Genel

Hürrem Sultan'ın oğlu şžehzade Mehmet'in türbesi onarılıyor!

Kanuni ve Hürrem Sultan ’ın oğlu Mehmet öldüğünde, Beyazıt ’taki şžehzadebaşı Külliyesi ’nde çok özel bir türbe yaptırıldı. Türbe ’nin restorasyonu, 2010 Kültür Başkenti projeleri kapsamında sürüyor...

şžehzadebaşı Külliyesi 'nin girişi, inşaat iskeleleriyle çevrili... Külliye 'nin en önemli türbeleri şžehzade Mehmet, Rüstem Paşa, Fatma Sultan, Hatice Sultan ve Bosnalı İbrahim Paşa 'ya ait. Osmanlı mimarisinin en nadide örnekleri arasında gösterilen bu türbeler, 1950 'lerde yapılan üstünkörü bir düzenlemenin ardından ilk kez orijinaline uygun biçimde yeniden restore ediliyor. Cerrah bistürileriyle olağanüstü kalem işlerinin ortaya çıkarıldığı Külliye 'de Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Camii ve kütüphanesi de bulunuyor.
‘Muhteşem Yüzyıl ' dizisiyle Kanuni ve Osmanlı dönemi nostaljisinin canlandığı şu günlerde, şžehzadebaşı Mehmet türbesini ziyaret etmek ayrı bir heyecan. Zira restorasyon sürüyor ve henüz ziyarete açılmadı. Alışılmamış bir biçimde, sandukasının üzerine kurulan ahşap taht, Kanuni 'nin şžehzade Mehmet 'in padişah olmasını istediğinin simgesi... çalışmalar sırasında taşların   arasına gömülen bir koruma duası da bulunmuş.

Hafta sonu bir grup gazeteci, 2010 Avrupa Kültür Başkenti projeleri kapsamında yenilenen üç tarihi mekanı görme şansına sahip olduk. Malum, Ajans 'ın sıfatı ve etkinlikleri haziran ayında sona eriyor. Ancak Külliye ve Beyazıt Kulesi restorasyonu gibi halen süren projeler,   bütçesiyle birlikte Büyükşehir Belediyesi ve İl Özel İdaresi 'ne devredilecek. şžehrin belleğini oluşturan toplam 96 proje,   tamamlandıkça   ziyarete açılacak.

Galata Mevlevihanesi açılıyor

Kanuni meraklıları bir müddet daha sabretmek zorunda. Ancak sufizme, Osmanlı 'da dergah ve cemaatlerin tarihine meraklı olanlar, pek yakında Galata Mevlevihanesi Müzesi 'ni görebilecek. Başbakan 'ın açılışını yapması beklenen Mevlevihane, Tünel 'den Galata Kulesi 'ne inen sokağın hemen başında.
Pek çok İstanbullu 'nun, belki de önünden defalarca geçtiği halde varlığından bile haberdar olmadığı Galata Mevlevihanesi, küçük bir vahayı andırıyor. şžeyh Galip, Halet Efendi ve İbrahim Müteferrika 'nın mezarları burada... Evet, Osmanlı 'da ilk matbaayı kuran (1720), ilk Türkçe                 kitabı yayımlayan,   yayıncılığın babası Müteferrika!
Mevlevihane 'deki bahçe, türbeler ve semahane de 2010 Avrupa Kültür Başkenti ‘kültürel mirasın korunması ve kentsel projeler ' kapsamında yenilendi. Ajans Başkanı şžekip Avdagiç, bu çalışmaları kamu, özel sektör ve STK     işbirliğiyle, farklı geçmişlerden gelen insanların bir araya geldiği ‘tek ' örnek olarak nitelendiriyor.
2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, şimdiye kadar pek çok eleştirinin hedefi oldu. Ancak                   Topkapı Müzesi, Galata Mevlevihanesi, şžehzade Külliyeleri onarımı     gibi tarihi ve kültürel değerleri ortaya çıkaran projelerin, bütçenin kalıcı, şehrin kimliğine sahip çıkan, doğru işler için kullanıldığını görüp, sevinme zamanı.

İstanbul 2010 'daki tüm kentsel ve kültürel miras projeleri için ayrılan bütçe  160.5  (milyon TL)

KURULUşž TARiHi 1491

* Galata Mevlevihanesi, “Sufizm nedir ” diye merak edenlerin, özellikle turistlerin ilgisini çekecek bir müzeye dönüştü. Osmanlı 'daki cemaatlerin tarihi, kullandıkları müzik aletleri, hat sanatı örnekleri gibi farklı yerlerden toplanmış eserler bir araya getirilmiş.
* Galata Mevlevihanesi 'nin kuruluşu, 1491. Eski adıyla Kulekapısı   Mevlevihanesi 'nin bulunduğu yerde St. Theodore Manastırı varmış.
* Sultan Divan-i Sema 'i Mehmed     çelebi, Mevlevihane 'nin ilk şeyhi. Evliya çelebi 'ye göre tekkede yüz kadar derviş hücresi bulunmaktaydı. Bu döneme ait günümüze sadece 1649 tarihli Hasan Ağa çeşmesi kalmış.
* III. Mustafa döneminde, 1765 yılında çıkan Tophane yangınında Mevlevihane tamamen yanmış, 1766 yılında tekrar inşa edilmiş.
* 1791 yılında postnişinliğe atanan şžeyh Galip (Asıl adı Mehmed Es 'ad) zamanında dergah altın çağını yaşamış.
* Ancak bundan sonra da onarımlar yapılmışsa da Mevlevihane 'nin ana   binasını teşkil eden Semahane 'nin 1766 tarihindeki biçimiyle günümüze ulaşarak genel hatlarını koruduğu                           kabul ediliyor.
* Mevlevihane 'nin son şeklini   alan onarımları Abdülmecid yaptırmış. Semahane kapısının üzerindeki   kitabe 1851 tarihli.
* 1925 yılında tekkelerin kapatılmasıyla işlevini tamamlayan Mevlevihane, bir süre ilkokul ve lojman olarak kullanılmış.
* 1975 tarihinde Divan Edebiyatı Müzesi olarak hizmete açılmış. Adı,   2005 yılında Galata Mevlevihanesi   Müzesi olarak değiştirilmiş.
Milliyet Cadde/Mehveş Evin