Gayrimenkul sektöründeki toparlanma sürüyor!
Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi'nin (TR-81) eylül ayındaki düşüşün ardından ekim ayında verdiği toparlanma sinyalleri yatay seyirde devam ediyor...
Bu ay itibarıyla 120'inci defa yayınlanan ve 10'uncu yılını kutlayan Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi'ne göre Türkiye genelinde konut satış fiyatları son bir ayda yüzde 0,30 artarken, son üç ayda yüzde 0,53, son altı ayda yüzde 1,98, son bir yılda yüzde 6,65, son üç yılda yüzde 30,61, son beş yılda ise yüzde 79,44 oranında arttı. Konut kira değerleri ise son bir ayda yüzde 0,10, son üç ayda yüzde 0,07 azalış gösterirken, son 6 ayda yüzde 3,54, son 1 yılda yüzde 5,95, son 3 yılda yüzde 22,88, son 5 yılda ise yüzde 62,49 oranında artış gösterdi.
Yabancı yatırımcı oranı, geçen ay ulaştığı son iki yılın rekor seviyesinden sonra düşüşe geçti
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi'ne göre kasım ayında, markalı konut projeleri kapsamında gerçekleştirilen satışların yüzde 8'lik kısmının yabancı yatırımcılara yapıldığı gözlemlendi ve böylece yabancı yatırımcı oranı geçtiğimiz ay yakaladığı son iki yılın rekor seviyesinden sonra ilk defa düşüş gösterdi. Yabancı yatırımcıların tercih noktasında ağırlıklı olarak (yüzde 44) 2+1 özellikteki konutların öne çıktığı gözlemlendi. Onu yüzde 33 ile 1+1 ve yüzde 14 ile 3+1 konutlar izledi. Son altı aylık ortalamanın yüzde 13 olduğu yabancı yatırımcılara satışlar temmuz ayında yüzde 9, ağustos ayında yüzde 11, eylül ayında yüzde 18, ekim ayında ise yüzde 19 oranında gerçekleşmişti.
Bitmemiş konutlar daha çok tercih ediliyor
Kasım ayında satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 36'sı bitmiş konut stoklarından oluşurken, yüzde 64'ü ise bitmemiş konut stoklarından oluştu. Bitmemiş konutların satış oranında 4 puanlık bir düşüş olurken, bitmiş konutların satış oranında ise 4 puanlık bir artış yaşandı. Ayrıca Yeni Konut Fiyat Endeksi, kasım ayı stok erime hızı değerlendirildiğinde adet bazlı yüzde 3,9 oranında, metrekare bazlı ise yüzde 3,3 oranında erime gözlemlendi.
Yeni Konut Fiyat Endeksi 4+1 ve daha büyük konutlarda düşüş gösterdi
Yeni Konut Fiyat Endeksi kasım ayında bir önceki aya göre 1+1 konut tipinde yüzde 0,71 oranında; 2+1 konut tipinde yüzde 0,16 oranında; 3+1 konut tipinde yüzde 0,38 oranında artarken; 4+1 konut tipinde ise yüzde 0,56 oranında azaldı. Metrekare bazında ise 51-75 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,56 oranında; 76-100 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,22 oranında düşerken; 101-125 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,32; 126-150 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,33 oranında artarken; 151 metrekare ve daha büyük alana sahip konutlarda ise yüzde 0,51 oranında azalma gösterdi.
Yeni Konut Fiyat Endeksi 8 yılda yüzde 83 arttı
Yeni Konut Fiyat Endeksi, kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,27 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,92 oranında, endeksin başlangıç dönemi olan 2010 yılı ocak ayına göre ise yüzde 83 oranında artış gösterdi ve endeks değeri 183'e ulaştı. Yeni Konut Fiyat Endeksi kasım ayında bir önceki aya göre, İstanbul Asya Yakası'nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,21 oranında; İstanbul Avrupa Yakası'nda yer alan markalı konut projelerinde ise yüzde 0,39 oranında arttı. Endeksin başlangıç dönemine göre ise İstanbul Asya Yakası'ndaki projeler Avrupa Yakası'na kıyasla 10,10 puan fazla artış gösterdi.
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi, 2018 yılı kasım ayı sonuçlarını değerlendiren GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Markalı konut projelerinde gerçekleştirilen satışlara baktığımızda, peşinat kullanımı son 6 aylık ortalamanın yüzde 9 üzerine çıkarak yüzde 44, banka kredisi kullanımı ise son 6 aylık ortalamanın yüzde 6 altına düşerek yüzde 12 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde senet kullanım oranı yüzde 44 oldu. Yüksek konut kredisi faiz oranları sebebiyle krediden uzaklaşan konut alıcısı, proje geliştiricilerinin sunduğu avantajlı ödeme seçeneklerine yönelmeye devam ediyor.” dedi.
REIDIN CEO'su Kerim Alain Bertrand kasım ayı sonuçları hakkında şunları söyledi: “Türkiye genelinde 81 şehrin tamamını kapsayacak nitelikteki Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi (TR-81) kasım ayında da yatay trendini sürdürüyor. Bu ay içerisinde endekste yüzde 0,30 oranında bir değer artışı yaşanmıştır. Aylık bazdaki sermaye kazancı ve brüt kira getirisinden oluşan toplam getiri ise yüzde 0,73 şeklinde gerçekleşmiştir. Ülke düzeyindeki kasım ayı amortisman süresi ise 19,5 yıl olarak ölçülmüştür. Diğer taraftan kasım ayında konut satın alma gücü endeks değeri 73 şeklinde gerçekleşmiştir. 100 endeks değerinin altındaki bu seviye, ülke genelinde ortalama gelire sahip bir ailenin, mevcut faiz oranı ile (Kasım 2018: yüzde 2,39) 10 yıl vadeli konut kredisi kullanarak bir konut sahibi olmakta zorlanacağına işaret etmektedir. İlgili gösterge, konut kredisi sağlayan kurumlar açısından kredi riskinin önceden belirlenmesi anlamında ve kredi müşterisinin hangi vadede ve hangi kredi-değer oranı üzerinden kredi kullanması gerektiğinin belirlenmesi anlamında önemli avantajlar sağlamaktadır. Diğer taraftan aynı gösterge, proje geliştiricileri açısından üretilecek konutlara maksimum talebin yaratılması için doğru fiyat politikasının tespitinde de kullanılmaktadır. Endeks kredi kullanıcıları açısından ise, geri ödemelerin sürdürülebilirliğinin sağlanabileceği ve hane halkı geliri ile orantılı bir borçlanma sınırının belirlenmesi için önemlidir.”
Kasım ayı kira artışında Erzincan, satış fiyatları artışında Karaman öne çıktı
Kasım ayında Karaman'da metrekare başına konut satış fiyatları yüzde 1,35 oranında arttı ve Karaman, satış fiyatlarının en çok yükseldiği şehir oldu. Aynı dönem içerisinde Artvin'de metrekare başına konut satış fiyatları yüzde 1,48 oranında azaldı ve Artvin, satış fiyatlarının en çok azaldığı şehir oldu. Türkiye Kiralık Konut Fiyat Endeksi'nde kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,10 oranında azaldı ancak geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 5,95 oranında artış gerçekleşti. Kasım ayında Erzincan'da metrekare başına konut kira değerleri yüzde 1,24 oranında arttı ve Erzincan kiraların en çok yükseldiği şehir oldu. Aynı dönem içerisinde Uşak'ta metrekare başına konut kira değerleri yüzde 2,59 oranında azaldı ve Uşak kiraların en çok azaldığı şehir oldu.
En kısa amortisman süresi ve en yüksek yıllık kira getirisi sunan iller 8 aydır değişmiyor: Aydın, Van ve Kırklareli
Satın alınan konutların kiraya verilmesi durumunda, alış fiyatının kaç yıl içerisinde yıllık kira değeri ile karşılanabileceğini gösteren amortisman süresi verilerine göre, kasım ayının en kısa amortisman süreleri sekiz aydır olduğu gibi yine Aydın, Van ve Kırklareli şehirlerinde ölçüldü. Kira değerinin konutun satış fiyatına bölünmesiyle hesaplanan REIDIN Yıllık Brüt Kira Getiri Oranının en yüksek olduğu şehirler de yine Aydın, Van ve Kırklareli oldu.