Gayrimüslümlerin taşınmaz mallarını bekleyen büyük tehlike!

Ülkemizde Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yoğun bir nüfusa sahip gayrimüslim vatandaşlarımızın taşınmaz malları için ise büyük bir tehlike bugünlerde belirmiş durumdadır...

Osmanlı İmparatorluğundan köklü bir tapu sistemi alan Türkiye Cumhuriyeti tapu sistemini 1950-1960’lara kadar eski sistem üzerinden devam ettirmiş ve 1950-1960 arasındaki büyük kadastro-tapu hareketi sürecinde yeni bir sisteme geçmiştir. İşte bu yeni sisteme geçiş ile birlikte önemli ölçüde bir taşınmazında gayrimüslimler üzerine kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.

Yeni yasalarla kentsel dönüşüm süreçleri tapu sistemini bir kez daha kökten değiştirecektir. Bilindiği üzere 1920 ve 1950 yılları sonrasında ülkemizden ayrılan gayrimüslimlerin malları belli bir süreliğine İstanbul Defterdarlığı Kayyum Dairesi tarafından yönetilmekte bu sürenin sonunda da bu taşınmazlar Hazineye geçmektedir. Hazinede bu taşınmazları 3.kişlere ihale yoluyla satmaktadır.

Gayrimüslimlerin kayyum denetimine geçen malları ile ilgili hak sahibi olduğunu belgeleyen kişiler, mirasçılar zamanaşımına tabi olmaksızın bu taşınmazları geri alabilmektedir. Ancak geçmiş tarihlerde tarafımızca yapılan uyarılarda da belirtildiği gibi sahipsiz mal olarak görülen gayrimüslimlerin bu mallarına bazı kötü niyetli kişi veya gruplarca sahte nüfus kayıtları yoluyla el konulmaktadır.

Yeni dönemde gayrimüslimlerin bu taşınmaz mallarını bir de kentsel dönüşüm yasaları tehdit etmektedir. Yeni kentsel dönüşüm yasaları ile bu taşınmazlar belediyeler tarafından yapılan kentsel dönüşümlerde belediyelere devredilmekte, afet yasasına göre yapılacak taşınmazlarda da yine hazineye, diğer hak sahiplerine devredilme tehlikesi ile karşı karşıya bırakılmaktadır.

Bugüne kadar tapu kayıt sisteminde bu taşınmazlara ve kayıtlarına ulaşabilen mirasçılar bundan böyle oluşturulacak yeni tapu kayıtları ile birlikte bu hak sahipliğine ulaşamayacaklardır. Adeta sıfırlanacak olan bir sistem oluşturulacağı için gayrimüslim vatandaşlar ailelerinden kendilerine kalan bu taşınmazlar ile ilgili hak sahipliğine bir daha asla ulaşamama tehlikesi ile karşı karşıyadırlar.

Bize göre Devlet, Milli Emlak, Vakıflar Genel Müdürlüğü ülkemizden ayrılan gayrimüslim vatandaşların ağırlıklı olarak gittikleri ülke konsolos ve büyükelçiliklerine (Amerika, İsrail, Fransa, Ermenistan, Yunanistan) durumu anlatan bir yazı göndererek tüm listeleri onlara açmalı ve bu listelerde ailelerini gören şahısların haklarını almaları için onları teşvik etmelidir. Çünkü bu taşınmazlar bu insanların, atalarının alın terleri ile elde ettikleri mallarıdır. Bunlara hak sahiplerinin ulaşmasını kolaylaştırmak Türkiye Cumhuriyetini büyütecektir.

Av.Ali Güvenç KİRAZ

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı