İsviçre halkı minare yapımıyla ilgili referandumda!

Referandumun gündeme gelmesine öncülük eden sağ kanat İsviçre Halk Partisi, önceki yıllarda da göçmenlere karşı kampanyalarıyla dikkati çekiyordu. Referandumun yapılıyor olması, bu partinin minarelere karşı tezlerine desteğini artırdığının bir işareti olarak görülürken, yasağa "evet" kararının çıkmasının yine de kuşkulu olduğu belirtiliyor. Kamuoyu yoklamaları, yasağa "hayır" diyenlerin oranının biraz daha ağırlıklı olduğunu göstermişti. Referandum sonuçlarının bugün TSİ 18.00'den itibaren alınması bekleniyor. Kabine, yasağa şiddetle karşı olduğunu açıklamıştı. İş çevreleri de, yasak halinde, zengin Müslümanların ekonomik protestolarıyla karşılaşmaktan kaygı duyuyor. İsviçre bankalarına para yatıran, bu ülkenin lüks mallarını satın alan ve tatil yörelerine gelen zengin Müslümanların protestolarının, ülke ekonomisi için felaket olacağı uyarısı yapılıyor. Bazı yerel yetkililer ve insan hakları kuruluşları da referandum kampanyasında rencide edici pankartlar kullanılmasını kınadı. Nüfusu 7,5 milyon olan İsviçre'de, Müslümanlar yüzde 6'lık bir kesimi oluşturuyor. Müslüman nüfusun çoğunluğunu, savaş sırasında eski Yugoslavya topraklarından kaçanlar oluşturuyor. Cenevre'deki merkez camisi bu ay içerisinde çeşitli saldırılara uğradı. Cami çevresinden geçen bir araçtan hoparlörle ezan taklidi yapılmış, caminin mozaikleri atılan taşlarla tahrip edilmiş, geçen hafta da cami girişine pembe boya atılmıştı.
AA

Konuyla ilgili basında yer alan diğer haberler

Boykot korkusuyla Referandum
  
İsviçre'de bugün minare referandumu yapılacak. İşadamları Müslüman ülkelere yaptıkları yıllık 14 milyar dolarlık ihracatın sekteye uğramasından korkuyor

İsviçreliler bugün 'Minareler yasaklansın mı?' sorusunu yanıtlamak için sandık başına gidiyor. Kamuoyu yoklamaları, seçmenlerin yüzde 53'ten fazlasının yasağa karşı olduğunu ortaya koyuyor. Sosyalistler, Yeşiller ve iş dünyası 'evet' çıkması halinde olacaklardan endişeli. İsviçre'nin İslam dünyasındaki imajının zarar göreceğini belirten işadamları, Müslüman ülkelere yaptıkları yıllık 14 milyar dolarlık ihracatın son bulmasından ve boykottan korkuyor.

KADDAFİ'NİN İNTİKAMI
Arap zenginlerinin İsviçre bankalarındaki milyarlarca dolarını çekmesi endişesi ise referanduma olan tepkilerini artıyor. Libya Lideri Muammer Kaddafi, oğlu Hanibal İsveçre'de karıştığı bir olayın ardından gözaltına alınınca İsviçre hükümetini protesto etmek için petrol ihracatını durdurmuş ve Libya'nın İsviçre bankalarındaki 5.6 milyar Frank'ını geri çekmişti.  İsviçre hükümeti özür dileyince petrol ihracat başlatılmıştı. İsviçre Halk Partisi ve Federal Demokratik Birlik partilerinden bir grup politikacı, minarelerin yasaklanması konusunda referandum düzenlenmesini sağlayacak yeterli imzayı geçen yıl toplamıştı. Hükümet ise uluslararası insan hakları ve
İsviçre anayasasını ihlal anlamına geleceği, ayrıca dinler arası gerginliğe yol açabileceği için yasağa karşı çıkıyor. İsviçre'nin 8 milyona yaklaşan nüfusunun yüzde 4'ü Müslüman. Ülkede yaşayan 300 bin civarında Müslüman'ın ibadet edebileceği 160'a yakın cami ve mescit var. Bunların çoğu, Avrupa genelindeki birçok cami ve mescit gibi, apartmanların bir bölümünde kurulmuş mütevazı yapılar. Minareli cami sayısı sadece 4. Zürih, Cenevre, Winterthur ve Wangen şehirlerindeki bu dört caminin minareleri, İsviçre'nin referanduma gitmesine yol açacak bir tartışmanın fitilini ateşledi. Sağ partiler, 'İslam'ın sinsice ülkeye yayılmasını önlemek' için bu konuda referanduma gidilmesini önerdiler.
Akşam

İsviçre 'minare yasağı' için referanduma gidiyor
 
İsviçre, Avrupa'da eşine rastlanmayan bir referandum için bugün sandığa gidiyor. Halk, sağ kanattaki İsviçre Halk Partisi ve Federal Demokratik Birlik partilerinden bir grup politikacının girişimi sonucu yeni minare yapımının yasaklanmasını oylayacak.
 
400 binden fazla Müslüman'ın yaşadığı 8 milyon nüfuslu ülkede yapılan son anketler, halkın yüzde 53'ünün minarelerin yasaklanmasına karşı çıkacağını, yüzde 37'sinin ise destek vereceğini gösteriyor. Avrupa'nın diğer ülkelerine de örnek teşkil edebilecek minare yasağı teklifine İsviçre hükümeti, parlamento ve kiliseler karşı çıkıyor. Protestan Kiliseler Birliği, Katolik Kilisesi ve Yahudi cemaati, bu yasağın din özgürlüğüne saldırı anlamına geleceği uyarısında bulunuyor.
Hükümet ve iş çevreleri, referandumdan yasak kararı çıkmasının ülkenin dünyadaki imajını zedelemesi, İslam dünyasıyla ilişkilerini bozması ve İsviçre ürünlerinin boykotuna yol açmasından endişe ediyor. Danimarka'nın üç yıl önce yaşanan karikatür krizi sonrası uğradığı zararlara işaret ediliyor. Ülkede bulunan 200 dolayındaki cami ve mescitten sadece dört tanesinde minare bulunuyor.

İsviçre Anayasası'na göre herhangi bir sivil toplum kuruluşu seçmen statüsüne sahip 100 bin kişiden imza topladığı takdirde kanun tekliflerini referanduma götürmek için meclise başvuruda bulunabiliyor. Parlamento ise İsviçre'nin taraf olduğu uluslararası hukuk kurallarına aykırı olmayan ve en az 100 bin kişinin imzasıyla uygun görülen bir yasa teklifini referanduma taşımak zorunda. Ülke genelinde minare inşaatının yasaklanmasını öngören yasa teklifi, bu anayasal temele dayanıyor.

Kendilerini 'Egerkingen Komitesi' olarak adlandıran bir grup, minarelerin yasaklanması için teklifi hazırlayarak, ülke genelinde 114 bin 985 imza toplayıp 8 Temmuz 2008'de meclise sunmuştu. Komite üyeleri tamamen SVP üyelerinden oluşuyor. İsviçre Parlamentosu'nda % 25 oy potansiyeli ile en fazla koltuğa sahip bulunan SVP, son yıllarda başta yabancılara ve Müslümanlara karşı yürüttüğü aşırı sağ siyasetiyle dikkatleri çekiyor.

Minare karşıtı Egerkingen Komitesi, referandum çalışmasında oldukça ilginç tezlere başvurdu. Komite, minarenin Kur'an-ı Kerim'de yer almadığını, inançsal bir anlamdan ziyade İslamiyet'in siyasal gücünün sembolü olduğunu ileri sürdü. "Minareler kabul edilirse, bunun arkasından sıra müezzinlerin ezan okumasına gelir'' vurgusunda bulunan yasakçılar, şeriat tehlikesi dahi bulunduğunu öne sürüyor. Referandum için hazırlanan afişlerde ise İsviçre bayrağının ortasından yükselen füze şeklindeki minareler ve çarşaflı bir kadın fotoğrafı kullanıldı. Afişler birçok sivil toplum kuruluşu tarafından eleştirilirken, Freiburg, Basel ve Lozan gibi bölgelerde afişler yasaklandı. Birleşmiş Milletler'in Cenevre'de bulunan İnsan Hakları Komisyonu da yayınlanan afişlerden ötürü duydukları endişeleri dile getirerek uzman bir heyetin referandum çalışmalarını takip edeceğini açıkladı.

Anketler, yasağa karşı çıkanların tezlerinin, ülkenin İslam dünyasıyla ilişkilerine vereceği zarar, iç dini barışın bozulacağı ve insan haklarıyla uyumlu olmayacağı noktalarında yoğunlaşıyor. Anketlere göre, Yeşiller yüzde 79, Sosyalistler yüzde 76, Hıristiyan Demokratlar yüzde 56, Radikaller yüzde 54 oranında yasağa karşı çıkıyorlar.

Bu arada referandum öncesi Cenev-re'deki bir minareli camiye kimliği belirsiz kişilerce zarar verildi. İsviçre'deki 4 minareli camiden biri olan Cenevre'nin Petit Saconnex mahallesindeki caminin imamı Yusuf İbram, bunun bu ayki 3. olay olduğunu belirtti. Bu ayın ortalarında caminin mozaiklerine taş atıldığını ve ay başında caminin yakınında hoparlörlü bir araçtan zamanı gelmeden ezan okunduğunu söyledi. İsviçreliler bugün yapılacak referandumda minare yasağıyla birlikte, savaş malzemeleri ihracatının yasaklanmasını öngören tasarı ile hava trafiğinin finansmanı konusundaki değişiklik önerisini de oylayacak.
ÖZGÜR TAŞÇIOĞLU BERN/ZAMAN