İrtifak hakkı şerhi nedir?
İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerine, diğer bir gayrimenkul veya şahıs lehine kurulan ve hak sahibine sınırlı bir yararlanma sağlayan hakka deniyor. Peki, irtifak hakkı şerhi nedir?
İrtifak hakkı şerhi nedir?
İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerine, diğer bir gayrimenkul veya şahıs lehine kurulan ve hak sahibine sınırlı bir yararlanma sağlayan hakka deniyor.
Gayrimenkul sahibi, ilgili mülkün bir başkası tarafınsan kullanılmasına izin verdiği takdirde, irtifak hakkını vermiş oluyor.
Bu işlevi ile kiralama ile karıştırılan irtifak hakkının kiralamadan farkları; irtifak hakkının uzun süreli olup, tapuya tescil edilmesi, ön izin verilebilmesi ve irtifak hakkı doğrultusunda projeye dayalı tesis inşa edilebilmesi söz konusu iken, kiralamada gayrimenkul üzerinde sabit tesis yapımı söz konusu değildir.
İrtifak hakkı tesisi için, ilgili gayrimenkulün bulunduğu il defterdarlıklarına, malmüdürlüklerine ve Maliye Bakanlığına hazırlanan bir dilekçe ile başvurulabiliyor. İrtifak hakkı tapuya şerh edilebiliyor.
İrtifak hakkı tapuya tescil örneği:
Müstakil ve daimi nitelikte olan üst hakkının bir taşınmaz mal gibi ayrı bir tapu kütük sayfasına tescil edilmesi için en az 30 yıl müddetle tesis edilmiş bulunması ve devir-temliki ile ayni hak tesisi konusunda herhangi bir kısıtlılık getirilmemiş olması gerekmektedir.
Yukarıda (b) bölümünde açıklanan hususlar ile üst hakkı sahibinin müstakil sayfaya tesciline ilişkin talebini kapsar şekilde düzenlenmiş resmi senetten sonra;
Yüklü (ana) taşınmaz malın tapu kütük sayfasının "İrtifak Hakları" sütununda,
"M: Müstakil ve daimi nitelikte olan üst hakkı Arelya AŞ. lehine 59 yıl müddetle 1232 nolu sahifede tescil edilmiştir. Tarih ... Yev ..." şeklinde tescil ve,
Kararlaştırılmış olması halinde, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde "2.000.000.000 (ikimilyar)TL. lık tazminat karşılığında üst hakkı sahibinin kanuni ipotek hakkı vardır. Tarih ... Yev..." şeklinde belirtme yapılacaktır.
Yüklü (ana) taşınmaz malın tapu kütüğü sayfasında "müstakil ve daimi üst hakkı" ile ilgili tescil ve belirtme işlemleri yapıldıktan sonra, ilgili tapu kütüğünün en son sayfasına üst hakkı tescil edilecektir.
Bu tescil, tapu kütüğünün;
1- Tapu kütüğünün sahife no sütunundaki sahife numarasının altına:
"666 sahifedeki gayrimenkule ait müstakil ve daimi hak"
2- Yüzölçümü sütununa;
Yüklü (ana) taşınmaz malın tamamı üzerinde üst hakkı tesis edilmiş ise "üst hakkı", bir kısmı üzerinde tesis edilmiş ise üst hakkı tesis edilen miktar yazılacak,
3- Gayrimenkulün niteliği sütununa;
"59 yıl süre ile 666 nolu sahifedeki 101 ada 1 parsel üzerinde üst hakkı"
4- Mülkiyet bölümünün edinme sebebi sütununa;
"Üst Hakkı"
5- Beyanlar Hanesine (Tesis için düzenlenen resmi senette belirlenmiş ise):
"- Üst hakkı karşılığı olarak irad tarzında borçlanılan edimlerin en çok üç yıllık miktarı için bu malikin kanuni ipotek hakkı vardır. Tarih ... Yev ...",
"- ... TL.'lık tazminat karşılığında yüklü (ana) taşınmaz mal üzerinde üst hakkı sahibinin kanuni ipotek hakkı vardır. Tarih ... Yev ...",
Şeklinde yapılacak ve tapu kütüğü sayfaları arasında irtibat kurularak tescil işlemi tamamlanacaktır. Ayrıca, üst hakkının bulunduğu tapu kütüğü sayfasının; pafta, ada, parsel numaraları ile semti, mahallesi, köyü, mevkii ve sokağı sütunları yüklü (ana) taşınmaz malın tapu kütüğü sayfasına uygun olarak yazılır.