İstanbul'da kentsel dönüşüm hızlandırılmalı!

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziyadin Çakır, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nin 22. yıldönümüne yönelik açıklamalarda bulundu. Anadolu Ajansı'nda yer alan habere depremin ne zaman yaşanacağını tahmin etmek yerine hazır olunması gerektiğini, Marmara'da uzun süredir kırılmanın olmadığını fayın bazı bölümlerinde deprem beklediklerini söyledi.

Çakır, Marmara'daki depremin üzerinden 22 sene geçtiğini, bu sürede büyük bir deprem yaşanmasının şans olduğunu söyleyerek, "Bu sürede İstanbul'un yapı stokunda ciddi miktarda yenilenmeler oldu. Başta okullar, hastaneler olmak üzere birçok kamu binaları yenilendi ve yenileniyor. Ancak bu istenilen seviyede değil. Bu nedenle İstanbul'da kentsel dönüşümün hızlandırılması gerekiyor. Bu nedenle, İstanbul için özel bir yasa da çıkarılabilir." dedi.

"İstanbul'da kötü zemindeki 2000 yılı öncesi binalar riskli"

İstanbul'da 2000 senesi öncesi yüz binlerce bina olduğunu belirten Çakır, bunların bir kısmının kötü zeminde yer aldığını dile getirdi. Çakır, binaların özellikle 4-5 kattan yüksek olanlarının oldukça tehlikeli olduğunu, bunların yaşam için tercih edilmemesi gerektiği belirterek şunları söyledi: 

"Eski yapı stokunun daha hızlı şekilde eritilmesi lazım. İstanbul'da kentsel dönüşüm noktasında müthiş bir değişim var. Her yer yenileniyor, yeni evler çoğalıyor. Umarım bir 20 yıl daha deprem olmaz ve eski binalar tamamıyla dönüştürülür. Eğer bir 20 yıl daha geçerse İstanbul'da depremde çok büyük sorun olacağını düşünmüyorum. Çünkü İstanbul direkt fayların üzerinde değil. Faylara en yakın uzaklık 15-20 kilometre mesafede. Bu uzaklıktaki depremlerde yıkımların nedeni binaların depreme dayanıklı yapılmamasından kaynaklanıyor. Şu anda yapı stokumuz eski gibi değil. Yeni yapılan binaların deprem yönetmeliğine göre yapılıp denetleniyor olması çok önemli. İnsanlara, ev satın alacağı zaman 2000 yılından önce yapılmış binalardan kesinlikle ev almamasını tavsiye ediyorum. Çünkü bu binaların çoğu deprem için gerekli mühendislik hizmeti almamış, depreme karşı dayanıklılığı düşünülmemiş yapılar. Vatandaşlarımız eski binalardan uzak dursunlar."

Deprem her geçen gün yaklaşıyor

Prof. Dr. Ziyadin Çakır, beklenen İstanbul depremine her geçen gün daha da yaklaşıldığını ancak bunun zamanının tahmin edilemeyeceğini dile getirdi. Bazı kimselerin hiçbir bilimsel araştırma ve hesap yapmadan çeşitli tahminler yaptığını bunların insanın kafasını karıştırdığını söyleyen Çakır, şu açıklamalarda bulundu: 

"Bu nedenle depremi tahmin etmek yerine deprem için hazır olmamız ve 'Ne zaman deprem olacak?' sorusunu artık sormamak gerekiyor. Çünkü kimse bilmiyor. Depremin zamanını, deprem biliminin en gelişmiş olduğu ülkedeki bilim insanları da bilmiyor. Bazı kişiler '5 sene içinde deprem olacak' veya '2047 yılına kadar deprem olmayacak' gibi beyanlarda bulunuyorlar. Bu söylemlerin hiçbirisi maalesef bilimsel verilere veya evrensel olarak kabul görmüş bilimsel yöntemlere dayanmıyor. Bir deprem olduğunda yanındaki fayın ne zaman kırılacağı noktasında da bize bir şey söylemek pek mümkün değil. Bu, 1 ay da 1 yıl da 32 yıl da olabilir. Ama şunu biliyoruz ki her geçen gün deprem bir gün daha bize yaklaşıyor. Marmara'da uzun zamandır deprem olmayan bazı fay hatları var. Bu fayın bazı bölümlerinde deprem olmasını bekliyoruz. Şu anda Türkiye'nin her yerinde 6,5 büyüklüğüne ulaşabilecek deprem her zaman olabilir."

İstanbul'da kentsel dönüşümle hangi ilçede kaç bina yenilendi?