İlk İnşaat, Port Baku'den 50 milyon dolarlık ihale kazandı

İlk İnşaat, 18 yıl boyunca hep arkadaki adam oldu. Şimdi ise esas oğlan olmaya hazırlanıyor

Arif Yeşiltepe, Azerbaycan'ın yeni simgelerinden 725 milyon dolar bedelli Port Baku Residence'tan 50 milyon dolarlık ihale kazandı. Kurucusu olduğu İlk İnşaat, 700 bin metrekarelik kapalı alana sahip iş merkezi, otel ve konutlardan oluşan Hazar Denizi manzaralı Port Baku'nun 360 bin metrekarelik bölümünün kaba inşaatını yapacak. "Zor bir ihale oldu. Ama İtalyan ve Türk firmalarını geçmeyi başardık" diyor Yeşiltepe. Kapı kapıyı açar. Azeri Pasha Group'a ait Port Baku, Yeşiltepe'ye Azerbaycan'dan dönüş yolunda yeni bir ihale teklifi getirdi: Azeri petrol şirketi Socar'm 90 milyon dolar bedelli yeni merkezinin inşaatı. "Kendimizi çeşitli projelerle kanıtladık. Bu işi de alacağımıza inanıyorum" diyor 47 yaşındaki Yeşiltepe. Bu ihalenin sonucu Haziran'da belli olacak.

Yeşiltepe, 1990'ların başında genç bir inşaat mühendisiyken STFA'nın Libya'daki projelerinde çalıştı. Bu dönemde şimdi ortağı olan makine mühendisi Selami Erdoğan ile tanıştı ve ikili, 1992'de kendi şirketleri olan İlk İnşaat'ı kurdu. 10 yıl boyunca çoğunlukla Türkiye'de çalıştılar. Zekeriyaköy villaları, Gaziosmanpa viyadüğü gibi kayda değer 10 projede iş yaptılar. 2002'de ise gurbete çıktılar. Bu yeni dönemde Kazakistan'da bir, Rusya'da ise altı projede taşeron olarak çalıştılar. Ama yurtdışı serüvenleri esas olarak Türkmenistan'da başladı. Bu ülkede, Gap İnşaat'ın birçok projesinde taşeron olarak yer aldılar 44'ü tamamlanmış, sekizi süren 52 projede. Türkmenistan herkes için bereketli bir toprak. Nisan 2010 itibariyle Türk girişimciler, Türkmenistan'da 600'den fazla projede 17 milyar doları aşkın taahhüt üstlendi. İlk İnşaat'ın rol aldığı en büyük proje, Türkmenistan'da yapımı süren 1,2 milyar dolarlık Mahdumguli doğalgaz platformu. Şirket, bu projede Malezyalı Petronas'ın taşeronu olarak platformun deniz altında ve üstünde kalacak 100 milyon dolarlık ünitelerini inşa ediyor. Projede üretim ve sarf malzemeleri, saha işletme giderleri, dolaylı masraflar, personelin ücret, iaşe ve ibatesini İlk İnşaat karşılıyor, ana girdileri ise Petronas sağlıyor. "Biz bu tarz çalışmaya 'işçilik' diyoruz ama klasik anlamda işçilik değil" diyor Yeşiltepe ve ekliyor: "Eğer tümünü biz yapsaydık 200 milyon dolara çıkardı."

Yeni aldıkları Port Baku Residence projesi onlar için Azerbaycan'da önemli bir sıçrama tahtası olabilir. Öncelikle bu projeyle Azerbaycan pazarına giriş yaptılar (Dış Ticaret Müsteşarlığı kayıtlarında Azerbaycan'da 2003-2008 arasında yapılan Türk müteahhitlik hizmetlerinin 2 milyar 409 milyon 285 bin dolar olduğu belirtiliyor). İkinci olarak da Gap İnşaat ve Petronas gibi iki güçlü yüklenicinin yanma şimdi de Azeri Pasha Group'a bağlı Pasha İnşaat'ı eklediler. Azerbaycan'ın en büyük şirketi olan Pasha Group, inşaatın yanı sıra bankacılık, sigorta ve turizm alanında faaliyet gösteriyor. "Pasha Group, Türkmenistan'daki işlerimizi yerinde gördü. Geriye dönük üç yıllık ciromuzu, denetim raporlarını, ekipmanı ve personeli inceledi" diye anlatıyor Yeşiltepe ve ekliyor: "Projeyi yapabilirliğimizi anladı ve ihaleyi bize verdi." Azerbaycan'da ilk ihaleyi almalarının etkisini de çabuk gördüler. Yeşiltepe, Port Baku'nun, yeni çağrıldıkları Socar'm projesinde onlara avantaj sağlayacağına inanıyor. "Potaya girdik" diyor, "Bir İtalyan firmasının teklifine karşılık bizimle görüşüyorlar. İşi daha kaliteli yapabilme yeteneğine ve büyüklere göre fiyat avantajına sahibiz. Sanıyorum bu proje de bizim olacak."

Arif Yeşiltepe,  Socar'dan haber beklerken diğer taraftan Türkmenistan'da resmen kesinleşen yeni bir işe başlıyor. Üstelik bu kez ana yüklenici olarak. Londra borsasına kayıtlı ve Dubai hükümetinin çoğunluk hissesine sahip olduğu Dragon Oil'in Türkmenistan'daki petrol platformu ihalesini 50 milyon dolara kazandılar. Ama nihayetinde İlk İnşaat'ın rakiplerine göre en büyük avantajı maliyet. Bunu da görece düşük ücret alan yerel işçileri eğiterek ve Türkiye'yi lojistik üssü olarak konumlayarak başarmış görünüyor. Son üç yılda Türkiye'den 10 gemi ve 400 tır kamyonla inşaat, mekanik ve endüstriyel malzeme ile diğer makine ve donanımı dışarı götürmüşler. "Bu anlamda son yıllarda Türkiye'den en az 100 milyon dolarlık ihracat yaptık" diyor Yeşiltepe. Özellikle Türkmenistan'da işler yoğunlaşmca ortağı Selami Erdoğan (47), şirketin Türkmenistan sorumlusu olmuş ve ailesiyle bu ülkeye yerleşmiş. Diğer bölgelerin sorumluluğunu alan Yeşiltepe ise ayın yarısını dışarıda yarısını Türkiye'de geçiriyor. "Çünkü İstanbul malzeme temini ve iş temasları bakımından önemli bir yer" diyor.

Halen Türkmenistan'da 100 milyon dolara yaptıkları iş ve kazandıkları 50'şer milyon dolarlık bu iki ihale,muhtemelen üçüncü 90 milyon dolarlıkla Arif Yeşiltepe'ye yıllardır hayalini kurduğu kendilerine ait bir iş merkezi yapmalarının yolunu açabilir. Şirket, belirli bir mali güce ulaştıktan sonra tıpkı Enka'nın yaptığı gibi kendine ait bir iş merkezini, Rusya'nın Ural bölgesinde ülkenin beşinci büyük kenti Yekaterinbug'da inşa etmeyi planlamış. Ama 2008 krizi nedeniyle bu olmamış. Yeşiltepe, askıya aldıkları bu proje için bu yıl girişimde bulunacaklarını, oradan Mağrip'e uzanarak Cezayir'de otopark ve Libya'da altyapı tesisleri için ihale teklifi vereceklerini anlatıyor.

İlk İnşaat'ın 2009'da Türkmenistan ağırlıklı yurtdışı cirosu 150 milyon dolar. 2010'da bu rakamı 300 milyon dolara çıkaracaklarına inanıyorlar. Tüm projelerde kendi öz kaynağını kullanan İlk İnşaat, bugüne kadar 400 milyon dolarlık iş hacmi yaratmış. Arif Yeşiltepe, Türkmenistan'daki Türk firmaları arasında parasal hacim bakımından beşinci veya altıncı sırada ama teknik yetenek açısından ilk üçte yer aldıklarını savunuyor. "Yıllardır önümüze iş çıktıkça yaptık. Baktığımızda hayallerimizin ötesindeyiz. Elbette ortağımla benim aile yaşamımız böyle gitmeyecek. Gelecekte daha da büyücek olan şirketin başına profesyonelleri atayacağız" diyor.
Forbes