeçtiğini söyleyenlerden... Özyurt, “Kişinin işe uygunluğu konusunda bizde olumlu bir kanaat oluşmazsa, hemen gözden çıkarırız” diyor.

Çalışanı kaybetmekten çok kazanmaya çalışanlar da var. Arvato şirketinin Türkiye CEO’su Soner Cesur çalışanlar konusunda daha yapıcı bir stratejiyi izlemeyi tercih ettiğini belirterek “Çalışanlarımızla olan ilişkilere kısa soluklu bakmıyoruz. Başarısız olan çalışanlarımızı çeşitli programlarla destekliyoruz. Onlara birçok şans tanıyoruz” diyor.

TAHİNCİOĞLU HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI- ÖZCAN TAHINCIOGLU 

HEDEFLER TUTMAZSA ANINDA FİŞ ÇEKİLİR'

Hızlı karar alan bir grubuz. Kanayan yarayı kesip atmak gerekiyor diye düşünüyorum. Yürümediği zaman geri adım atmayı bilmek lazım.

SEKTÖRE GÖRE DEĞİŞKEN

Bir yatırımdan ya da projeden vazgeçme süresi sektörüne ve çıkış imkanlarına göre değişkenlik gösteriyor. Geçmiş tecrübelerime dayanarak Revo Capital gibi fonlarda bir yatırımdan vazgeçme hızı aylarla ifade ediliyor.

“TEKNOLOJİDE LİMİT 2 AY”

Teknoloji işlerinde hedefler tutmadığında anında fiş çekiliyor. Biz de teknolojide iyi gitmeyen bir işten 2 ay gibi çok kısa sürelerde çıkıyoruz.

“GAYRİMENKULDE HIZLI OLMUYOR”

Ancak bir gayrimenkul projesinden vazgeçmek teknolojideki gibi hızlı olmuyor. Gayrimenkul projesi yapmak için arsa alıyorsunuz ve bunu satmak istediğinizde hemen satamıyorsunuz.

“ENERJİDEN VAZGEÇİYORUZ”

Enerji, yeterince büyük olamadığınız zaman önemli oyuncu olamadığınız bir sektör. Biz de doğru adımları doğru zamanda atamadığımızı gördük. Bu nedenle enerjiden vazgeçip çıkmayı hedefliyoruz.

"REKABET AVANTAJIMIZI KAYBEDECEKTİK VAZGEÇTİK"

DR. MURAT AKDOĞAN
MYC PARTNERS YÖNETİM KURULU BAŞKANI

“GELİŞME AŞAMASINDA ÇIKARIM”

Her if doğar, yükselir ve ölür. Kimi doğar, gelişir, ölür; kimi doğar, olgunlaşır ölür... Ancak en sonunda mutlaka ölür. Bir işe girerken mutlaka gelişme aşamasında girip olgunlaşma aşamasında çıkarım. Yatırım yapacaksam da emekleme aşamasında başlarım.

“NEDEN VAZGEÇTİM?”

Bir sektörden vazgeçme kararını verirken o işin mutlaka dünyadaki gelişimine bakmak lazım. Biz Amerika’dan yüzey getiriyor ve Türkiye’de kapı yapıyorduk. İşler iyi gidiyordu, çok başarılıydık. Fakat Çin’de de bu işe yatırım yapıldığını görünce başarılı olduğumuz halde hemen elimizdeki stokları eritip pazardan çıktım. Bunun sebebi pazarın büyümemesi değildi. Rekabet avantajımızı kaybedeceğimiz için çıktım.

“KAZANMAYA ÇALIŞIRIM”

Sisteme uymayan personelimden hemen vazgeçmem. Nihayetinde öğretmenim, öncelikle o kişiyi kazanmaya çalışırım. Kendi performansını göstermesi için zaman ve alan tanırım. Ama sisteme ayak uydurmayı başaramadığını gördüğüm an yollarımızı ayırırız. Sistemin bozulmasına izin vermem.

ZAMAN YÖNETİMİ ÖNEMLİ

Zaman yönetimini yapamayan eleman da benim tercih etmediğim elemandır. Var olan işlerinin içerisinde iyi zaman yönetimi yaparsa hem kendisi hem de şirketi kazanır.

"ASLA VAZGEÇMEM" DİYENLER

Her ne kadar iş dünyasında rekabet baskısı birçok şirketi kârdan vazgeçmeye itse de bu konuda taviz vermeyi kabul etmeyenler de var. Örneğin Denizbank CEO’su Hakan Ateş, “yılmamak” konusunun en önemli değerlerinden biri olduğunu belirtiyor ve “İmkansızlıklar içinde vazgeçmeyecek kadar cesur olmak lazım, ben vazgeçmekten yana değilim” diyor.

Ancak Ateş, vazgeçmemenin inatçılığa dönüşmemesi konusunda da uyarıyor. Bir projeye girmeden önce çok detaylı analizler yaptıklarını söyleyen Fer Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Ramadan Kumova da “Herhangi bir projeden çekilmemiz söz konusu bile olamaz. Ne yazık ki faaliyette olduğumuz sektör açısından bu mümkün değil” diyor.