İngiltere'de mortgage müdahalesi

İngiltere'de nakit sıkıntısına düştüğü için Merkez Bankası tarafından durumuna müdahale edilen Northern Rock adlı finans kuruluşu mevduat sahiplerinin hücumuna uğradı.

Gazeteler bu durumu "sokakta panik, piyasada panik" başlıklarıyla manşete taşıdı, bankanın önünde paralarını çekebilmek için uzun kuyruklar oluşturan hesap sahiplerinin fotoğrafları ilk sayfalarda geniş şekilde yer aldı.

Ülkede gazeteler, ekonomistlere dayanarak mevduat sahiplerinin tasarruflarının ne kadar güvende olduğunu soruştururken, tutsat (mortgage) faizlerinin bir anda yükselmesinin ve çok sayıda başka bankanın da Merkez Bankasının yardımına ihtiyaç duyar hale gelmesine sebep olacağı sürüldü.

Merkez Bankasının kurtarma operasyonunun ardından borsadaki hisseleri yüzde 30 oranında düşen Northern Rock'un internetteki web sayfasının da panik halindeki mevduat sahiplerinin bilgi alma isteği yüzünden çöktüğü açıklandı. Bankadan dün gün boyunca çekilen paranın miktarının da 1 milyar sterlin olduğu öne sürüldü.

Bazı ekonomistler, aslında bir Newcastle firmasıyken, son yıllarda ortaya koyduğu agresif büyüme planı sonucu tutsat piyasasında ulusal oyunculardan biri haline gelen Northern Rock'un zor duruma düşmesinin ardında müşteri toplamak adına uyguladığı olabildiğince düşük faiz oranları ve uluslararası piyasalardan büyük miktarda para toplayarak müşterilerine vermesi olduğu yorumunda bulundu. Ekonomistlere göre dağıtılan bu paranın küçük bir kısmı 1,5 milyon mevduat sahibinin 70 şubeye yatırdığı paradan sağlanırken, yüzde 75'i ise dünya piyasalarından alınan kısa vadeli borçlardan elde edilmeye çalışıldı.

Şirketi zor duruma düşüren de bu oldu.

Northern Rock'un Yönetim Kurulu Başkanı Adam Applegarth dün yaptığı açıklamalarda hala bankasının kamuoyunun parasını güvenle yatırabileceği dünyanın en sağlam finans kuruluşlarından biri olduğunu savunmayı sürdürdü.

Ancak İngiliz basını müdahalenin sadece Northern Rock değil, bütün tutsat ve emlak piyasası üzerinde bomba etkisi yaratması ihtimaline dikkat çekiyor.