İstanbul'da da evler İspanya modeliyle turiste kiralanacak
Güneyde yazlıklarda uygulanan İspanya modelini örnek alan inşaat şirketleri, konutlarını kira taahhüdü ile pazarlıyor. Emlak pazarlamacıları, İstanbul'daki konutları da kısa süreli kiralama yapmak üzere programına aldı.
Güneyde yazlıklar için geliştirilen ve İspanya modeli adı ile bilinen haftalık kiralamalar yeni inşaat projelerine de örnek oldu.
Artık, Bodrum ağırlıklı olarak inşa edilen pek çok projede inşaat şirketleri alıcıya evin bedelinin yüzde 5 ile 10'u arasındaki bir rakamı yıllık kira geliri olarak taahhüt ederek pazarlıyor. Hem konut yatırımcısı hem de turistler için avantajlı olan bu modelin Türkiye'deki kapsama alanı da genişliyor. Yabancı müşterilerin ve operatörlerin talepleri nedeniyle emlak pazarlamacıları İstanbul'daki konutları da kısa süreli kiralama yapmak üzere programına aldı. Avrupa'da ev turizmine yön veren TUI Grubu'na ait Wolters Reisen ile İsviçre'nin Migros Grubu'na ait Interhome'un Türkiye Temsilcisi olan Mea Villa şirketinin Genel Müdürü Erdoğan Sivritepe 3 yıldır yabancı partner'lerinden kendilerine bu yönde talep geldiğini, bu nedenle de İstanbul'u da portföylerine eklemek için harekete geçtiklerini söyledi. İzmir merkezli şirketlerinin daha önce İstanbul'da etkin olamadığını kaydeden Sivritepe, "Bir şirket ortağımız İstanbul'a yerleşti. Türkiye genelinde 600'ü bulan portföyümüze en geç 6 ay içinde İstanbul'daki konutları da ekleyeceğiz. Bu konuda tanıtımlara başlayacağız" açıklamasını yaptı.
İstanbul'da kiralama daha cazip
Sivritepe güneydeki konutlarda en fazla 8 ay olan kiralama sezonunun İstanbul'da 12 ayı bulacağını belirterek yabancıların en fazla "oğaz"daki villa ve yalılar ile Taksim, Galata, Sultanahmet gibi tarihi-turistik yerleşimlerdeki konutlarla ilgilendiğini açıkladı. Sivritepe, "Boğaz özellikle her zaman gözde bir bölgedir. Bir de turistlerin en fazla gezdiği yerlerde konutların bulunması onlar için önemli" dedi. Mea Villa'da konutlar eşyalı olarak, güneydeki kiralama bedellerinin de üzerinde fiyatlarla kiralanabilecek.
Türkiye'de 2004 yılı sonunda kurulan şirket halen Ayvalık'tan başlayarak tüm Ege ve Akdeniz kıyılarında İspanya modelini uyguluyor. En pahalı kiralamalar ana sezonda gerçekleşirken, ara sezonda kira bedeli yüzde 25, ölü sezonda ise yüzde 50 ucuzluyor. Güney sahillerinde haftalık kiralama bedelleri ev sahipleri açısından 150 euro ile 1500 euro arasında değişiyor. En pahalı kiralıklar sezonun kısalığından dolayı Çeşme'de bulunuyor.
3 ayaklı bir model işliyor
İspanya modeli kapsamında konut üreterek satış yapan şirketlerin başında gelen Yapı Endüstrisi, Bodrum'daki Sea&You, Ocean View projelerindeki toplam 220 konutun yüzde 70'ini alıcıları adına işletiyor. Yönetim Kurulu Başkanı Süha Yılmaz, gelecek talebe göre şehirde inşaatı devam eden diğer projelerinde de bu modeli uygulayabileceklerini söyledi.
Kadıkalesi'ndeki Sea&You projesinde konut fiyatları 200 bin dolar seviyesinde bulunurken diğer iki projede ise 150-175 bin dolar seviyesinde seyrediyor.
Kiralama ve konut bakım hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için ayrı bir yönetim şirketi kurduklarını ifade eden Yılmaz, alıcının elde edeceği kira gelirinin sezona göre değiştiğini ama kendilerinin en az evin değerinin yüzde 6'sı kadar yıllık kira gelirini garanti ettiklerini açıkladı.
Bu modelin 3 ayaklı olarak işlerlik kazandığını belirten Yılmaz, şunları söyledi:
"Yatırımcı aldığı gayrimenkulle hem tatil masrafını bedavaya getirip tatil ihtiyacını gideriyor hem de kalan zamanda kiraya vererek mortgage kredilerinin bir kısmını karşılıyor. Kiracılar ise otel yerine daha bireysel bir alanda ve ailesiyle daha ekonomik olarak tatil yapıyor. Biz de sadece konut satmıyor aynı zamanda işletmesinden de para kazanıyoruz. Ayrıca ekonomi de kazanıyor, boş duran üniteler ortalama 3-4 ay boyunca canlanıyor."
Süha Yılmaz, modelin başarısının turizmdeki gelişmeye bağlı olduğuna dikkat çekerek "Ne kadar çok turist gelirse, evlerinizi o kadar kolay pazarlarsınız" diyor.
Oteli pahalı bulana rezidansta tatil
Turizmci Recai Çakır da inşa ettiği rezidans dairelerde bu modeli uygulayacak. Bodrum'da daha önce Kadıkale Resort isimli turizm işletmesini kuran Recai Çakır, Akdeniz'in en güzel tesislerine sahip olan Türkiye'nin çok ucuz fiyatlarla pazarlanmasına tepki duyarak Bodrum'da Gardens Babylon projesine başladığını söyledi.
Çakırlar Şirketler Grubu toplam 40 dönümlük arazide 22 yataklı bir butik otelin yanı sıra 102 adet rezidans daire de inşa ediyor. Butik otelde Roma, Osmanlı, Mısır gibi çeşitli medeniyetleri yansıtan 7 ayrı tipte daire ve farklı mutfakları yansıtan 7 alakart restoranı olacak. Oda kahvaltı fiyatı ise 500 euroyu bulacak. Butik oteli pahalı bulanlar için de otelin hemen yan tarafında aynı hizmetlerin yer alacağı 3-4 kişilik konaklamaya müsait rezidans daireler yer alacak. Büyüklükleri 67 metrekareden 163 metrekareye kadar değişen rezidans dairelerin fiyatları 177 bin ile 370 bin euro aralığında seyrediyor.
Recai Çakır şu ana kadar sattıkları dairelerin yarısını işletmeyi düşündüğünü belirterek "Böylece A plus müşteri bir ay tatil yapıyorsa, diğer zamanlar aidat ödemiyor ve kira geliri elde ediyor. Ütü masasından yemek tabağına kadar her türlü eşyanın bulunduğu rezidanslar 3-4 kişilik ailelere haftalık 300-400 euroya kiraya verilebiliyor" dedi.
Çakır turizmdeki en kötü doluluk senaryosuna göre 150 bin euroluk daire alanlara yılda 15 bin euro kira geliri garanti ettiklerini belirterek ancak bu gelirin daha da yukarıda olacağını öne sürüyor. Çakır, "Bu rakam turizmde yüzde 50 doluluk hesabına göre. Ama mesela doluluk oranı yüzde 88 olursa konutlar kendisini 7 yılda da amorti edebilir" diyor. Kat irtifak tapusu verilebilen konutlar 2009 yılı mayıs ayında teslim edilecek.
Yüzde 5 kira geliri vaat ediyoruz
Temko Yapı Endüstrisi şirketinin Akkoyun Ticaret AŞ ile birlikte inşa ettiği projenin ilk etabı olan Akevler apart ve dubleks villalarında da alıcıya yüzde 5 kira getirisi vaat ediliyor. Temko şirketi İstanbul Satış Müdürü Cahit Zorlu, Bodrum Yalıkavak'taki 450 dönümlük arazide 4 ve 5 yıldızlı oteller ve apart otellerin yanı sıra konut ve villalar yaptıklarını söyledi. Zorlu, aralık ayında teslim edilecek olan Akevler'in yatırımı düşünen kesimlerce ilgi gördüğünü ve ellerinde sadece 25 apart kaldığını açıkladı. Cahit Zorlu, "İstanbul'da yaşayan bir aile yazın 3-4 ayını burada geçiremiyor, sadece birkaç hafta kullanabiliyor veya en fazla bir ay. Biz de kullanamadıkları dönemlerde onların isteği ile burayı kısa dönemli kiralıyoruz. Komisyonumuzu alıyoruz" dedi. Dubleks villaların fiyatı 150 bin euro ile 300 bin euro, apartların fiyatı da 70 bin ile 170 bin euro aralığında değişiyor. En küçük apartın büyüklüğü 50 metrekare seviyesinde.
Ailece seyahat edenleri hedefleyen bir model
Parador Gayrimenkul Genel Müdürü Temel Şefkatli kısa dönemli kiralamaların 4-5 kişilik ailesi olan turistler tarafından ilgi gördüğünü söyledi. Müşterileri tarafından lüks site ve villaların tercih edildiğini anlatan Şefkatli, "10 gün boyunca otelde kalmak yerine, daha uygun ve kullanımı daha rahat kiralık konutlar ilgi görüyor. Haftada 150-400 euroya kadar kiralama bedelleri söz konusu olabiliyor" dedi. Bu tür konutları satın alanların kiralama yaparak mortgage kredilerinin bir kısmını ödediğini de belirten Şefkatli, bu nedenle satın alınan evin kiralama yeteneğinin yüksek olmasına dikkat ettiklerini ve yılda 8 hafta kiralamaya çalıştıklarını anlatıyor. Şefkatli müşterilerinin daha çok Bodrum, Güllük gibi denize yakın yerlerde kısa dönemli kiralamaya yöneldiğini, İstanbul gibi büyükşehirlerde daha ziyade uzun dönemli kiralama yaptıklarını söyledi.
Ülkelere göre konut sahiplik oranları (%)
Türkiye 68
Fransa 58
Hollanda 56
Almanya 42
İsviçre 37.2
SELMA ŞENOL/REFERANS