İran dünyaya İstanbul'dan açılıyor!
Batı'nın ambargo uyguladığı İran, dünyaya çıkış kapısını İstanbul'da buldu. Gelişen ilişkiler ticarete yansıyınca İstanbul'da kurulan her 5 yabancı şirketten 1'i İranlı oldu
Yıllardır ABD öncülüğünde Batı ülkeleri tarafında ambargoya maruz kalan ve global ekonomiye entegre olmakta zorlanan enerji devi İran, dünyaya Türkiye'den açılacak. Dışarısı ile ticaret yapmakta zorlanan İranlı şirketler Türkiye'ye akın ediyor. Son 2008'den bu yana hesapları didik izlenen, bağlantıları gölge gibi takip edilen İranlı firmalar ticarette çıkış yolunu İstanbul'da bulunca, açılan şirket sayısı da patladı. 2007 ve 2008'de ise İstanbul'da kurulan İranlı şirket sayısı parmakla sayılacak kadar azdı. En fazla şirket sayısına sahip 10 ülkenin sıralandığı İstanbul Ticaret Odası verilerine göre 22 şirketli Lüksemburg, 26 şirketli Belçika, 17 şirketli Güney Kore listede yer alırken, İran yoktu. Ancak son yıllarda yaşanan komşularla sıfır sorun ve ilişkilerde iyileşmelerle birlikte İran-Türkiye ticaret hacmi de arttı, iş bağlantıları da. 2009'da İstanbul'da 15.7 milyon TL sermayeye sahip 263 şirket kuruldu ve sıralamada 4'üncü sıradan giriş yaptı. Geçen yıl nükleer enerji görüşmelerinde Türkiye'nin arabulucu rolü üstlenmesiyle birlikte İran ile ilişkiler daha da arttı ve yatırımlar Ortadoğu yerine Türkiye'ye yöneldi.
5 YABANCIDAN 1'İ İRANLI
2010'da kurulan 3 bin 44 yabancı yatırımcının yüzde 22'sini İranlılar oluşturdu. İstanbul'da kurulu yabancı şirket sayısı bakımından ilk sıraya İran otururken şirket sayısı da bir önceki yıla oranla 2.5 kat arttı ve 636'ya ulaştı. Kurulu sermaye gücü bakımından ise İranlı şirketler 15.7 milyon TL'den 64 milyon TL'ye çıktı. Sermaye gücüne göre ise 4'üncü sırada yer alan İran'da artış yüzde 400'ün üzerinde oldu. İranlı şirketlerin en fazla girdikleri sektör elektronik eşya ve tekstil oldu. Sermaye bakımından ise İspanya, Hollanda ve İngiltere ilk 3 sırayı paylaştı.
İstanbul'da açılan firma sayısı yüzde 17 arttı
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Kaydolan ve Kapanan şirketler Araştırması'na göre 2009'da 33 bin 753 şirket kurulurken, bu sayı 2010'da yüzde 17.31 artarak 39 bin 597 oldu. 2010'da 39 bin 597 yeni şirket açıldı. Kurulan şirketler arasında 18 bin 858 ile şahıs firmaları ilk sırayı, 18 bin 69 firmayla limited şirketler ikinci sırayı, 2 bin 242 firmayla anonim şirketler üçüncü sırayı aldı. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yalçıntaş, yüzde 17.31'lik artışın ciddi bir canlanmanın göstergesi olduğunu belirterek, 'Ekonomik veriler ekonominin net bir biçimde büyüdüğünü gösterirken, şirket sayılarındaki artış da bu büyümeyi teyit ediyor'' dedi.
İran ile hedef 5 yılda 30 milyar dolar
Türkiye ve İran arasında, Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 22. Dönem Toplantısı Protokolü imzalandı. KEK toplantılarında ticaret, serbest bölgeler, müteahhitlik-teknik müşavirlik hizmetleri, ulaştırma, sanayi, gümrükler, ön plana çıktı. Hedef dış ticaret hacmini 5 yılda 30 milyar dolara çıkarmak.
Sabah/Kerim Ülker
