İnşaat sektörü 22 ilde yüzde 20'nin üzerinde daraldı! İşte il il inşaat sektörü büyüme ve daralma oranları...
Bu yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisi geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3.9 büyürken inşaat sektöründeki senelik yüzde 14.1'lik daralma büyümenin kısıtlı kalmasına yol açtı. Ayrıca, toplam 22 ili kapsayan 8 bölgede inşaat sektörü yüzde 20'nin üzerinde daraldı.7'lik daralma yaşandı
TÜİK verilerine göre inşaat sektöründe 2017-2021 senelerinde yüzde 15.7'lik daralma yaşandı. Söz konusu dönemde Ağrı, Iğdır, Kars, Ardahan'ı kapsayan bölge yüzde 48.1 ile inşaat sektörünün en sert daraldığı iller oldu. İstanbul'da küçülme yüzde 26, İzmir'de yüzde 11.4, Ankara'da ise yüzde 20.8, olarak kaydedildi. Toplam 22 ili kapsayan 8 bölgede inşaat sektörü yüzde 20'nin üzerinde daraldı.
TÜİK'in son yayımladığı 2021 yılı il bazında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla verileri ise inşaat sektörünün son 5 yılda ülke genelinde gerileme içerisinde olduğunu ortaya koydu.
Bölgelere göre endeks haline getirilmiş iktisadi faaliyet kollarında meydana gelen değişimlere bakıldığında inşaat sektörünün 5 sene önceki zirvesinden çok uzakta olduğu görüldü. Peki inşaat sektörü başka hangi illerde ne kadar derildi? İşte detaylar...
2004-2017 YIILARI ARASINDA YÜZDE 190 YÜKSELDİ
Habertürk'te ter alan detaylara göre, Türkiye genelinde inşaat sektörü için enflasyon ve kurdaki değişimlerden arındırılarak hesaplanan endeks 2017 senesinde 227.9 değerine ulaşarak rekora ulaştı. 2004-2017 seneleri arasında endekste yüzde 190'lık yükseliş yaşandı. Fakat bu tarihten itibaren kademeli düşüş başladı.
2017 ile 2021 yılları arasında, endeksteki değişime göre inşaat sektörü Türkiye genelinde iş hacmi olarak yüzde 15.7 daraldı.
DARALMADA LİDER AĞRI, IĞDIR, KARS, ARDAHAN
İnşaat sektöründe söz konusu dönemde en sert daralma yüzde 48.1 ile Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan'dan oluşan bölgede yaşandı. Burayı yüzde 35.6'lık daralma ile Eskişehir, Bursa ve Bilecik takip etti.
Bölgelere göre 2017-2021 yılları arasında inşaat sektörü büyüme-daralma oranları nasıldı? İşte tablosu:
| Bölge | Değişim (%) |
| Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan | -48,1 |
| Bursa, Eskişehir, Bilecik | -35,6 |
| Erzurum, Erzincan, Bayburt | -28,9 |
| Şanlıurfa, Diyarbakır | -26,7 |
| İstanbul | -26,0 |
| Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak |
-23,1 |
| Samsun, Tokat, Çorum, Amasya | -22,6 |
| Ankara | -20,8 |
| Mardin, Batman, Şırnak, Siirt | -15,9 |
| Türkiye | -15,7 |
| Van, Muş, Bitlis, Hakkari | -14,6 |
| Kayseri, Sivas, Yozgat | -13,1 |
| Zonguldak, Karabük, Bartın | -13,1 |
| İzmir | -11,4 |
| Konya, Karaman | -9,9 |
| Gaziantep, Adıyaman, Kilis | -7,5 |
| Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova |
-5,8 |
| Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir |
-3,4 |
| Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye | -1,1 |
| Kastamonu, Çankırı, Sinop | -0,8 |
| Antalya, Isparta, Burdur | 1,4 |
| Aydın, Denizli, Muğla | 2,2 |
| Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane |
11,2 |
| Tekirdağ, Edirne, Kırklareli | 15,0 |
| Balıkesir, Çanakkale | 19,7 |
| Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli | 22,4 |
| Adana, Mersin | 28,5 |
İSTANBUL İLİNDE İŞLER DÖRTTE BİR AZALDI
İnşaat sektörü faaliyetleri Türkiye'nin en büyük illerinde de son 5 senede önemli bir daralma yaşadı. İstanbul'da sektörde söz konusu 5 senede yaşanan küçülme yüzde 26'yı, Ankara'da yüzde 20.7'yi buldu. İzmir'deki daralma ise yüzde 11.4 ile ülke ortalamasının altında kaldı.
ADANA-MERSİN BÜYÜMEDE LİDER!
Türkiye'nin 8 bölgesinde son 5 senede inşaat sektörü yüzde 20'nin üzerinde daralma yaşadı. 7 bölgede ise büyüme kaydetti. 2017-2021 yılları arasında Adana-Mersin bölgesinde inşaat sektörü yüzde 28.5 büyüdü. Bu bölgeyi yüzde 22.4 büyüme ile Malatya, Bingöl, Elazığ, Tunceli bölgesi takip etti.
MALİYETLERDE BÜYÜK ARTIŞ
2017 ile 2021 yıllarında sektörde daralma meydana gelirken inşaat maliyetlerinde yaşanan sert artış da dikkatlerden kaçmadı. TÜİK'in açıkladığı İnşaat Maliyet Endeksi 2016 sonunda 118.9 seviyesindeyken 2021 sonunda bu rakam 403.16'ya ulaştı. Yani 5 senede inşaat maliyetlerinde yüzde 239'luk artış yaşandı.
İnşaat Maliyet endeksi (2016-2022):
Yıl Endeks
2016 118,90
2017 138,14
2018 173,57
2019 192,25
2020 240,35
2021 403,16
2022 (Ekim) 700,80
KURDAKİ ARTIŞTA ETKİLİ OLDU
Özellikle koronavirüs salgınından sonra ve bu yıl Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminin etkisiyle hammadde fiyatlarının yükselmesi inşaat maliyetlerindeki artışa katkıda bulundu. Fakat ithal mal kullanımının yoğun olduğu sektördeki maliyet artışlarının önemli bir kısmı kurlardaki artıştan geldi. 2017 başında dolar/TL 3.01 seviyesindeydi. Bugün itibarıyla ise dolar/TL 18.64'e çıkmış durumda. Yani kurda 2017 başına göre yüzde 521'lik bir yükseliş oldu.
AVM'ler darboğazda! Finansman giderleri kira gelirlerinin 3,41 katına çıktı!
TOKİ'den İstanbul'a 6 projede tam 3 bin 456 yeni konut geliyor! Bu tarihleri Sakın kaçırmayın!