Gıda fiyatlarındaki ani artışlar sıklaşacak! Aşırı hava olayları gıdada arz sorununu tetikler!
Dünyada sıklığı giderek artan hava olaylarının gıda fiyatlarının yüksek seyretmesine neden olabileceği beklenirken, ekonomistler meydana gelebilecek arz sorunlarıyla mücadele etmek için kısa ve uzun vadede politikalar geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Bu düşüşle endeks, 2021 Nisan'dan bu güne en düşük seviyesini gördü
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri takip eden FAO Gıda Fiyat Endeksi, Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 2,6 geriledi ve 124,3 puan olarak gerçekleşti. Bu düşüşle endeks, 2021 Nisan'dan bu güne en düşük seviyesini gördü.
Rekor seviyenin kaydedildiği 2022 Mart'a göre, endeksin yüzde 22 düşüş göstermesinde bitkisel yağlar, süt ürünleri ve tahıl fiyatlarındaki düşüş etkili olurken, şeker ve et fiyatları yüksek seyrine devam etti.
Dünya Bankası ise küresel gıda fiyatlarının bu senbe 2022 yılındaki rekor seviyesine göre 7,9 gerileyeceğini bekliyor.
Bu gerilemeye karşın, fiyatların bu sene 2021 yılındaki seviyesinin yaklaşık yüzde 9, salgın öncesi 2019 yılındaki seviyesinin ise 39,2 üzerinde kalacağı öngörülüyor.
Gıda fiyatlarındaki ani artışlar sıklaşacak! Aşırı hava olayları gıdada arz sorununu tetikler!
FAO Ekonomisti Monika Tothova, konu ile ilgili açıklamalarda bulundu ve FAO gıda fiyat endeksinin 2022 Mart'ta rekor seviyeye ulaşmasında savaş sebebiyle küresel gıda piyasalarına ve büyük oyuncular olan Rusya ve Ukrayna'nın ihracatına ilişkin belirsizliklerin etkili olduğuna dikkat çekti.
Fiyat endeksinin 2022 Mart'ta zirveyi görmesinden sonra düşüş eğilimine geçtiğini dile getiren Monika Tothova, "abii ki savaş olmasaydı gıda fiyatları bu kadar artış göstermezdi. Fiyatlar mayıs itibarıyla Mart 2022'deki rekor seviyesine göre yüzde 20 gerilemiş durumda" açıklamasında bulundu ve şeker fiyatlarının bir süredir artış gösterdiğine dikkat çekti.
Şeker fiyatlarındaki yükselişte ise El Nino'nun üretim tarafını etkileyeceğine yönelik endişeleri işaret etti.
Tothova, diğer taraftan Avrupa'da İspanya ve Kuzey Afrika gibi bölgelerdeki yoğun kuraklığın yanı sıra Karadeniz Tahıl Girişimi'ndeki gelişmelerin de küresel gıda fiyatlarını etkilediğine vurgu yaptı ve "Tüm bu gelişmelere baktığımızda aslında gıda fiyatlarını halihazırda aynı anda birçok faktör etkiliyor. Bu faktörlerin yanı sıra aşırı hava olaylarının fiyatlar üzerinde belirgin bir etkisi var. Artık daha fazla aşırı hava olayı yaşanıyor ve bu olayların büyüklüğü ve etkisi öncekilerden çok daha fazla" ifadelerine yer verdi.
Aşırı hava olaylarının gıdada arzı etkilediği kadar bu ürünlerin ticaret yollarını ve ulaşım yöntemlerini de değiştirebildiğini söyleyen Tothova, açıklamasında "Aşırı hava olayları giderek daha sık ve büyük olacak. Bu da gıda ürünlerinin üretimi kadar fiyatları üzerinde de baskı oluşturacak" değerlendirmesini paylaştı.
HER YENİ SICAK HAVA DALGASI FİYATLARI ANİ VE DİREKT ETKİLEYECEK
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Kıdemli Ekonomisti Mauro Pisu da son dönemdeki gevşemeye karşın gıda fiyatlarının hala son 5 senelik ortalamanın yüzde 10 üzerinde seyrettiğine vurgu yaptı. Mauro Pisu, gıda fiyatlarında kısa vadede arz ve talep dengesindeki değişikliklerin belirleyici olduğunu söyledi ancak bu dinamiklerin öngörülmesinin zor olduğunun da altını çizdi.
Gıda fiyatları açısından uzun vadede ise iklim değişikliğinin ana faktör haline geldiğine dikkat çeken Pisu, açıklamasında "İklim değişikliğiyle yeterli mücadele edilmemesi durumunda, gıda üretimi ve fiyatları yavaş ama sürekli şekilde artış gösterebilir" diye konuştu.
Pisu, Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) gelecek senede rekor sıcaklıkların yaşanabileceği öngörüsünü ahtırlattı ve dünyanın farklı bölgelerinde daha sık hale gelen aşırı hava olayları sonucunda gıda üretiminde aksamalar yaşanabileceğinin altını çizdi.
Bu aksaklıklar için hazırlıklı olunması gerektiğini dile getiren Pisu, söz konusu açıklamasında "Aşırı sıcak hava dalgalarının sıklığı artıyor ve her yeni sıcak hava dalgasının gıda fiyatları üzerinden direkt ve ani etkisi olacak. İklim değişikliği nedeniyle aşırı sıcak hava dalgaları sıklaştıkça gıdada fiyat artışları daha yaygın hale gelecektir" diyerek geçen sene dünyanın bazı bölgelerinde bunun yaşandığını belirtti.
"Uzun vadede aşırı sıcak hava dalgalarının sıklığının artması, gıda fiyatlarında oynaklığı ve artışların sıklığını hızlandırabilir. Gıda fiyatlarındaki bu artışlar özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha yıkıcı etki yapabilir" ifadelerini kullanan Pisu, sıcak hava dalgaları sebebiyle gıda üretiminin etkilenmesinin arz tarafını ilgilendiren bir sorun olduğunu söyledi.
Pisu, bu arz problemleriyle mücadele etmenin, orta ve uzun vadede iklim değişikliğinin etkilerini azaltıcı politikaların, kısa vadede ise adaptasyon politikalarının uygulanmasını gerektirdiğini vurguladı.
Konut satışları 3 itici gücün etkisiyle canlandı!
Besicilere 125 bin küçükbaş hayvan dağıtıldı!