İdeal muayenehane dizaynı nasıl olmalı?

Sağlık her şeyin başında gelir ama sağlıkla ilgili mekanlara ne yazık ki gereken özen gösterilmiyor. Halbuki korkulan bir doktor randevusu, hastaların ruh hali, gereksinimleri ve konforu düşünülerek doğru tarzda döşenmiş bir mekanla daha az stresli bir deneyime çevrilebilir.

Sağlık her şeyin başında gelir ama sağlıkla ilgili mekanlara ne yazık ki gereken özen gösterilmiyor. Halbuki korkulan bir doktor randevusu, hastaların ruh hali, gereksinimleri ve konforu düşünülerek doğru tarzda döşenmiş bir mekanla daha az stresli bir deneyime çevrilebilir. Elbette hastalar için tıbbi bakım almak en önemli şey. Ancak muayenehanenizin görünümü hastalarınızın aldığı sağlık hizmeti kadar etki bırakabiliyor. Muayenehanenizin dizaynı soğuk ve katıysa hastanız tekrar gelmek istemeyebilir.

Tıbbi mekan ve doktor ofisi / muayenehanesi tasarımı yapan Mimar Funda Varlık ve İç Mimar Oya Çavdar, doktorlar için ideal bir muayenehane dizaynıyla ilgili ipuçlarını anlattılar.

OFİSİN KALBİ: RESEPSİYON

Resepsiyon alanları hareketlidir ve hastaların ilk gördükleri bölümdür. Hastaları karşılayarak ofisin kalbini oluştururlar. Çalışanlar; dosyalama dolapları, bilgisayar, faks makinesi ve diğer ilgili ekipmanı içeren bol tezgah alanlı, fonksiyonel bir çalışma alanına sahip olmalıdırlar. İçeri girdiğinde karşılanan hastanın kaydı, bekleme odası/alanına yönlendirilmeden önce hemen alınabilmelidir. Bunun için kesinlikle sıkışık görünmeyen, yeterli genişlikte bir alan gereklidir. Resepsiyon alanı; resepsiyonistin / asistanın verimli ve iyi organize olmuş bir ofisi koruması için gerekli özelliklere uygun olmalıdır. Etrafa ‘hoş geldiniz’ mesajı veren yumuşak renk ve şekillerden oluşan resepsiyon, hastaların hissettiği stresi en aza indirmek için önemli bir ilk izlenimdir.

1) BEKLEME ODASI KLİNİK HİSSİ VERMEMELİ

Mekan her şeyden önce doktorun uzmanlık alanını ve o alana ait hasta kitlesini doğrudan yansıtmalıdır. Örneğin, bir çocuk doktorunun ofisi; oyuncaklar, çocuk kitapları, etkinlik masaları, renkli duvar resimleri, çizgi filmler gösteren bir tv gibi çocukları eğlendirmeye yönelik şeyler içerebilir. Pediatri ofisinin bekleme odasını tasarlayan kişi, emziren anneler için özel ayrı bir bölüm yaratması gerektiği ile ilgili bilgilenmiş olmalıdır.

Bekleme odası klinik hissi vermemeli. Sanatsal görseller, fotoğraflar, sakinleştirici duvar renkleri ve rahat mobilyalar; hastaların rahatlamasına yardım edebilir. Akvaryum ve bitkiler gibi canlı unsurlar yatıştırıcı rol oynayabilir ve hastaların dikkatini söz konusu hastalık olasılıklarından uzaklaştırabilirler.

2) KOLTUKLAR YAKIN OLMASIN

Koltukların birbirine çok yakın olması, hastalığı olan insanların olduğu ortamlarda insanlarda rahatsızlık yaratır. Özellikle bekleme odaları, değişik hastalık mikroplarının üremesi için çok uygun ortamlar olduğundan kolay, çabuk ve sık sterilize edilebilen döşemelikler seçmek uygun olacaktır. Ayrıca koltuklar rahat ve basit olmalıdır. Hastaların yeterli alana ve oturma opsiyonuna sahip olacakları şekilde yerleştirilmelidir.

3) RENKLERLE GÜVEN VERİCİ ATMOSFER OLUŞTURUN

Renkler ile ruh hali arasındaki ilişki göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, bir odanın ana rengi olarak açık mavi kullanıldığında bunun sakinleştirici bir etkisinin olduğunu ispatlamıştır. Bunun nedeni de mavi rengin tansiyonu, kalp atışı ve nefes alma hızını düşürmede etkisi olmasıdır. Ancak koyu mavi rengin ise üzüntülü duygular uyandırdığı bilinmektedir

Duvar ve döşemelerde de dinginlik ve rahatlık uyandıracak renk ve desenler seçilmeli.

4) İYİ AYDINLATILMALI

Aydınlatma mekanın genel dizaynında çok önemlidir. Hastaların okuyabilmelerine olanak vermeli ama rahatsız edecek kadar parlak olmamalıdır. Okuma materyalleri çeşitli ve bol sayıda olmalı; görünecek şekilde yerleştirilmelidir. Yalnızca tıbbi içerikli okuma seçeneği sunmak rahatsızlık verebilir. Kullanılan görseller ve renk paleti basit fakat davet edici olmalıdır.

5) HASTALAR SAĞLIKLA GELİŞEN BİR BİTKİ GÖRDÜKLERİNDE...

Doktor bekleme odaları için süs bitkileri keyifli bir katkı olabilir. Çalışmalar bitkilerin canlılık ve güven hissi doğurabildiğini kanıtlamıştır. Hastalar bir doktor ofisinde sağlıkla gelişen bir bitki gördüklerinde bu onlara doktorun özen gösteren biri olduğu mesajı verecektir.

6) DOKTOR OFİSİNDE MOBİLYALAR ESKİYSE...

Bir doktor ofisinin eski görünümlü olması doktorun uzmanlığının da demode olduğu izlenimi verecektir. Bu da hiç kimsenin sağlıkları ile birlikte düşünmek isteyecekleri bir sıfat değildir. Genel olarak ofisin dekorasyonu çağdaş olmalı ama çok fazla moda takipçisi görünmemelidir. Sıra dışı ekipman ve elektroniğin kullanıldığı bir mekanda eski mobilya görmek de uyumsuzluk hissi uyandırabilir.

7) DİPLOMALAR, SERTİFİKALAR, ÖDÜLLER HASTAYA GÜVEN VERİR

Doktor ofisinde çerçevelenmiş diplomalar, sertifikalar, ödüller ve tıbbi başarılarını tasdikleyen her türlü doküman, o doktorun hastalarından saygı ve güven kazanması için çok güçlü bir yoldur.

8) MİKROP ÜREMESİ İÇİN UYGUN ORTAM…

Son olarak fakat çok önemli bir konu da; doktor ofislerinde dekorasyon yaparken hastaların sağlığının ön planda olmasıdır. Bu alanlar, değişik hastalık mikroplarının üremesi için çok uygun ortamlar olduğundan dekorasyonda kolay, çabuk ve sık sterilize edilebilen malzemeler seçmek gereklidir. Sehpa ve tezgah üstlerinde bol miktarda el steriliz maddesi bulundurmaya dikkat edilmelidir.

Sahi sizin muayenehaneniz yeni hastalarınıza neler söylüyor acaba?

Hastaların kolaylıkla dinlenebileceği, rahat edeceği, memnun hissedeceği bir ortamda, alabilecekleri en stressiz ilgiyi göreceklerini mi söylüyor? Ya da, rahatsız edici, huzursuz hissettiren bir doktor ziyareti hissi mi uyandırıyor? Renk düzeni konuksever ve yatıştırıcı mı? Dekor çekici ve hoş mu?

Mimar Funda Varlık – İç Mimar Oya Çavdar:

- İŞLEVSELLİĞİ GÖRSELLİĞİN İÇİNE GİZLEDİK
- KORKULAN BİR DOKTOR RANDEVUSU, DAHA AZ STRESLİ BİR DENEYİME ÇEVRİLEBİLİR

“Doktor ofisleri ve muayenehanelerinin dekorasyonlarını çok önemsiyoruz... Bir doktor ofisi dekorasyonu hastalarına çok şey söyler. Mekanın içi doktorun uzmanlık alanını ve o alana ait hasta kitlesini doğrudan yansıtmalı. Örneğin, bir çocuk doktoru ofisi/muayenehanesi bir plastik cerrahın ofisinden farklı olacak. Doktor ofislerinin dekorasyonu hastaların o doktorla ilgili görecekleri ilk şey olduğundan, mekanın doktorun profesyonelliği ve uzmanlık alanını ifade etmesi gerekir.

Muayenehanesinin tasarımını üstlendiğimiz Doç. Dr. Halil Coşkun’un vurguladığı gibi ‘yaptığınız işe vermiş olduğunuz değer çalışma ortamınıza gösterdiğiniz özen ile çok bağlantılı.’ Gerçekten de doktorun mekanı hastasının onun ile ilgili aldığı ilk ipucu, edindiği ilk imajdır.

Dr. Halil Coşkun’un ofisinin dekorasyonunu üstlendiğimizde önce bir obezite cerrahi doktorunun nasıl bir ortamda çalışmak istediğini sorguladık ve sonrasında da gereksinimler belirlendi. Doktorun hastasıyla yakın temas konuşma yaptığı koltuk geniş ve kolsuz olmalıydı. Mobilyaların arasındaki geçişler geniş bırakılmalıydı. Diploma, sertifika ve başarı belgeleri kolay görülüp okunabilir bir tasarımla sunulmalı, doğru yerde konumlanmalıydı.

Oda içerisinde istenilen sıcaklığı, modern bir atmosferde malzeme, renk ve dokularla oluşturduk. Işık önemliydi, var olan tavan aydınlatmalarına yumuşak gizli aydınlatmalarla eklemeler yaptık.

Muayenehaneye bitişik odada doktorumuzun birlikte çalıştığı beslenme uzmanının ofisinde de aynı konsepti devam ettirdik. Rahatlık ve samimiyetin ön planda olduğu bir mekan tasarladık. Mermer ve ayna, paslanmaz ve ahşabı bir bütün içinde yerleştirirken sıcak ortamı bütünde devam ettirmek için duvar objeleri tasarladık. Bu odada diğerinden farklı olarak bir lavaboya gerek vardı ve bu ünitenin görüntü bozukluğu yaratmaması için lavaboyu, kapakları gövde paralelinde içe sürülüp saklanan bir dolap içine yerleştirdik, böylece işlevselliği görselliğin içine gizledik.”

Doç. Dr. Halil Coşkun:

“ÇOK BÜYÜK BİR KEYİFLE ÇALIŞIYORUM, HASTALARIM DA BEĞENİYOR”

İlk kez muayenehane açan ünlü Obezite & Metabolik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Halil Coşkun, Design Of Mimarlık’tan profesyonel destek aldı. Doç. Dr. Coşkun, tasarımcı elinin değdiği her halinden belli olan Maçka’daki ofisi hakkındaki sorularımızı yanıtladı.

Güzel sanatlara, mimarlığa, iç mimarlığa, tasarıma ilgi duyar mısınız?

Bir hekim ve cerrah olarak işimizin doğasında bir sanat kavramının var olduğunu düşünüyorum. Bireysel anlamda yaklaşık 1 yıldır heykeltraşlık ile ilgileniyor ve profesyonel bir atölyede kendime ait eserler yapıyorum.

Muayenehanenizi bir iç mimara dekore ettirmek fikri nereden aklınıza geldi? Bir tanıdığınız mı önerdi yoksa bir meslektaşınızın dekore edilmiş muayenehanesinden mi etkilendiniz?

Muayenehane açma fikri oluşunca çalışma ortamımın beni daha iyi yansıtması ve keyifle çalışabilmek için profesyonel bir ekipten fikir alma ihtiyacının doğru olacağını düşündüm. Dekorasyonda herhangi bir ortamdan etkilenmedim, mimarlarımla birlikte nasıl bir şey istediğimi detaylıca konuşup onların fikirleri doğrultusunda bu ortamı oluşturdum.

Daha önceki muayenehanelerinizi de bir iç mimara dekore ettirdiniz mi?

Daha önce hiç muayenehane açmadım, bu ilk muayenehanem ve dekorasyonundan çok memnun kaldım, çok büyük bir keyifle çalışıyorum.

Muayenehanenizin iç mimar tarafından dekore edilmesi size ve hastalarınıza neler kattı? Ne faydası oldu?

Muayenehanem beni yansıtan bir yapıya sahip, hastalarım çok beğeniyor, rahat ve huzurlu bir ortamı mevcut. Oturma grubumuz hastalarımızın rahatı düşünülerek özel olarak tasarlandı. Renkler ve aksesuarlar çok uyumlu, pozitif bir enerji aktarıyor.

Muayenehanenizin tasarımıyla ilgili hastalarınız, tanıdıklarınız yorumda bulundu mu? Neler söylediler?

Muayenehaneme gelen bir çok dostum ve hastalarım pozitif geri dönüşlerde bulunuyorlar. Ofis ortamının ferah, rahatlatıcı ve huzurlu yapısı gelenlerde sıcak ve rahat bir ortamda olduklarını, bulunmaktan büyük keyif aldıklarını ifade ediyorlar.

Türkiye'de birçok doktorun muayenehanesine iç mimar eli değmemiştir? Bunun nedeni sizce nedir? Doktorlar muayenehane dekorasyonunun öneminin farkında değil mi? Birçok doktor muayenehanesini dekore ettirmek için bütçe ayırmaz. Neden?

Muayenehane ortamı hastane ortamındaki doktor ofislerinden daha farklı olması gerektiğine inanıyorum. Meslektaşlarımın muayenehane dekorasyonuna önem vermemesi sanırım bireysel bir tercih. Belki de bunu gereksiz bir lüks olarak görüyor olabilirler. Ancak yaptığınız işe vermiş olduğunuz değer çalışma ortamınıza gösterdiğiniz özen ile çok bağlantılı.

Sizce Türkiye'de muayenehanelerin yanı sıra diğer tıbbi merkezlerin özellikle de kamu mekanlarının (hastaneler, sağlık ocakları, klinikler...) tasarıma ihtiyacı var mı?

Sağlık merkezlerinin içerdikleri branşlara göre belli bir tasarımı olmalı, çünkü hastalar bu merkezlere şifa bulmaya geliyorlar, güzel ve pozitif düşünce oluşturan merkezlerin daha fazla tercih edileceğini düşünüyorum.

Eklemek istediğiniz konular varsa lütfen kendinizi sınırlamadan yazınız.

Design of.. ile çalışmak bir ayrıcalıktı, sizin aklınızdaki düşünceyi çok iyi analiz edip mekanın tasarımına çok güzel bir şekilde aktarıyorlar. Hem ben hem de hastalarım bu ofiste bulunmaktan çok keyif alıyoruz.