İşte, EYT düzenlemesinde başvuru kriterleri! Kimler emekli olabilecek? Çalışanların ve işverenlerin hakları neler?

EYT düzenlemesi ile milyonlarca kişiye yaş şartına takılmaksızın emekli olabilme hakkı doğdu. Peki, EYT düzenlemesi kapsamında emeklilik hakkından yararlanmak için neler yapılmalı? Çalışanın ve işverenin hakları neler? İşte bütün bu soruların yanıtları haberimizde…Buna göre sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olan erkekler 25 yıl, kadınlar 20 yıl çalışması ve işe başlama tarihine göre 5 bin ile 5 bin 975 prim günü arasında değişen günlük prim ödemelerini tamamlamalarının ardından emekli olabilecek

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile belirli şartları yerine getiren çalışanların yaş şartına takılmaksızın emekli olabilmesine imkan tanındı. Buna göre sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olan erkekler 25 yıl, kadınlar 20 yıl çalışması ve işe başlama tarihine göre 5 bin ile 5 bin 975 prim günü arasında değişen günlük prim ödemelerini tamamlamalarının ardından emekli olabilecek.

Peki, EYT düzenlemesi kapsamında sözkonusu emeklilik hakkından yararlanmak için neler yapmak gerekiyor? Kimler EYT için başvurabilir? EYT nedeniyle işten ayrılması durumunda çalışanların hakları neler? Ekonomim Gazetesi yazarı avukat Özge Konukçu köşe yazısında işte bu sorulara yanıt aradı.

Başvuru şartları neler?

EYT düzenlemesi kapsamında emekliliğe hak kazanan çalışanların, bu düzenlemeden yararlanabilmesi için çalıştığı iş yerinden emeklilik nedeni ile istifa etmesi gerekiyor. Çalışan, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan kıdem tazminatına esas yazı ve tercihen aylık bağlanmasına ilişkin yaptığı başvuru yazısı ile birlikte işverene istifa dilekçesi sunacak. Konukçu, çalışanın bu durumda ayrıca bir ihbar tazminatı ödemesi veya ihbar süresine uyması gibi bir zorunluluğun bulunmadığını belirtti.

Emeklilik nedeniyle işten ayrılan işçinin hakları neler?

1475 sayılı İş Kanunu'nun kıdem tazminatı ile ilgili 14. maddesi uyarınca kıdem tazminatı başta olmak üzere iş akdinin sona ermesine bağlı tüm alacaklara hak kazanıyor. Emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanın yeniden, aynı işyerinde işverenin kabulü ile çalışmaya başlaması bu sonucu değiştirmez.

Kıdem tazminatı nasıl ödenecek? Peşin mi taksitle mi ödenir?

Kıdem tazminatının esasen peşin olarak ödenmesi gerekiyor. Ancak işverenin ödeme güçlüğü çektiği durumlarda çalışanın onayı ile ve çalışanın haklarını zedelememek şartıyla taksitler halinde ödenebileceği görüşü kabul edilmiştir. Hangi durumda peşin ödeme yerine farklı bir düzenlemeye gidileceği ise her durum özelinde değerlendirilebilir.

Ayrıca EYT düzenlemesinde yer almamakla birlikte işverene kıdem tazminatı yükünü hafifletmek amacıyla ödemesiz dönem imkânı ve yüzde 75 kefalet oranıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) desteği sağlanmasının hedeflendiği belirtiliyor.

İşveren emekliliğe hak kazanan çalışanı feshe zorlayabilir mi?

Kanun, emeklilik dolayısıyla iş akdi feshi hakkını sadece çalışana tanıyor. Çalışanın isteğiyle iş akdinn fesh edilmesi konusunda ayrıca işverenin onayı aranmıyor. Ayrıca işveren çalışanın emekliliğe hak kazanmış olmasını bir fesih sebebi olarak ileri süremez. İşverenin şayet bu gerekçe ile çalışanın iş akdini feshetmesi halinde çalışana kıdem tazminatı ile birlikte ihbar süresini kullandırmak veya bu süreye ait ücreti ödemek zorunda kalabilir. Bunun yanı sıra fesih geçerli kabul edilmeyeceğinden çalışan tarafından işe iade davası açılması riski de doğabilir.