Genel

İstanbul'da tsunami 5,56 metre olur, kıyıya 5-10 dakikada gelir!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü  ve  ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Deniz Mühendisliği Araştırma  Merkezinden bilim adamları, tsunami analizi yaptı...

İstanbul için olası tsunaminin düzeyini ve hasar seviyesini belirlemek, riskleri tespit etmek ve önlemleri geliştirmek  amacıyla analiz çalışması gerçekleştirildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin yazılı açıklamasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğünün, Orta Doğu  Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Deniz Mühendisliği Araştırma Merkezinden bilim adamlarıyla birlikte yürüttüğü projede, tsunami analizi yapıldığı bildirildi.

Açıklamada, projeyle tarihsel verileri, güncel araştırma araçlarını, bilimsel deneyimleri bir araya getirerek, olası tsunami tehlikesinin düzeyini  saptamak, hasar düzeylerini hesaplamak, riskleri belirlemek ve tehlikenin azaltılmasının amaçlandığı açıklandı.

Tsunami oluşabilecek bölgelerin doğru tahmin edilmesi ve zamanında saptanması için su düzeyi, yer hareketleri verileri ile gözlemlerden  yararlanılarak, gerçek zamanlı, birbiriyle etkileşimli algoritmalar  geliştirilerek, modellemeler yapıldığı belirtildi.

Açıklamada, tsunaminin oluşması, hareketi, kıyılara ilerlemesi, körfez, koy ve limanlardaki hareketleri, kıyılarda yaratacağı yükselmeler, yapı  özelliklerine bağlı olarak oluşacak hasar düzeylerini hesaplamak için hazırlanmış  olan sayısal modellerin geliştirildiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

'Marmara Denizi 'nde olası tsunami oluşmasına yol açabilecek 49 ayrı senaryo incelenmiştir. Bu senaryolarda, Kuzey Anadolu fayının Marmara  Denizi 'ndeki kuzey ve güney kolları üzerindeki depremler ve fay hareketleri,  ayrıca Marmara Denizi 'ndeki çeşitli bölgelerde saptanan olası zemin kaymalarına  bağlı çeşitli kombinasyonlarla ortaya çıkabilecek deniz tabanı hareketleriyle
depreşim dalgası oluşması modellendi. Fay ve heyelanların çeşitli  versiyonlarından senaryo üretildi.'

TSUNAMİ OLUşžMASI DURUMUNDA OLASI SENARYOLAR

Oluşturulan senaryolara göre farklı veriler elde edildiği vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

'Bir senaryoya göre, İstanbul kıyılarında oluşması muhtemel en büyük dalga yüksekliği 5,56 metredir. En yüksek dalganın ulaşacağı kıyı bandının ise  İstanbul 'un doğu kıyılarında 10 kilometrelik kıyı çizgisinde oluşması  beklenmektedir. Tsunami dalgasının kıyılara erişme zamanının 8 dakika, kıyılarda  ilerleme mesafesinin ise 150 metreden az oluşması muhtemeldir. İkinci bir senaryoya göre, sadece fay hareketine bağlı modellemede  İstanbul kıyılarında oluşması muhtemel en büyük dalga yüksekliği 4,71 metredir.
En yüksek dalganın ulaşacağı kıyı bandı İstanbul 'un doğu kıyılarında 10  kilometrelik kıyı çizgisidir. Tsunami dalgasının kıyılara erişme zamanı 8 dakika,  kıyılarda ilerleme mesafesi de 50 metreden azdır.'

İstanbul 'un hangi bölgelerinin hangi koşullarda, ne düzeyde sular altında kalacağını gösteren haritaların da hazırlandığı belirtilen araştırmada, şu  bilgilere yer verildi:

'Tsunaminin İstanbul için etki edeceği bölgeler, sığ deniz bölgeleri,  küçük tekne barınakları, ırmak ve dere ağızları, denizden 100-150 metre uzaklıkta  karadaki kıyı alanlarıdır. Tsunamiler beton yapılara zarar vermez, ancak ahşap  yapılarda hasar oluşturması olasıdır. Marmara 'da tsunaminin gündüz oluşması  durumunda kıyılardaki tesislerin daha çok sayıda insan tarafından kullanılması
nedeniyle can kaybı açısından geceye göre daha fazla risk taşıyabileceği  düşünülmelidir. Tsunami olayına hazırlık, deprem için yapılan hazırlıklarla benzerlikler gösterir. '

Araştırmada, çeşitli zamanlarda oluşmuş tsunami belirtilerinin de özetlendiği, tsunamiden önce deprem sarsıntısı hissedilebileceği, büyük miktarda  gaz kabarcıklarının su yüzeyinde görülebileceği hatta suyun kaynaması biçiminde  görüntü oluşabileceği bildirildi. Tsunami öncesi suyun çürük yumurta, yağ ya da petrol gibi kokabileceği  kaydedilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

'Gök gürültüsüne benzer, jet uçağı sesi, helikopter, ıslık sesi gibi sesler duyulabilir. Deniz kıyıdan önemli bir miktarda geri çekilebilir. Ufuk  çizgisinde kırmızı renkli bir flaş ışık, dalga yaklaşırken dalganın üst kısmında  bir kızıllık görülebilir. İstanbul için tsunaminin kıyılara gelme zamanı 5-10  dakika arasındadır. Depremin merkezine bağlı olarak bu süre 20 dakikalara kadar
da çıkabilir. Tsunami oluşması durumunda, Marmara Denizi 'nde etkili olma süresi  90-120 dakikadır. Dalganın kıyılarda tırmanma yüksekliğinin 2,5 metreyi geçtiği  yerlerde mal kayıpları artmakta ve ek olarak can kayıpları da olmaktadır.'

AA