Gayrimenkul sektöründe 2025 yılı beklentileri!

Dünya gazetesi yazarı Prof. Dr. Ali Hepşen de bugünkü yazısında gayrimenkul sektörünün 2025 yılı beklentilerini kaleme aldı. 

İşte Prof. Dr. Ali Hepşen’in o yazısı:

Geçtiğimiz ayın başında merakla beklenen2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı yayımlandı. Açıkçası her alanda kapsamlı değerlendirmeler ve öngörüler var fakat biz inşaat sektörü, kentsel dönüşüm, şehirleşme ve konut ile ilgili başlıca politika ve tedbirlere odaklanalım, bunların takipçisi olalım…

1. İnşaat sektörü politikaları: Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na baktığımız zaman net sıfır karbon hedefi doğrultusunda yenilebilir kaynakları kullanan, sürdürülebilir ve güvenli çevre oluşturmak, teknoloji kabiliyeti yüksek bir inşaat sektörü yaratmak ve Türkiye’yi yurt dışında küresel bir marka haline getirmek temel amaç şeklinde karşımıza çıkmış durumda.

Söz konusu bu hedef doğrultusunda, inşaat malzemelerinin sürdürülebilir ve verimli kullanımına önem verileceği; geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımı destekleneceği; yapıların karbon salınımını azaltacak biçimde inşa edilmesi, doğal afetlere dayanıklı olması ve enerji verimliliğinin sağlanması için standartların yükseltileceği öngörülmüş durumda. (12.Kalkınma Planı’nda bu hedefler karşımıza çıkmıştı, 2025’te bunların ne kadarına yönelik politikalar geliştirileceğine bakmak gerekir.)

2. Kentsel dönüşüm politikaları: 2025’e yönelik afet tehlikesi altında olan riskli alanlar ile bu alanların dışındaki riskli binaların  sağlıklı ve güvenli bir yaşam alanına dönüştürülmesine yönelik uygulamaları etkinleştirmek ve yaygınlaştırmak temel amaç şeklinde benimsenmiş. Bu doğrultuda kentsel dönüşüm strateji belgesi hazırlanması zorunlu hale getirilmesi planlanıyor(ki neredeyse 2017 yılı Şehircilik Şurası’ndan günümüze bu hedefi tamamlamak için çalışıyoruz, umarım 2025’te tamamlanır). Diğer yandan söz konusu bu program hedeflerinden bir tanesi de ulusal ölçekte kentsel dönüşüm uygulamalarına ilişkin proje verilerinin izlenebilmesini sağlayacak olan bilgi sistemi altyapısı geliştirilmesidir.

Maalesef kentsel dönüşümün finansmanına ilişkin tek başlık ön plana çıkıyor: “İstanbul’da yarısı bizden kentsel dönüşüm kampanyasına devam edilecektir” (Kentsel dönüşümün finansmanına ilişkin bütüncül bir değerlendirmenin olmamasını eksiklik şekilde değerlendirmek gerekir).

3. Şehirleşme politikaları: Mekânsal planların yapımında afet tehlike ve riskleriyle  dirençliliğe yönelik analizlerin yapılmasında kullanılacak olan veri ve bilgi altyapısının geliştirilmesinin, kişi başına düşen yeşil alan miktarının artırılmasının ve kadastro modernizasyonunun tamamlanmasının hedeflendiğini görmek mümkün.

Asıl ilginç ve önemli bir hedef de “gayrimenkul değerinin doğru tespit edilmesi ve değer değişimlerinin sağlıklı takip edilebilmesi için taşınmaz değer haritalarının oluşturulması ve bu kapsamda da Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemine entegre bir gayrimenkul değer bilgi merkezi kurulması” biçiminde karşımıza çıkıyor. (İlginç dedim çünkü aslında bu konu uzun süredir Yıllık Programlar içerisinde bulunuyor fakat konu hakkında ilerleme olmadığını söylemek de gerekiyor; örneğin 2023 yılı programı, tedbir 264.2).

4. Konut politikaları: Söz konusu programda konut politikalarının temel hedefi “sürdürülebilir kentsel çevre için konut planlaması ve yönetiminin bütüncül şekilde ele alınması ve veriye dayalı etkin işleyen konut piyasasında barınma hakkı çerçevesinde başta dar gelirliler olacak şekilde herkesin konut ekonomik olarak karşılanabilir, enerji verimli, dirençli, güvenli ve sağlıklı konutlara erişiminin sağlanması” biçiminde tanımlanmış durumda. Peki ne yapılabileceği planlanmış diye baktığımız zaman iki başlık dikkat çekici:

a- Ulaşılabilir Konut Üretimi: Özellikle şehirlerdeki barınma sorununa sağlıklı çözümler üretilebilmesi için dar gelirli vatandaşlara, kadınlara, engellilere ve gençlere yönelik toplu konut uygulamaları yürütüleceği beklenmekte olup, Sosyal Konut Projesi kapsamında 100bin konut üretimi hedeflendi. (Hâlbuki konut piyasasında özellikle orta gelirli vatandaşların da erişim sorunu yaşadığı aşikâr. Bu noktada Yıllık Programın sadece alt gelir gruplarına yönelik değil, toplumun diğer gelir gruplarına yönelik olarak hedefler de ortaya koyması gerekirdi.)

b- Konut Arzını Artıcı Faaliyetler: Konut arzı hızla artırılması kapsamında öngörülen 100 bin sosyal konuta ilave olarak İlk Evim İlk Arsa Projesi ile arsa üretimine devam edilecek olup, yaklaşık  olarak103 bin hak sahibi için plan onayının tamamlanması planlanıyor. (Bu noktada da Türkiye geneli konut arzı ve ihtiyacı düşünüldüğü zaman düşünülen çözüm önerileri yeterli kalmayacaktır inancındayım.)

Pasifik GYO Next Level projelerinin toplam değeri 41 milyar TL'yi aştı!

İstanbul Pendik'te özelleştirme kararı: Ömerli Barajı'na yakın arsada villalar yapılabilecek! 

TOKİ’den Bursa’ya bin 40 konutluk iki yeni proje geliyor!