Gayrimenkul sertifikası ile sektör yeni bir enstrümana kavuşacak!

Habertürk Gazetesi Köşe Yazarı Abdurrahman Yıldırım bugünkü yazısında gayrimenkul sertifikası konusunu ele aldı. İşte o yazı...

Gayrimenkul yatırımı ile hisse senedi yatırımı birbirine benzer.

- Eğer bir yatırımdan ve şirkete ortaklıktan bahsediyorsak tıpkı gayrimenkul gibi, orta ve uzun vadeli olmalı. Dünden bugüne, bir aydan diğerine iyi bir sonuç almak zordur. Kâr için yıllara ihtiyaç vardır.

- Yine her iki enstrümanı likidite etmek de öyle kolay değildir. Bir gayrimenkulü alıp satmanın zaman aldığını, hatta yıllara varan bir zaman aldığını biliriz. Her hisse senedinin likiditesi, müşterileri, alıcıları ve satıcıları farklıdır. Farklı beklentilere sahiptir. Hisse senedinden de likidite göründüğü gibi kolay değildir.

- Her iki yatırım aracı da sahiplik veya ortaklık hakkı verir. Bu iki aracın asıl getirisi değer artışından gelir. Değer kayıpları da zarar verdirir.

- Değer artışı yanında her iki enstrümanın ayrıca yavru bir geliri daha vardır. Gayrimenkulün kira geliri, hisse senetlerinin temettü geliri vardır.

- Şimdi ise yeni bir enstrümanla daha tanışıyoruz. Gayrimenkul sertifikası. Melez bir araç. Konut projesine dayalı olacak. Halka arzdan veya halka arz sonrası borsadan yeterli sertifikayı biriktiren gidip inşaatı başlayan projeden yerini ayırtacak. 36 ay sonra da evini teslim alacak.

- Ya da konut sahibi olmak için değil, gayrimenkulün değer artışından yararlanmak amaçlı olarak borsadan veya halka arzdan gayrimenkul sertifikası alınabilir. Bunun avantajı parası yettiği kadar alabilmekte. Konuta parası yetişmeyenin de, konut değer artışından yararlanmasına imkân tanıyan bir uygulama sertifika. Daireyi tümden alıp satmak yerine kısmen alabiliyor ve kısmen satabiliyorsun.

- Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikasını TOKİ ile Makro İnşaat çıkarıyor. Arsası TOKİ’den, inşaat yapımı Makro’dan olacak Park Mavera 3 adlı proje, Başakşehir’de yer alıyor. Bu projeye dayalı sertifikalar halka arz edilmek üzere 29-31 Mart tarihlerinde Vakıf Yatırım aracılığıyla 17 aracı kuruluştan talep toplanacak. Her bir pay 42.5 liradan satışa sunuluyor. 100 payın projedeki karşılığı 1 metrekareye denk geliyor. 100 metrekare konut için 10 bin payın satın alınması gerekiyor.

- Halka arzın toplamı 143.24 milyon lira. Her bir pay 42.5 lira. Talebin fazla olması durumunda ek olarak 95.99 milyon liralık daha ihraç gerçekleştirilebilir. Paylar halka arz edilip borsada işlem görmeye başladıktan 3 yıl sonra sertifikaların vadesi doluyor. İsteyen gayrimenkulü teslim alacak, isteyen sertifikasını satacak.

- Eğer 3 yılın sonunda sertifika yoluyla teslim alınmamış daireler kalırsa da ihale yoluyla satılacak. Satıştan elde edilen gelir de sertifika sahiplerine dağıtılacak. Satış geliri vergiye tabi değil. Yani sertifikalar likidite edilecek. Projenin değeri artmışsa, üç yıl içinde prim yapmışsa sertifika sahipleri kâr edecek. Yok prim yapmamış, fiyatı düşmüşse zarar edecek. 

- Gayrimenkul sertifikasının tutması halinde sermaye piyasası yeni bir enstrümana kavuşacak. Sertifika üzerinden konut ve inşaat projelerinin, kentsel dönüşümün, hatta büyük altyapı projelerinin finansmanı mümkün olacak. Aynı zamanda küçük ortakların pay sahibi olmasıyla bu projelerin gelirinden pay almasının yolu açılacak.

- Yerli ayağının oturması halinde uluslararası piyasalara çıkma fırsatı da doğacak.

- Kamu öncülüğünde sertifikanın tutulması halinde özel sektör de benzer gayrimenkul sertifikası çıkarabilecek.

TOKİ BAŞKANI ERGÜN TURAN: KURUMSAL VE BİREYSEL YATIRIMCI İLGİLİ

İlk gayrimenkul sertifikasının halka arzı nedeniyle TOKİ Başkanı Ergün Turan ve Makro İnşaat Başkanı Ercan Uyan dün basın mensuplarıyla bir araya geldi. TOKİ Başkanı Ergün Turan sorulara özetle şu yanıtları verdi:

- ”Hem finansal piyasalar açısından hem de gayrimenkul piyasası açısından önemli bir adım atıyoruz. Bu konuda öncü oluyoruz. Yıl içinde de benzer adımlar atabiliriz. Yoksa tek ihraç yapıp bırakırsak, piyasaya derinlik kazandıramayız.

- Gayrimenkulün nereden alındığı, kimden alındığı ve kaç paradan alındığı önemlidir. Burada da TOKİ garantördür, projenin arkasında durmaktadır. Şeffaf koşullar içeren bir enstrüman çıkarıyoruz. Konumu Başakşehir’de, İstanbul’un en hızlı gelişen bölgesinde ve yaşayan bir semtindedir. İki çevreyoluna da yakın, yeni havalimanına yakın olan bölgede fiyatı oturmuş, piyasası oluşmuş bir projenin devamı niteliğindedir. Belirlenen fiyat piyasa fiyatı ile uyumludur.

- Sertifikalara ilgi de var. Gerek kurumsal yatırımcılardan gerekse bireysel yatırımcılardan. Uzun zaman sonra ilk halka arz olacak. Biz halka arzı doğru yapıyoruz. Borsadaki performansının nereye oturacağını zaman içinde göreceğiz.

- Başka hayallerimiz de var. Sertifikalar çok önemli projelerde yer alabilir. Bunlar için çalışıyoruz, şimdiden bir şey söylemek erken olur.”

Habertürk/ Abdurrahman Yıldırım