İnşaat sayesinde büyüyoruz!
Dünya Gazetesi köşe yazarı olan Tevfik Güngör, bugünkü yazısında Türkiye ekonomisindeki büyümeden bahsetti. Güngör, inşaatın büyümedeki katksından bahsetti.
Yılın ilk yarısını yüzde 5 dolayında büyüme ile tamamladık. Görünen o ki 2017 yılını yüzde 5 dolayında bir büyüme ile tamamlayacağız.
Yılın ilk üç ayında ekonomi yüzde 5.2 büyümüştü. İkinci üç aylık dönemde büyüme yüzde 5.1 olarak gerçekleşti.
İkinci üç aylık dönemde büyümenin arkasında, inşaat yatırımlarının artışı ve ihracat artışı var. Daha önceki büyümelerde ağırlığı olan özel tüketimin katkısı azaldı.
Talep olmadıkça üretim artmıyor. Üretim artmadıkça büyüyemiyoruz. İkinci üç aylık dönemde, inşaat faaliyeti arttığı, ihracat arttığı, tüketicinin talebi arttığı için, bu 3 kanaldan gelen talep üretim artışına, özellikle sanayide üretim artışına yol açtı.
Yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 3 büyüyen kamu ve özel sektör yatırımlarının ikinci üç aylık dönemde yüzde 9.5 büyümesi dikkat çekiyor.
Ne var ki yatırımlardaki büyüme, inşaat yatırımlarındaki büyümeden kaynaklanıyor. Birinci üç aylık dönemde yüzde 14.0 büyüyen inşaat yatırımları ikinci üç ayda yüzde 25.0 büyüdü.
Buna karşılık makine ve teçhizat yatırımlarında gerileme devam ediyor. Makine ve teçhizat yatırımları ilk üç ayda yüzde 12.0 gerilemişti. İkinci üç ayda gerileme yüzde 8.6 oldu.
Özel tüketim artışı yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 3.6 olmuştu. İkinci üç ayda özel tüketim yüzde 3.2 arttı.
Özel tüketim harcamalarında dayanıklı mallardaki tüketim artışı yüzde 4.8, yarı dayanıklılarda yüzde 0.3, dayanıksız mallarda yüzde 3.2 oranında. Önceki üç aylık dönemde dayanıksız mallarda tüketim artışı yüzde 5.8 idi. Vergi teşviklerinin dayanıklı tüketim malları talep ve üretimini olumlu etkilediği görülüyor.
Yılın ikinci üç ayında yüzde 5.1 büyümeye, inşaat ağırlıklı yatırımların katkısı 2.9 puan, özel tüketimin katkısı 1.9 puan, net ihracatın (ihracat artışı-ithalat artışı) katkısı 1.7 puan oldu.
Yılın ikinci üç aylık döneminde tarımda yüzde 4.7, sanayide yüzde 6.3, inşaatta yüzde 6.8 büyüme gerçekleşti.
Sanayi sektöründe büyük ağırlığı olan imalat sanayi, yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 5.9 büyümüştü, ikinci üç aylık döneminde yüzde 6.0 büyüdü. İlk üç aylık dönemde yüzde 6.0 büyüyen inşaat kesimi, ikinci üç aylık dönemde yüzde 6.8 ile büyümeyi sürdürdü. Finans ve sigorta faaliyetleri kesiminde büyüme ilk üç aylık dönemin biraz gerisinde ama gene de yüzde 9.4 oranında.
Üçüncü çeyrekte, büyümenin benzer hızda devam etmesi bekleniyor. Temmuzda sanayi üretimi arttı. Ağustosta artışın devam ettiği tahmin ediliyor.. İhracat artışı devam edecek. Turizm gelirlerinde iyileşme var. Bütün bunların rüzgarında üçüncü ve dördüncü üç aylarda da büyümenin yüzde 5’ler dolayında olması bekleniyor.
Türkiye büyüme konusunda “mucizeler ülkesi”. Almanya yılda 250 milyon euro dış ticaret fazlası veriyor. Büyümeyi ve enflasyonu artırma çabasında ama büyüme yüzde 1.9’un üzerine, enflasyon yüzde 1.5’in üzerine çıkamıyor.
Türkiye ekonomisi yılda 40 milyar cari açık, yüzde 10’un üzerinde enflasyona rağmen, terörle ve komşu ülkelerdeki sıcak çatışmaların olumsuz etkisine rağmen yüzde 5 büyüyor. Geliniz de Türkiye mucizeler ülkesi demeyiniz.
Tevfik GÜNGÖR/Dünya