Gözde caddelerde boş mağaza sayısı artıyor!

Ünlü alışveriş caddelerinde mağazalar tek tek kapanıyor. Bağdat Caddesi’nde geçen yıl dolu olan 77 mağaza bu yıl boş. Dolu mağaza sayısında İstiklal Caddesi’nde 29, Nişantaşı’nda 21 azalma var.

Boş mağaza sayısının artması kiraların düşmesine neden oldu. Yetkililerin tahminine göre düşüş yüzde 25 - 40 düzeyine ulaştı. 

Yüksek kiralar nedeniyle bu caddeleri terkeden perakendeciler ya daha düşük kiralı semtlere ya da yakınlardaki AVM'lere gidiyor. Caddelerde boşalan mağazaların yeniden kiralama süresi 2 aydan 6 aya kadar uzandı.

Köklü AVM’ler iyi durumda ama bazı yeni AVM’ler yüzde 30 dolulukla açılıyor. 380 AVM’de 4 bin civarında dükkan kiracısını bekliyor.

JLL Türkiye Başkanı Avi Alkaş, 2016 yılının ilk çeyreğinde Bağdat Caddesi'ndeki dolu dükkan sayısının 427 olduğunu söyledi. Alkaş, 2017'nin ilk çeyreğinde ise bu sayının 350 olarak belirlendiğini söyledi. 

Alkaş, İstiklal Caddesi'nde de geçen yıl 263 olan dolu mağaza sayısının bu yıl 234'e düştüğünü, azalma trendinin Nişantaşı'nda da olduğunu belirtti. 

Alkaş, “Bağdat Caddesi'nde geçen yıl sadece 8 dükkan boştu. İstiklal Caddesi'nde boş dükkan sayısı 3'ten 32'ye yükseldi. Nişantaşı'nda boş dükkan sayısı geçen yıl 19’du, şimdi 25 oldu. Bu durumun yaşanmasında kentsel dönüşüm sürecinin büyük etkisi var. İnşaat halindeki yapıların sayısı her geçen yıl artıyor. Bağdat Caddesi'nde 43, İstiklal'de 13, Nişantaşı'nda ise 28 mağaza inşaat halinde" şeklinde konuştu.

Boş dükkanları kiralayan yeni kiracıların bir önceki kiraya göre yüzde 40 daha düşük fiyat verdiğini belirten Alkaş, mevcut kiracıların indirimi ya da kur sabitleme gibi taleplerine yanıt alamazlarsa farklı dükkanlara geçiş yaptıklarını söyledi. Alkaş, caddelerdeki birincil kira seviyelerinin 2010’dan 2015 sonuna kadar çok hızlı bir artış gösterdiğini ifade etti.

Alkaş, "Ekonomik durgunluk ve yabancı turist sayısının azalması, kira seviyelerindeki güçlü artış eğilimini tersine çevirdi. 2016’nın ilk aylarından günümüze kadar düşüş eğilimi sürdü. Orta vadede de söz konusu düşüş eğiliminin sürmesini bekliyoruz. Kira düşüşlerinden en fazla Bağdat ve İstiklal Caddesi'ndeki mağazalar etkilendi. Nişantaşı daha az etkilendi” diye konuştu. 

Boşalan dükkanların ne kadar süre boş kaldığı ile ilgili konuşan Alkaş, "Geçtiğimiz dönemlerde dükkanlar genellikle boşalmıyor, devir oluyordu. Boşalanlar da 1-2 ayda kesin doluyordu. Bu süreç günümüzde 6 aya kadar uzadı" dedi.

Eva Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da AVM’lerde yaklaşık 1 yıldır dükkanların boşaldığını, bu durumun caddelerde de görüldüğünü belirtti. Yazıcı şöyle devam etti: "Perakendeciler yüksek kiraları ödemekte zorlanıyor. Bu yüzden ya metrekaresi küçük mağazaya ya da kirası daha düşük yere geçmeyi tercih ediyor. Şimdi caddedeki bir mağazayı boşaltan perakendecinin yerine gelen yeni kiracı o yeri yüzde 20-25 daha düşük kiralıyor'' açıklamalarında bulundu. Yazıcı, boşalan bir dükkanın boş kalma süresinin cadde perakendeciliğinde 6 ay ve üzeri olduğunu vurguladı.

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, alışveriş merkezlerinin kiracısı ile bir bütünlük sağladığını aktararak, “Serbest ekonominin temel maddelerinden biri sözleşme serbestliğidir. Her rasyonel AVM yatırımcısı ve perakendeci sözleşme serbestliği doğrultusunda hareket ediyor. AVM yönetimleri, perakendecinin kira/ciro oranını takip ederek, zorda olan kiracıya gerekli yardımı yapmaya çalışıyor. Bu noktada unutulmamalıdır ki kiralar perakendecinin maliyet kalemlerinin ortalama yüzde 15’ini oluşturuyor" dedi.

Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ise yerli AVM yatırımcısının perakendeciye ciddi şeklide yaklaşım gösterdiğini ifade etti. Öncel, "Yeni AVM'ler yüzde 30-40 dolulukla açılıyor. Buradaki perakendecilerle ciro üzerinden kira anlaşması yapılıyor. Her AVM'de en az 10-15 dükkan boş. Birleşmiş Markalar Derneği olarak daha fazla mağaza açmak istiyoruz. Çünkü 1 mağaza, 7-8 kişinin istihdamı demek. Şu anda da 380 tane AVM ve 4 bin boş mağaza var. Yeter ki bize makul değerlerle kira verilsin, biz de mağazalar açalım. Bu konuda yerli yatırımcılar gibi yabancı yatırımcı AVM yönetim gruplarının da ilgili olmasını istiyoruz'' diye konuştu.

Önde gelen caddelerdeki  dolu mağaza sayıları:

Cadde                     2016             2017            Azalma

Bağdat Caddesi       427                350                   77

İstiklal Caddesi       263                234                   29

Nişantaşı                  519                498                   21