İstanbul, il sınırlarında trafiğe kayıtlı yaklaşık 3 milyon adet araçla, sadece Türkiye'nin değil, Avrupa'nın en büyük metropollerinden. Kentin her geçen gün katlanarak büyüyen otopark sorununu çözüp, yeni bir sistem geliştirmek üzere, İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak 2005 yılında kurulan İspark, 7 yıl içinde birçok şirketi kıskandıran büyüklüğe ulaştı. Kara otoparklarından sonra, Heliport ile helikopter park hizmeti de veren kuruluş, kısa bir süre sonra İsmarin ile deniz araçlarına da park hizmeti vermeye başlayacak. İlk etapta İstinye ve Tarabya'da uygulanmaya başlanacak hizmetin, kısa süre içinde Büyükdere (Sarıyer), Bebek, Paşabahçe (Beykoz) ve Çengelköy'de (Üsküdar) hayata geçirileceğini söyleyen İspark A.Ş Genel Müdürü Mehmet Çevik; 'Özellikle İstanbul Boğazı'ndaki tekne park yerlerindeki düzensizliği önleyip, çağdaş bir yapılanma getirmeyi planlıyoruz. İsmarinle İstinye koyunda 180 ve Tarabya koyunda 208, toplam 388 yat kapasiteli projenin hayata geçmesinin ardından diğer noktaların da faaliyete geçmesiyle birlikte yaklaşık 5 bin yat ve teknenin parklandırılmasını planlıyoruz' açıklaması yaptı.
Kurulmasıyla birlikte otoparktaki mafya ve 'değnekçi' olarak tanımlanan yapılanmayı bitirip, çağdaş bir sistem getiren şirket şimdi de gözünü deniz değnekçileri olarak bilinen 'tonozcular'a dikti.
İsmarin ile denizde de vermeye başlayacaklarını vurgulayan Çevik; 'Bu alanda önemli bir boşluk var. Karadaki hizmet kalitesi ve güveni kısa bir süre sonra denizde de sürdüreceğiz' diye konuştu.
İstanbul'da başarıyla uygulanan sistem, Pakistan ve Mısır'a da ihraç ediliyor. Trafik sorunu devasa boyutlara ulaşan bu iki ülkeyle yapılan anlaşmalar sonrasında, İspark benzeri sistemlerin kurulması için düğmeye basıldığını belirten Çevik; 'İstanbul'da geliştirip başarıyla uyguladığımız sistemler dışarıda da ilgiyle izleniyor. Benzer modelleri kurup, deneyimimizden yararlanmak isteyen ülkeler kapımızı çalıyor. Pakistan ve Mısır ile anlaşmalar imzaladık. Planlama, eğitim ve uygulama olarak üç aşamalı bir sistemi bu ülkelerde de kuracağız' dedi.
İstanbul'da AVM, katlı ve açık otoparkların toplam araç kapasitesinin 300-350 bin adet olduğu tahmin ediliyor. İspark'ın şu anda İstanbul'un 28 ilçesinde, 2 bin 100 personeliyle hizmet verdiği otoparklarındaki toplam araç kapasitesi 60 bin adet. İl genelindeki otopark kapasitesini yıl sonuna kadar 75 bin adede çıkartacaklarını belirten Çevik; 'İstanbul'da çevrenin görüntüsünü bozmadan nasıl otopark üretebiliriz diye çalışıyoruz. Çalışmalar sonrasında, birçok bölgede eğimli arazileri, tünel yöntemiyle modern otoparklara dönüştürüyoruz. Kule otoparklar sayesinde de otomasyon oranını yükseltip, en az alandan en fazla verimi sağlamayı hedefliyoruz. Bu projeler sonunda 2016 yılına kadar toplam otopark kapasitemiz 150 bin araca ulaşacak' bilgilerini verdi.
Günde 80 bin araç için park hizmeti verip, yıllık 150 milyon liralık ciroya ulaşan İspark, taksi, hava ve deniz park alanlarının devreye girmesiyle ciro büyüklüğünü 600 milyon TL'ye çıkartmayı hedefliyor. İspark'ın halka açılması konusunda da bilgi veren Çevik; 'İspak A.Ş hızla büyüyen bir şirket. Yeni projelerle gerek kapasite gerekse ciro açısından hızlı bir gelişme içindeyiz. Halka açılma planlarımız dahilinde. Ancak şu andaki ilk hedefimiz şirketi daha da büyütme yönünde' açıklaması yaptı.
Değnekçilik yapana 2 yıl hapis, 'korsan' kullanana para cezası
TBMM İçişleri Komisyonu park ve korsan taksiciliğe ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifini kabul etti. İzin alınmış gerçek ve tüzel kişiler dışında artık kimse park ücreti alamayacak. Daha önce Kabahatlar Kanunu çerçevesinde 50 TL ile cezalandırılan 'değnekçilik' artık, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve ağır para cezasıyla cezalandırılacak. Belediye sınırları içinde ruhsatsız ticari amaçla yolcu taşıyan kişiye ve araç sahibine, kanunda belirtilen idari para cezasının 3 katı, bir yıl içinde tekrarlanması halinde ise 5 katı olarak uygulanacak. Daha önce 15 gün trafikten men edilen bu araçlar, bundan sonra 60 gün süreyle trafiğe çıkamayacak. Korsan taksilerden yararlananlar da ilk kez para cezasına çarptırılacak.
Ticariler artık yolda boş dolaşamayacak
İstanbul'un genelinde ticari taksilerin önemli sorunlarının başında, müşteri aramak için dolaşmaları olduğunu vurgulayan Çevik; 'Yolcu aramak için sürekli yollarda dolaşan binlerce taksi hem trafik yoğunluğunu artırıyor hem de kaynak israfına neden oluyor. İspark olarak bu sorunu çözme görevini üstlendik. Yeni sistemde il genelindeki yaklaşık 18 bin ticari taksi, ana çağrı merkezi, mobil iletişim ve duraklardan oluşan yeni bir sistem çatısı altında toplanacak. Her taksiye GPS sistemiyle entegre çalışan, taksinin boş mu dolu mu olduğunu da gösteren izleme sistemleri takılacak. İstanbul çapında kurulacak 2 binden fazla taksi durağı da sistemin bir parçası olacak. Yolculardan gelen çağrılar, merkez tarafından yanıtlanıp, en yakın duraktaki veya yoldaki taksi yönlendirilecek. İhale aşaması sonuçlanmak üzere olan yeni sistem iki ay içinde devreye girecek. Devrim niteliğindeki sistem, trafikte boş gezen taksi sayısını önemli ölçüde azaltacağı gibi, başta güvenlik ve zaman kaybı gibi gibi çok sayıda soruna da çözüm getirecek' açıklaması yaptı.