Ticari

'Hesabımı bölün, 100 bin dolarlık garantiye gireyim' paniği

'Mevduatımı kurtaramazsam' paniğine giren Amerikalılar çözümü birikimlerini 100 bin doların altında birkaç hesaba bölmekte buldu.

Indymac'in ardından 'mevduatımı kurtaramazsam' paniğine giren Amerikalılar çözümü birikimlerini 100 bin doların altında birkaç hesaba bölmekte buldu.

Bunda da Amerika'nın TMSF'si FDIC'in 100 bin dolara kadar olan mevduatları garanti altında tutması etkili oldu. Hesap bölmek yerine kapatmak yoluna gidenler yüzünden bazı bankaların mevduatları yüzde 72 eridi.

MORTGAGE krizinin ardından peş peşe el konulan bankalar yüzünden 'mevduatımı kurtaramazsam' paniğine giren Amerikalılar çözümü birikimlerini 100 bin doların altında birkaç hesaba bölmekte buldu. Bunda da Amerika'nın TMSF'si FDIC'in 100 bin dolara kadar olan mevduatları garanti kapsamında tutması etkili oldu. Önlerinde hesap çoğaltma kuyrukları oluşmaya başlayan bankalar Amerikalıların bu karardan da dönmemesini sağlamaya çalışıyor. Çünkü birçok hesap sahibi de parasını bankadan tamamen çekmeye başladı. Bu nedenle bazı bankaların mevduatlarında yüzde 72'ye varan düşüşler yaşandı.

Likidite krizini engeller

FDIC'nin Başkanı Sheila Bain ve ABD Başkanı George W. Bush, hafta başından bu yana "100 bin dolarınız garantide" uyarısını slogan haline getirmişti. Bu uyarıların halk tarafından dikkate alınmasıyla birlikte mevduatları kurtarmanın çözümünü banka hesaplarını yastık altına taşımak olarak görenlerin bankacılık sistemi içinden çıkması büyük ölçüde önlenmiş oldu. Hükümet bu yolla bankacılık sektörünü daha da derinden etkileyecek likidite krizinin önüne geçmeyi başardı.

50 bankada hesap eridi

Amerika'da banka mevduatlarındaki düşüşün derecesini ortaya koyan ise Sandler O'Neill'ın araştırması oldu. Araştırmaya göre hesabında 100 bin doların üzerinde parası olanların hesaplarını kapatması nedeniyle First BanCorp'un mevduatlarında yüzde 72, Doral Financial Grup'un mevduatlarında yüzde 60, Nara Bancorp mevduatlarında yüzde 53, Amerika'nın en büyük bankası Bank of America mevduatlarında ise yüzde 12'lik düşüş yaşandı. Mevduatlarının yüzde 25'inden fazlasını kaybeden bankaların sayısı ise 50'yi aştı. Üstelik, hesapların çekildiği bu bankalar FDIC'ın açlıkladığı riskli bankalar listesinde de yer almıyor.

Indymac'le başladı

Amerika'da hesap kapatma paniğini tetikleyen gelişme FDIC'in Indymac'e el koyması olmuştu. Bu operasyonun ardından bankanın kapılarını açtığı gün kapılar önünde hesap kapatma kuyrukları oluşmuş, bazı hesap sahipleri polis ile karşı karşıya gelmişti. Toplam mevduatları 18 milyar doları bulan Indymac'te hesabı olan kişi sayısı 10 bini buluyor. Banka mevduatı içinde hesap büyüklüğü 100 bin doların üzerinde olduğu gerekçesiyle FDIC garantisi altında bulunmayan bedel ise 1 milyar dolarda kalıyor. Panik havasını eritmek isteyen FDIC'in hesap sahiplerine 100 bin doların üzerinde kalan mevduatlarının yarısı kadar ödeme yapabileceği konuşuluyor. FDIC 100 bin dolar sınırını 1980 yılında belirlemişti. Bu sınırın 2010 yılına kadar yükselmesi beklenmiyor. Bazı emeklilik hesaplarında sınır 250 bin dolara kadar çıkabiliyor.

Paulson Kongre'yi iknaya çalışıyor

ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, şimdi ABD Kongresi'ni ikna edebilmek için çalışmalara hız verdi. Paulson'ın Kongre'de birçok tartışmaya yol açan teklifinin önümüzdeki hafta kabul edilmesi bekleniyor. Cumhuriyetçi senatörlerin bile tepkisini toplayan bu tasarı konusunda Paulson, dün birkaç senatör ile baş başa görüştü. Senatörlerin yorumu ile ilgili açık bir yorum yapmaktan kaçınan Paulson, "İyi ve olumlu toplantılar yaptık. Doğru olanı yapmaya çalışıyoruz. Bunun için de destek istiyoruz. Bu zor bir konu. Herkes bir şey yapılması gerektiğinin farkında" dedi.

IndyMac'de yolsuzluk sorgusu başladı

FDIC (ABD'nin TMSF'si) tarafından el konulan IndyMac FBI tarafından yolsuzluk araştırmasına alındı. Yolsuzluğun riskli alıcılara verilen ev kredileri üzerinden yapıldığı iddia ediliyor. Soruşturmanın kişilerden çok kurumu kapsayacağı açıklanırken FBI'ın soruşturma kapsamına aldığı kurum sayısının 19'dan 21'e yükseldiğine dikkat çekiliyor.

8 bin 500 bankanın 5'i nasıl kapandı

8 bin 500 bankanın bulunduğu Amerika'da bugüne kadar kapanan bankaların sayısı 5'i buldu.

FDIC Başkanı Sheaila Bain bu sayının çok fazla olmadığını iddia etse de analistler bu yıl zora düşecek bankaların sayısının 50 ile 150 arasında değişeceği tahmininde bulunuyor.

Mortgage krizinde ilk zedelenen Bearn Stearns JPMorgan'a hisse değeri 2 dolardan satıldı. Sonradan teklif 1 milyar dolara yükseltilerek hisse değeri de 10 dolara çıkartıldı.

Bearn Stearns'ın ardından da 5 trilyon dolarlık mortgage kredisi yükünü taşıyan Fannie Mea ve Freddie Mac zora düştü.

Paulson ve FED bu iki bankayı kurtarmak için aşlattıkları çalışmalarını sürdürüyor.

JPMorgangelirinde yüzde 53 erime var

JPMORGAN'ın ikinci çeyrek gelirleri yüzde 53 düşüş gösterdi. Bilanço açıklamasının ardından bankanın hisseleri yüzde 15.86 değer kaybetti. Bu çeyreğe kadar mortgage krizinden sonra banka hisselerinde büyük bir düşüş yaşanmamıştı. JPMorgan bu özelliği ile diğer bankalara göre fark yaratıyordu. Banka bu çeyrekte gelirlerinin düşmesine yol açan krediler için bu çeyrekte 1.3 milyar dolar ayırdığını belirtti. JPMorgan bu sonuca rağmen analistlerin tahmininden daha iyi bir performans sergilemeyi başardı. 

Ayşegül AKYARLI GÜVEN / Hürriyet