Emlak Terimleri

İhtiyati tedbir tazminat davası nasıl açılır?

Lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı ya kendiliğinden kalkıyor ya da itiraz üzerine kaldırılıyor. Peki, ihtiyati tedbir tazminat davası nasıl açılır?

İhtiyati tedbir tazminat davası nasıl açılır?

Lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf, ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı kendiliğinden kalkar ya da itiraz üzerine kaldırılır ise haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararı tazminle yükümlü oluyor.


Haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davası, esas hakkındaki davanın karara bağlandığı mahkemede açılıyor.


Tazminat davası açma hakkı, hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının kalkmasından itibaren, bir yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrıyor.


Dava örneği:


T.C.

YARGITAY

7. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/1996

K. 2008/3247

T. 23.7.2008


• HAKSIZ İHTİYATİ TEDBİR NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )


• MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Haksız İhtiyati Tedbirden Doğan Zarar - Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )


• KUSURSUZ SORUMLULUK ( Haksız İhtiyati Tedbirden Doğan Zararın Gideriminde Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )


• İHTİYATİ TEDBİR KARARI ( Alan Kimse İhtiyati Tedbir Kararının Haksız Olduğunun Belirlenmesi Halinde İhtiyati Tedbir Kararı Yüzünden Karşı Tarafın ve Üçüncü Kişilerin Uğradıkları Zararı Tazminle Yükümlü Olduğu )

• DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASI KARARI ( Verilmesi Dahi İhtiyati Tedbirin Haksız Sayılması İçin Yeterli Olduğu )

1086/m. 110, 409

ÖZET : Davacı, haksız ihtiyati tedbir nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. İhtiyati tedbir kararı alan kimse, ihtiyati tedbir kararının haksız olduğunun belirlenmesi halinde ihtiyati tedbir kararı yüzünden karşı tarafın ve üçüncü kişilerin uğradıkları zararı tazminle yükümlüdür. İhtiyati tedbirden kaynaklanan zararların tazmininde kusursuz sorumluluk esası kabul edilmiştir. İhtiyati tedbir kararının haksız olduğunun kabul edilmesi için davanın esası yönünden hüküm verilmesi zorunlu değildir. Davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi dahi ihtiyati tedbirin haksız sayılması için yeterlidir. 


DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle. temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi. Dosyadaki belgeler okundu. Tetkik hakiminin açıklamaları dinlendi, gereği görüşüldü: 


KARAR : Dava, niteliği ve içeriği itibariyle haksız ihtiyati tedbir kararı verilmesi nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemine ilişkindir. 


Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve soruşturma, toplanan deliller hüküm vermeye yeterli olmadığı gibi gösterilen gerekçede de isabet bulunmamaktadır. 


HUMK. 110. maddesi hükmü uyarınca ihtiyati tedbir kararı alan kimse, ihtiyati tedbir kararının haksız olduğunun belirlenmesi halinde ihtiyati tedbir kararı yüzünden karşı tarafın ve üçüncü kişilerin uğradıkları zararı gidermekle yükümlüdür. Kural olarak giderim borcunun doğumu için kusur aranmamaktadır. Gerçekten bu konuda öğretide, uygulamada ve yargısal inançlarda görüş birliği vardır. Diğer bir deyişle haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararların gideriminde kusursuz sorumluluk esası kabul edilmiştir. İhtiyati tedbir kararı alan kişinin sorumluluğuna hükmedilebilmesi için ihtiyati tedbir kararının uygulanmış olması, ihtiyati tedbir kararının haksızlığının belirlenmesi, zarar ile ihtiyati tedbir kararının uygulanması arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir. İhtiyati tedbir kararının haksızlığının kabul edilebilmesi için açılan davanın esası yönünden hüküm verilmesi zorunlu olmayıp davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi dahi tedbirin kalkması sonucunu doğuracağından ihtiyati tedbir kararının haksız sayılması için yeterlidir. 


Toplanan delillerden mahkemece ihtiyati tedbir kararının alınmasına esas olan İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2001/968 Esas sayılı dosyasında açılan davanın HUM K 409. maddesi hükmüne göre açılmamış sayılmasına karar verildiği, bu kararla dava açılmadan önce alınan ve uygulanan ihtiyati tedbir kararının kendiliğinden ortadan kalktığı gözetilmeksizin dava ile doğrudan ilgisi bulunmayan tescilin hükümsüzlüğünün tesbitine ilişkin davadan söz edilerek henüz yargılama devam ederken tazminata hükmedilemeyeceği gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş, davacı tarafın haksız tedbirin uygulanması nedeniyle uğradığı zarar mevcut olup olmadığı araştırılıp soruşturulmamış, bu konuda herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Yersiz gerekçeyle ve eksik araştırma ve soruşturma ile hüküm verilemez. 


O halde mahkemece az yukarıda açıklanan hukuksal olgular ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmekle ihtiyati tedbirin kendiliğinden ortadan kalktığı ve haksız hale dönüştüğü gözetilerek davacının haksız ihtiyati tedbirin uygulanması nedeniyle aralarında uygun illiyet bağı bulunan zararlarının araştırılıp, soruşturulması, kapsamının belirlenmesi, tarafların bu konuda gösterdikleri ve gösterecekleri delillerin toplanması, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna uygun bir hüküm verilmesi gerekir. 


SONUÇ : Mahkemece böylesine bir araştırma ve soruşturma yapılmaksızın eksik araştırma, soruşturma ve yasal düzenlemelerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yersiz gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi isabetsiz, davacı tarafın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacı tarafa iadesine, 23.07.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi. 


Boşanmadan önce eşim malları başkasına devretti ne yapmalıyım?


Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com