İstanbul trafiğine tercihli yol çözümü!
Şeritlerde yapılacak düzenlemeyle İstanbul’un trafik sorununa acil çözüm arayan Kadir Topbaş'ın ulaşım danışmanı Prof. Dr. Ilıcalı, '4 yolcudan fazla araçlar için tercihli yol' çözümünü öneriyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın ulaşım danışmanlığı görevini yürüten Bahçeşehir Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı ile katlanabilir olmaktan çıkan İstanbul trafiğini yerinde inceledik. Ulaşımdaki uzun vadeli kurtuluş reçetesinin 148 kilometre olan metro hattını 2023’e kadar 780 kilometreye çıkartmak olduğunu söyleyen Ilıcalı, megakent trafiğine çare bulmak için acil çözüm planına geçildiğini söyledi.
Mesai bitim saati 17.30 ile 19.00 arasında Beşiktaş, Zincirlikuyu, Levent, Mecidiyeköy hattında mevcut trafiği Milliyet için gözlemleyen Ilıcalı, kısa vadeli acil çözüm önerileri ve projeler hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Ilıcalı, akşam iş çıkış saatinde yaptığı gözlemlerin ardından bazı hassas noktalar için İBB yetkililerini arayarak basit çözüm önerilerini iletti. Ilıcalı’nın önerileri anında kabul edilirken, şerit disiplini için hem Zincirlikuyu otobüs durağının önüne, hem de köprüye katılım kavşağına plastik duba ayraçlar konuldu.
Maslak yönünde bulunan otobüs durağının plastik dubalarla yoldan ayrılması gerektiğini ifade eden Ilıcalı, “İstanbul’da hissedilen sıcaklık gibi hissedilen trafik sıkışıklığı yaşanıyor. Şerit disiplinsizliği, ana arterlere katılımlarda yaşanan düzensizlik, sürücülerin şerit ihlalleri, parklama sorunu ve denetimsizlik mevcut sıkışıklığın üzerine yüzde 30’luk hissedilen trafik sıkışıklığı durumunu yaratıyor. Zincirlikuyu’dan köprüye dönen araçlar yolun 3 şeridini kaplıyor. Şerit düzensizliği ve trafik sıkışıklığına en güzel örnek Zincirlikuyu’da bulunan köprüye katılım kavşağıdır. Yıldız katılım ve Etiler Zincirlikuyu ayrımları da aynı sorunlu yerler arasında. İlk etapta plastik dubalarla şerit disiplininin sağlanması gerekiyor. Sonrasında ise bordürlerle düzenlemeye gidilebilir” diye konuştu.
“Yüzde 80 tek yolculu”
Ilıcalı, Levent istikametine giden araçları da gözlemledikten sonra “Sizin de gördüğünüz gibi her 10 araçtan 8’i tek yolculu. Megakent yollarındaki en büyük sorun yüzde 80 oranına varan tek yolculu araçlar. Araç paylaşım sistemi pik saatlerde hayata geçirilmeli. Online olarak, haritadan yolculuğunuzun başlangıç ve bitiş noktalarını seçerek, sizinle aynı veya yakın güzergahtan aracıyla geçecek kişilerle eşleştirme yapabilirsiniz. Sistemin güvenilirliği açısından T.C kimlik numarası veya onaylanmış bir kimlik bilgilerinin girilmesi gerekir. Aynı bina, işyeri veya siteden oturup aynı güzergaha gidecekler için araç paylaşım sistemi artık elzem hale gelmiştir. Trafiğin oluşmasına yol açan en önemli sorunlardan biri de ana arterlere katılım yollarındaki geometrik durumdur. Yollarda şerit düzenlemeleri doğru yapılmalı. Ana arterlere katılım nedeniyle 2-3 şeritli yollar 4-5 şeride çıkabiliyor. Ayrıca tam adaptif kavşak adı verilen proje de kent genelinde uygulanmalı. Akıllı trafik lambaları sayesinde trafik ışıklarında oluşan sıkışıklık ve birikmenin önüne geçilebilir” dedi.
Her gün 1.4 milyon araç İstanbul trafiğinde
3.2 milyon aracın kayıtlı olduğu megakentte hergün 1.4 milyon aracın trafiğe çıktığını belirten Ilıcalı, şunları söyledi: “Trafikteki araç kapasitesi mevcut yol ve altyapı ağının kaldıracağı düzeyin iki katından bile fazla. Boğaziçi ve FSM’de çift yönlü günlük araç geçiş sayısı 450 bin. Bu oran köprülerin kaldıracağı trafik yükünün 2 katından bile fazla. İstanbul trafiğine çözüm metro ağının 700 kilometrenin üzerine çıkartılmasından geçiyor. Ancak kısa vadeli çözümler için şerit disiplinin sağlanması, araç paylaşım sisteminin hayata geçirilmesi, akıllı trafik ışığı uygulaması ve EDS’li denetim mekanizmalarının artırılması gerek. Kısa vadede toplu ulaşım ve 4 yolcudan fazla araçlar için tercihli yol uygulamasının hayata geçirilmesi gündemde. Pik saatlerde Sarıyer, Beşiktaş-Kabataş yol güzergahı, Çırağan Caddesi, Nispetiye Caddesi, Barbaros Bulvarı, Avrupa yakası sahil yolu, Bayrampaşa, Mahmutbey yönünde 4 yolcudan fazla taşıtlar ile toplu taşıma araçlarına tercihli yol imkanı önümüzdeki birkaç ay içinde uygulanacak. EDS’nin artırılması tercihli yollardaki denetimi sağlar. Trafik ekipleriyle eşgüdümlü sıkı EDS uygulamaları ihlallerin önüne geçer.”
2023 yılı günlük tahmini yolculuk değerleri
Lastik tekerlekli: 7.739.228 yüzde 26.5
Marmaray: 1.673.092 yüzde 5.7
Raylı: 19.530.944 yüzde 66.9
Deniz: 240.034 yüzde 0.8
Toplam: 29.183.298 yüzde 100
Yapılan yolculuk dağılımları
Avrupa: Yüzde 57
Asya: Yüzde 24
Asya-Avrupa: Yüzde 12
Avrupa-Asya: Yüzde 7
‘50 bin servisin yarısı köprüleri boş geçiyor’
“Servislerin deniz yollarıyla entegresi mutlaka hayata geçirilmeli. İstanbul ulaşımında yüzde 3 paya sahip deniz ulaşamında acilen toplu taşımaya entegreli yeni iskele ve taşıtlarla kapasite artırımına gidilmeli. İstanbul’daki 50 bin servis aracından 25 bini köprüleri boş geçiyor. Servis araçlarının iskelelere entegrasyonu sağlanmalı. Beşiktaş’a kadar servisle gelecek bir yolcunun deniz yoluyla Kadıköy’e geçtikten sonra Kadıköy iskelesinde bekleyen servisle yoluna devam etmesi de projelerimiz arasında.”
İlk pilot bölge: Ümraniye
Topbaş ve ekibinin isteği üzerine ilki Ümranye’de gerçekleştirilecek olan “İstanbul Acil Trafik Çözüm Projesi” hakkında da bilgi veren Ilıcalı, detaylar hakkında şöyle konuştu:
“Kısa vadeli acil eylem planına göre ilk pilot bölge olarak Ümraniye’yi seçtik. Mini proje ile İBB’nin sorumluluğunda bulunan ana arterlerde pilot çözüm paketi uygulayacağız. Alemdağ Caddesi başta olmak üzere birçok ana arterde ilk olarak geometrik şerit düzenlemesine gidilecek. Daralan veya genişleyen düzensiz şeritleri geometrik olarak bordür veya plastik dubalarla düzenlenleyeceğiz. Huni etkisi yaratan şerit disiplinsizliği trafikte sıkışıklığa yol açıyor. Park ihlalelerine karşı Ümraniye’de EDS’li sıkı denetim mekanizması hayata geçirilecek. Böylelikle Alemdağ Caddesi gibi ana arterlerde ikinci sıra parklama sorunu yaşanmayacak ve ikinci sıraya park edenlere müsamaha gösterilmeyecek. Yolcu durakları için de geotmetrik düzenleme ve cep uygulamaları kısa vadeli projeler arasında. Otobüsler yolcu indirip-bindirme sırasında iki şeridi kaplıyor. Tek sıra halinde, dizilmeleri ve trafikteki karmaşaya son vermeyi planlıyoruz. Ümraniye’deki pilot uygulama kısa vadeli dönemde İstanbul’un tüm ilçelerinde hayata geçirilecek. Ümraniye’de yüzde 30’luk başarı sağlanması durumunda trafik sıkışıklığı yaşanmayacak.”
Mert İnan / Milliyet