İşyeri kira sözleşmesi devir edilebilir mi? Kiracı kira bedelinin yüzde kaçını öder?
Kira sözleşmesinin konusunun işyeri olması halinde, kira ilişkisinin devri de konut kiralarında da olduğu gibi, ancak kiraya verenin yazılı izni gerekiyor.
Kiraya veren izni, kira ilişkisinin devrinden önce ileriye etkili olmak üzere verilebileceği gibi, kira ilişkisinin devrinden sonra da geçmişe etkili olarak icazet şeklinde verebilir.
Kiraya veren kira ilişkisinin devrine yazılı rıza vermekten kaçınması halinde, kiracının iki şekilde hareket etmesi mümkündür. Birincisi kiraya verenin gösterdiği nedenin haklı olduğunu kabul ile devirden vazgeçebilir. İkinci durumda ise izin vermemenin gerekçesi olarak gösterilen nedenin haklı bir neden olmadığını düşünebilir. Bu durumda da iki tarzda hareket edilmesi mümkün.
Peki iş yeri kiralarında kirayı kim ne kadar öder? Kiracı iş yeri kirasının yüzde kaçını öder? Av. Barış Selçuk Şahin, iş yeri kiralarıyla ilgili ayrıntıları sosyal medya hesabından açıkladı.
Av. Barış Selçuk Şahin @AvukatBaris
İşyeri kirasına konu olan kiralananın kiraya vereni kurumlar vergisi mükellefi iken, mülkiyetin devri suretiyle gelir vergisi mükellefi gerçek kişinin kiraya veren olması halinde...
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi
2023/3300 Esas
2024/1334 Karar
İşyeri kirasına konu olan kiralananın kiraya vereni kurumlar vergisi mükellefi iken, mülkiyetin devri suretiyle gelir vergisi mükellefi gerçek kişinin kiraya veren olması halinde, kira sözleşmesinde kira bedeli brüt olarak belirlenmiş ise, bu miktarın yüzde 20'si kesilerek kiracı tarafından vergi dairesine ödenip kalan tutar kiraya verene ödenecektir.
Ancak, sözleşmede net kira bedeli belirlenmiş ise; devir öncesi net tutara yüzde 18 KDV ilave edilerek ödeme yapılırken, devir sonrası sözleşmedeki net tutar kiraya verene ödenecek, net tutarın yüzde 20'si oranındaki tutar ise vergi dairesine ödenecektir.
5. Davacı, 07.04.2014 tarihinde kiralananı satın alarak 10 yıl süreli kira sözleşmesine taraf olmuş, kiraya veren sıfatını kazanmıştır. Sözleşmenin (4.1) maddesi "Kira bedeli 37.500,00 USD+KDV olup, kira bedelleri, ödenmeye başlayacağı tarihteki TCMB Efektif satış kuruna göre TL karşılığı bulunmak ve bulunan bu tutar sabitlenmek suretiyle bir yıl süresince TL olarak ödenir." hükmünü içermektedir.
Diğer bir anlatımla, kira bedeli sözleşmede net olarak belirlenmiştir. Bu durumda davalı kiracı tarafından net kira bedelinden stopaj kesintisi yapılması usul ve kanuna aykırıdır.
Hal böyle olunca, İlk Derece Mahkemesince; davacı kiraya verenin kira alacağı, net kira bedeli üzerinden sözleşme hükmüne uygun olarak hesaplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.