İstimlak ile kamulaştırma aynı mı?

Özel mülkiyete konu olan taşınmaz mallar "istimlak" ve "kamulaştırma" uygulamaları ile ile devlet tarafından zorla alınabiliyor. Peki, istimlak ile kamulaştırma aynı mı? İstimlak ve kamulaştırma nasıl yapılır?

İstimlak ile kamulaştırma aynı mı?

Özel mülkiyete konu olan taşınmaz mallar "istimlak" denilen ve "kamulaştırma" olarak da bilinen uygulama ile devlet tarafından zorla alınabiliyor. 2942 sayılı kanun kapsamında düzenenen esaslara göre İstimlak ve Kamulaştırma aynı uygulama olup şu şekilde tanımlanıyor:

"Özel mülkiyete konu olan bir taşınmaza; devlete ait kurum ve kuruluşlarca kamu yararı ilkesi çerçevesinde el konulması işlemi."

İstimlak; özel mülkiyete konu olan taşınmazın bir kısmı veya tamamı üzerinde gerçekleştirilebiliyor. İstimlak işlemleri sırasında devletin, istimlak edilen taşınmazın bedelini ilgili kişiye ödemesi gerekiyor.

Kanunen idareler, kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin veya teşebbüslerinin yürütülmesi için gerekli olan taşınmaz malları, kaynakları ve irtifak haklarını; bedellerini nakden ve peşin olarak veya eşit taksitlerle ödemek suretiyle kamulaştırma yapabilirler.

Kamulaştırmada önce yapılacak işlemler ve idari şerh

Kamulaştırmayı yapacak idare, kamulaştırma veya kamulaştırma yolu ile üzerind irtifak hakkı kurulacak taşınmaz malların veya kaynakların sınırını, yüzölçümünü ve cinsini gösterir ölçekli planını yapar veya yaptırır; kamulaştırılan taşınmaz malın sahiplerini, tapu kaydı yoksa zilyetlerini ve bunların adreslerini, tapu, vergi ve nüfus kayıtları üzerinden veya ayrıca haricen yaptıracağı araştırma ile belgelere bağlamak suretiyle tespit ettirir.

İlgili vergi dairesi idarenin isteği üzerine taşınmaz mal ve kaynakların vergi beyan ve değerlerini, vergi beyanı bulunmadığı hallerde beyan yerine geçecek takdir edilecek değeri en geç bir ay içerisinde verir.

İdare kamulaştırma kararı verdikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirir. 

Bildirim tarihinden itibaren malik değiştiği takdirde, mülkiyette veya mülkiyetten gayri ayni haklarda meydana gelecek değişiklikleri tapu idaresi kamulaştırmayı yapan idareye bildirmek zorundadır. 

İdare tarafından, şerh tarihinden itibaren altı ay içinde 10 uncu maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespitiyle idare adına tescili isteğinde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde, bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir.

İstimlak bedeli nasıl tespit edilir?

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com