Gayrimenkul satın alanların tapuyu geç alması!
Gayrimenkul alanlar, şu ya da bu nedenle tapuyu geç alabilirler, bu aşamada, vergisel yükümlülükler yönünden bazı ince noktaları bilmek gerekiyor, Şükrü Kızılot bu ince noktaları anlatıyor...
Gayrimenkulün iktisap (yani edinme) tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkartılması halinde, satıştan doğan kazanç "değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi oluyor. Bu süre geçtikten sonra olmuyor.
EDİNME TARİHİ
1. Kooperatiften Ev Edinenler: Kooperatiflerde, ortaklara bu sıfatları nedeniyle tahsis edilen (örneğin konutlar teslim edilmeden noter huzurunda çekilen kuralarla evlerin belirlenmesi olayında) gayrimenkul "tahsis tarihinde" ortak tarafından satın alınmış sayılır (Gelir Vergisi Kanunu, Mükerrer Md.80/6-2).
Buna göre örneğin, 15.6.2007 tarihinde, noter huzurunda çekilişle tahsis edilen konutun tapusu 17.4.2010 tarihinde verilmişse, 5 yıllık sürenin hesabında 15.6.2007 evin satın alındığı tarih kabul edilir. Beş yıllık süre 15.6.2012 tarihinde dolduğundan, söz konusu evin satışından doğan kazanç gelir vergisine tabi tutulmayacak.
2. Evin Tapudan Önce Fiilen Kullanılması: Gayrimenkulün, tapuya tescil tarihinden önce yani tapusu alıcıya verilmeden önce, malikin fiilen kullanımına bırakılmış olması halinde, evin iktisap (edinme) tarihi olarak, tapuya tescil tarihi değil, fiilen "kullanıma bırakılma tarihi" esas alınır.
Örneğin çok sayıda evin iskanı alınmadan kat irtifaklı tapu ile alındığı ve bu şekilde kullanıldığı görülmektedir. Bu durumda, evin fiilen kullanıldığı tarih, edinme (iktisap) tarihi olarak esas alınır.
3. TOKİ'den Alınan Ev: Toplu Konut İdaresi'nden alınan dairenin 6.8.2009 tarihinde noterden kura çekimi yapılmış, 25.6.2010 tarihinde de "yapı kullanım izin belgesi" alınmış.
Dairenin tapuya tescil işlemi de TOKİ'ye yapılan ödemelerin tamamlanmasından sonra 9.8.2012 tarihinde yapılmış.
Bu durumda, değer artışı kazancının tespiti açısından, beş yıllık sürenin hesabında, gayrimenkulün yapı kullanma izin belgesinin alındığı 25.6.2010 tarihi esas alınacak (Bkz. 25.03.2011 tarih ve 2011/2 No.lu Gelir Vergisi Kanunu Sirküleri).
EMLAK VERGİSİ
"Kooperatif yolu ile ev edinenlerin, tapuyu aldıkları tarihe kadar olan emlak vergisini, kooperatif öder. Kooperatif evinin tapusunun verildiği yıla ait emlak vergisini yine kooperatif öder.
Üye, tapuyu aldığı yılın sonuna kadar ilgili belediyeye "emlak vergisi bildirimi" verir. İzleyen yıldan itibaren de emlak vergisi mükellefiyeti başlar.
"İnşaat firmasından ev alanlar ise, inşaat devam ederken "kat irtifaklı arsa tapusu" almışlarsa, "inşaat bitip iskanı alınıncaya kadar" arsa vergisi ödeyecekler. İnşaatın iskanı alındığında, ilgili belediyeye "bina vergisi bildirimi" verecekler ve izleyen yıldan itibaren bina vergisi ödeyecekler.
Şükrü KIZILOT/Hürses