Her 4 sanayiciden 3’ü kısa vadede üretim artışı yapmayı düşünmüyor!
Seçimlerin yapıldığı mayıs ayında yükselen üretim artışı eğilimi, sonrasında düşüşe geçti. Eylülde sanayicilerin sadece yüzde 27,2’si gelecek üç ayda üretim artışı öngördü.
Sanayide, mayısta belirgin bir artış gösteren üretim artışı başta olmak üzere gelecek döneme ilişkin beklenti ve öngörüler, izleyen aylarda yerini daha ihtiyatlı bir seyre bıraktı.
Eylül ayında imalat sanayi iş yerlerinin büyük bölümü kredi faizleri ve birim maliyetlerinde yükseliş olmasını beklerken, iç ve dış piyasadan alınacak siparişlerde yükseliş bekleyenler ile istihdam artışı bekleyenlerin oranları düşük kaldı. Üretimi artırmayı hedefleyenlerin oranı ise son dört ay içerisinde belirgin şekilde düştü. Merkez Bankası, imalat sanayi iş yerlerinde yaptığı İktisadi Yönelim Anketi’nin eylül ayı sonuçlarını açıkladı.
Dunya.com köşe yazarı Naki Bakır’ın bu konudaki yazısı şöyle: Eylülde 1.743 iş yerinde yapılan ankete verilen yanıtlara göre, gelecek üç ayda üretim hacminde artış öngörenlerin oranı mayıs ayı anketinde yüzde 35,7’ye yükselirken, haziranda yüzde 34,8’e temmuzda yüzde 34,3’e, ağustosta yüzde 27,4’e, eylülde ise yüzde 27,2’ye kadar düştü. Üretimi kısacağını belirtenlerin oranı ise mayısta yüzde 8’e kadar düşerken, haziranda yüzde 9,8, temmuzda yüzde 9,5, ağustosta yüzde 9,4, eylülde ise keskin bir artışla yüzde 14’e çıkması dikkat çekti.
ÜRETİMİ ARTIRMA İSTEĞİ GERİLİYOR
Seçim öncesi üretim artışı yönünde oluşan güçlü enerjinin giderek azaldığı ortaya çıktı. İmalat sanayindeki bu frene basma eğiliminde, üretime etki eden faktörlerdeki bekleyişlerin bozulması etkili oldu. Gelecek üç ayda iç piyasa siparişlerinde artış bekleyenlerin oranı yüzde 27,1, ihracat siparişi artışı bekleyenlerin oranı yüzde 24,7 ile düşük düzeyde seyretti.
Eylül itibarıyla sanayicilerin yüzde 65,9’la oldukça yüksek orandaki bir bölümü, gelecek üç ayda kısa vadeli TL kredi faizlerinde yükseliş bekliyor. Ortalama birim maliyetlerinde artış bekleyenlerin oranı da yüzde 58,8’le rekor düzeye çıktı.
Üretimde frene basma eğilimi istihdam planlamasına da yansıyor sanayicilerin yalnızca yüzde 18,3’lük bir bölümü gelecek üç ayda istihdam artışı bekliyor.
REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ DÜŞTÜ
Anket sonuçlarına göre reel kesim güven endeksi eylülde önceki aya göre 0,6 puan düşerek 104,4’e indi. Endekste yılın en yüksek düzeyi ise 108,3’le mayıs ayında belirlenmişti. Haziranda 108,2, temmuzda 106,8, ağustosta 105’e inen endekste, mayıstan bu yana kesintisiz şekilde düşmeye devam ediyor. Mevsimsellik arındırılmış reel kesim güven endeksi ise aylık 0,5 puan çıkışla 105,1 düzeyinde oluştu.